tag:blogger.com,1999:blog-24403527970626493992024-03-05T19:27:31.625-08:00Liberalisketinahttp://www.blogger.com/profile/11982318996497610151noreply@blogger.comBlogger53125tag:blogger.com,1999:blog-2440352797062649399.post-13726101323806260602011-06-20T04:51:00.000-07:002011-06-20T04:52:38.631-07:00იაკობ გოგებაშვილი სამოქალაქო აზროვნების შესახებ<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on"><div style="text-align: left;"></div><table cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="float: left; margin-right: 1em; text-align: left;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEioxUMkyIucjyMSEUVybfapGQNOOGtSAIkbCe-2VlydC-07kjKP12A8EJkVpH5goCdT9TZihJ4hF8cD86VpGjleCdnp3r2DMbR0bihtKezSXbr6h9-hoYfx_8xojita_zubbzGCyh1ybEA/s1600/01.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; margin-bottom: 1em; margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="236" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEioxUMkyIucjyMSEUVybfapGQNOOGtSAIkbCe-2VlydC-07kjKP12A8EJkVpH5goCdT9TZihJ4hF8cD86VpGjleCdnp3r2DMbR0bihtKezSXbr6h9-hoYfx_8xojita_zubbzGCyh1ybEA/s320/01.jpg" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">კრწანისის ომის პანაშვიდი ტფილისში. 1895 წ.</td></tr>
</tbody></table><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjSP2RrAjmjw5IcdMLdPT8X-wV9wUf1bo4m2Pl9Dq8idJE1tkugo5UtXDWgrjbq7dUjK2DGfJg5X8Cv7exdY_DRZW3NC99vdnfAOWftMSO7LInvNxgYsdki3Kkuz19Fl-XxTgOyKEIZkcE/s1600/01.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><br />
</a><br />
<b>დაბალი ღობე ერთა შორის</b><br />
<br />
"მზე და მთვარე რომ ჩემსკენ იყვნენ, ვარსკვლავებს სულაც არ შევეპოვებიო", ძველად უთქვამს ჩვენს ქართველებსა და თავისი ცხოვრებაც თანახმად ამ ანდაზისა მოუწყვიათ. წინანდელი ქართველი არც ერთს ვარსკვლავს ნებას არ მისცემდა წაერთმია მისთვის რომელიმე უფლება, მზისა და მთვარისაგან მონიჭებული. რასაც-კი მას ხელმწიფე და კანონი არგუნებდა, მტკიცედ, შეუპოვრად იცავდა, თუნდა მთელი გუნდი მოხელეებისა მოწადინებული ყოფილიყო ხელიდგან გამოეგლიჯა მინიჭებული უფლება და დაებრიყვებინა.ახლა რაღასა ვხედავთ? სრულიად წინააღმდეგს სურათსა: ყოველს ბჟუტა ვარსკვლავს შეუძლიან ხმა ამოუღებლივ წაართვას ჩვენის დროის ქართველს უფლება, ნაბოძები მზისა და მთვარისაგან, დაიბრიყოს იგი, დაბალ ღობედ გახადოს და ქელოს. და განა მარტო ვარსკვლავსა? რომელსამე უკანასკნელს ცთომილსა, მოკლებულს საკუთარს სინათლესა და ძალასა, ადვილად შეუძლიან ესევე ოინი დაგვიწიოს.<br />
<br />
როცა რომელიმე უფლება უმაღლესი სახელმწიფოს ძალის მიერ ჩამორთმეული აქვს ადამიანსა, ან მთელს ერსა, და ესენი იძულებულნი არიან დაემორჩილნონ თავისს ბედსა, ეს უძლურებას და არაფრობას მორჩილისას როდი მოასწავებს, თუნდაც ეს ჩამორთმევა უსამართლოდ მომხდარიყოს. მოგეხსენებათ, რომ ძალა აღმართსაცა ხნავსო და ლომსაც ჰბოჭავსო. გარნა ამის გამო არც აღმართი იქცევა დაღმართად, არც ლომი – კურდღლად. მაგრამ თუ ადამიანი, ან ხალხი სიტყვა-ამოუღებლივ, ქედ-მოდრეკით ემორჩილება დაბალი ღობის ბედსა, რადაც, წინააღმდეგ კანონისა, გაუხდიათ იგი წვრილ-ფეხობა მოხელეებსა, ეს იმისი უტყუარი ნიშანია, რომ მონობას, ყურმოჭრილს ყმობას შეუპყრია საზოგაროების სული და გული, ამაზედ მომაკვდინებული სენი აღარ იქმნება ერისათვის, ეს სწორედ განგრენაა, მჭამელაა, საშინელი შინაგანი ავადმყოფობა, რომელიც ხალხს ათანასწორებს წირით შეპყრობილ პირუტყვ-ნახირთანა, და ემუქრება გაუქარწყლოს მას ყოველი მომავალი.<br />
<br />
თუ ხალხს სადმე მკურნალნი მოეპოვება, ამ სენის განკურნას უნდა მოანდომონ მათ თავისი მთავარი ცოდნა და ძალა. თუ გულშემატკივარნი, გულ-მხურვალე მოღვაწენი ჰყავს, ამ დამღუპველის ნაკლის მოსპობაზედ უნდა ზრუნავდნენ უპირველესად ყოვლისა. თუ ერს ჰყავს მწერალნი, გულისა და ჭკუის პატრონნი, მათ დაუძინებლივ უნდა გამართონ ღაღადება ამ საშინელის სატკივრის წინააღმდეგ.<br />
<br />
რას სჩადიან ჩვენი ერის მკურნალნი, მოღვაწენი, მწერალნი? იქცევიან ისე, როგორც შეჰფერის გულ-მხურვალე და გაბედულ მოღვაწეთა, თუ იგინი მოგვაგონებენ საარაკო ყვავსა და ახირებულს სკვითსა. ყვავს თურმე თვალებსა სთხრიდნენ და ის წამწამებსა ნანობდა, თვალის ჩინს კი არ სჩიოდა, წამწამების გადარჩენას ევედრებოდა. სკვითს თავს აგდებინედნენ და მდუღარე ცრემლსა ღვრიდა, რაზედ? თავზედ? სრულიადაც არა. მას გულს უკლავდა მხოლოდ თმების დაკარგვა, თავი კი სრულიადაც არა. ამას გულს უკლავდა მხოლოდ თმების დაკარგვა, თავი კი სრულიად დავიწყებული ჰქონდა.<br />
ჩვენი მოქმედნი დასნი მოგაგონებთ სწორედ ამ ყვავსა და სკვითსა, მათ საარაკო საქციელსა. უმთავრესნი ნაკლნი ჩვენის არსებობისა, დამჩაგვრელნი პირობანი ჩვენის ცხოვრებისა, დიდნი ნაღველნი მივიწყებულნი არიან, უყურადღებოდ დატოვებულნი, ზურგ-შექცეულნი. ჩვენი უნარი, ნიჭი და ძალა უნდება წვრილმანს რამეებსა, უმნიშვნელო საგნებსა, ჩინჩხვარ-მინჩხვარსა. ნამდვილი მიზეზები ჩვენის დამხობისა ხელშეუხებელნი რჩებიან, - წვრილმანს შედეგებს, და მხოლოდ მათ, მიუპყრიათ ჩვენი ყურადღება. შიგნეული ავადმყფობა და მისი წამლობა არავის არ აფიქრებს, არავის არ აწუხებს; გარეგანი ძიძიბოები და მათზედ მალამოს წაცხება – აი ჩვენი უმთავრესი საქმე, ჩვენი დიდი ღვაწლი. საითკენაც უნდა მიიხედო, ყოველი მხრიდგან თვალში გეჩხირება გულსაკლავი ჩხირ-კედელაობა, ნაცარ-ქექიობა. და ყველაზედ სავალალო ის არის, რომ ამ ნაცარ-ქექიობას და ჩხირ-კედელაობას დიდს საქმეთა ვსთვლით, დაუფასებელ ღვაწლადა ვრაცხთ სამშობლოს წინაშე...<br />
<br />
ჩვენ ვითმენთ ხმა-ამოუღებლივ, ლაჩრად, ამისთანა მდგომარეობას ბევრის მხრივ, რომლის მსგავსი მთელს ხმელეთზედ ძვირად მომხრადა და იშვიათად გაგონილა. ვითმენთ მაშინ, როდესაც შეგვეძლო მათი თავიდან აცილება, რადგანაც, ვიმეორებ, ჩვენი დამჩაგვრელი გარემოებანი უმთავრესად დაბადებულან და არსებობენ ხელმწიფისა და კანონის წინააღმდეგ.<br />
<br />
სად თქმულა და გაგონილა, რომ ხალხს, რომელიც თავისივე ფულით თხოულობს სასულიერო პურსა და გონებრივს ნათელსა, აჩეჩებდნენ ხელში ქვასა და სიბნელესა, აშორებდნენ ღმერთსაცა და განათლებასაცა, არჩენდნენ მას ორ-წყალ შუა და აველურებდნენ, წინააღმდეგ პირდაპირი კანონისა. გადაიკითხეთ უმთავრესი წესდებულება შესახებ სახალხო სკოლების მოწყობილობისა რუსეთის იმპერიაში უცხო ტომთა შორის, რომელიც კანონად სდებს მშობლიო ენაზედ სწავლებას ყველა საგნებისას პირველ დაწყებითს სკოლებში, გაიხსენეთ კავკასიური სამოსწავლო გეგმა, შედგენილი ადგილობრივი მზრუნველისაგან და დამტკიცებული ნამესტნიკისაგან, წაიკითხეთ სასკოლო გეგმა, გამოცემული უწმინდესის სინოდისაგან ქართულის სამრევლო სკოლებისათვის, შემდეგ ინახულეთ რავდენიმე საერო და სამრევლო პირველ-დაწყებითი სკოლები, მიაქციეთ ყურადღება, თუ ერს, რა ენაზედ და როგორ ასწავლონ, და თქვენ დარწმუნდებით, რომ კანონის სურვილი, რათა ხალხს, თანახმად მისსივე მოთხოვნილებისა და კანონისა, ეძლეოდეს გონებრივი პური, არა სრულდება და ნაცვლად ამ პურისა, ჩინოვნიკურს წვრილფეხობას ხალხთან მოაქვს მოუნელებელი ქვა და ჰხდის ამ ხალხს სულის სიმშილის მსხველპლად.<br />
<br />
სად თქმულა და სად გაგონილა, რომ სახელმწიფოში ყველა ჯურის სარწმუნოება, ყველა გვარი ეკლესია, ქრისტიანული, თუ არა ქრისტიანული, სარგებლობდეს სრული თვითმართველობით და მწყემსებად ჰყავდეს თავისივე ღვიძლი შვილნი, ხოლო ამ უფლებას მოკლებული იყოს მთელს სახელმწიფოში მატრო ერთად ერთი ერი, ნებაყოფლობით შეერთებული სახელმწიფოსთან, ერთმორწმუნე მთავარ-ხალხის, და ერთგული მიმდევარი პოლიტიკურის ერტობისა. ჩავიდეთ ქვევით. რომელ ენაზე ისწავლება საღმთო სჯული მთელს რუსეთის საბრძანებელში ქრისტიანთა და არა ქრისტიანთა შორის? მიუცილებლად დედა-ენაზე გამოუკლებლივ. ვინ არიან აქ მომძღვარნი? ღვიძლი შვილები იმ ერისა, რომლის ძენი და ასულნი იზრდებიან ამ სასწავლებლებში. ჩვენში? საღმთო სჯულს ასწავლიან სლავიანურს-რუსულს ენაზე და ასწავლიან იმისთანა უცხო პირნი, რომელნიც მოკლებულნი არიან ყოველს კავშირს საქართველოს ერთან. და ამ უკიდურესი უსამართლობის წინააღმდეგ როდისმე აღიმაღლოს ხმა ან ჩვენებურმა ეპისკოპოზებმა და სამღვდელოებამ, ან თავად-აზნაურობამ და ან ქართველმა ოჯახობამ? არასოდეს, რატომ? ეწყინებათო.<br />
სად მომხდარა, თქვენი ჭირიმე, ამისთანა მასხარად აგდება ენისაცა და ერისაცა, რომ ს ა შ უ ა ლ ო ს ა ს წ ა ვ ლ ე ბ ე ლ ში მშობლიო ენის ერთად ერთს სახელმძღანელოდ იყოს ანბანი და პირველი საკითხავი წიგნი? თვრამეტის წლის განვითარებულს ვაჟკაცებს ასწავლიდნენ, აღეჭვინებდნენ იმ პირველ დაწყებითს წიგნსა, რომელიც მათ გაუთავებიათ, როცა შვიდი-რვა წლის ბაღანანი ყოფილან? ხომ ყოვლად მოუფიქრებელი ამბავია? აბა ეხლა მიბრძანდით მოსე ხონელის სამშობლოში, შედით იქაურს საოსტატო სემინარიაში, დაესწარით ქართულის ენის გაკვეთილებსა და თქვენ დარწმუნდებით, რომ ერთად-ერთი ქართული წიგნი, რომელიც იქ იხმარება ყველა კლასებში, არის "დედა-ენა" და ესეც თურმე ებევრებათ, ერთი ორად უნდა შემოკლდესო. და ამ სამარცხვინო სისტემის განმახორციელებელი გახლავთ არა რომელიმე გადამთიელი, არამედ ნიჭიერი და განვითარებული ქართველი ბ-ნი უთურგაური, რომელიც ბოლოს წლებში სავსებით გაიჟღინთა ჩინოვნიკური ზედ-მეტი ერთგულებით და გახდა ყურმოჭრილი ყმა სამოსწავლებო ბიუროკრატიისა?<br />
<br />
და სად თქმულა და გაგონილა, რომ დროებითი დამოკიდებულება გლეხთა და მემამულეთა შორის დაუსრულებლად დამოკიდებულად გადაქცეულიყოს, ორივე მხრის სატანჯველად, საზარალოდ და ერთმანეთის მტრობის გასაძლიერებლად? ჩვენში კი ამას ვხედავთ 1864 წლიდან, წინააღმდეგ ხელმწიფის სურვილისა და კანონის მოთხოვნილებისა.<br />
<br />
სად მომხდარა და სად ნახულა, რომ ღირსეული პასუხით უკუქცეულ არ ყოფილიყოს ამისთანა ბრიყვული იერიში რომელისამე ერის წინააღმდეგ: წარსულს წელში რუსეთიდან ჩამოვიდა ჩვენს ქვეყანაში ოფროსი მღვდელი სამხედრო ნაწილისა მ. ჟელიაბოვსკი. როცა პეტერბურგში დაბრუნდა, მოახდინა კრება სამხედრო სამღვდელოებისა და უთხრა: უმთავრესი ნაკლი კავკასიის სამხედრო სამღვდელოებისა ის არის, რომ მათ შორის ქართველი მღვდლებიც ურევიანო. მართალია იგინიც ჩვენი სარწმუნოებისანი არიან, მაგრამ თავისი საკუთარი თვისებანი აქვთ, იქმნება არა ცუდნიცა (დახეთ თავაზიანობასა!), მაგრამ, ყოველს შემთხვევაში, ჩვენი ფარიდგან არ არიან (”не из нашего стада”). ამიტომ, უპირველესად ყოვლისა ეს შეცდომა უნდა იქმნას გასწორებული, ქართველი მღვდლები დათხოვნილნიო. ეს სიტყვა დაბეჭდილ იქმნა სამხედრო სასულიერო ჟურნალში და იქიდგან დაიბეჭდა სხვა რუსულს პერიოდულს გამოცემებში, მაგალითად: ”Церковныя Ведомости”. დაუპირდაპირეთ ამას სხვა-და-სხვა დროს წარმოთქმულნი უზენაესნი სიტყვანი, მეტადრე საბადურის სიტყვა, რომელშიაც თვითმპყრობელმა აღიარა, რომ მისს გულში რუსებსა და ქართველებს სწორი ადგილი უჭირავთ და მათ ერთმანეთში არ არჩევს, და შეიგნეთ, რომ მღვდელი ჟელიაბოვსკი თამამად და კადნიერად გვართმევს მას, რაც უზენაესს ნებას მოუნიჭებია ჩვენთვის.<br />
სად თქმულა და გაგონილა, რომ დაბალმა მოხელეებმა ერს მოჰგლიჯონ ღვიძლი ნაწილი, მთელი მხარე, გაჰყარონ შეხორცებულნი ერთად ღვთისა და ბუნების ნებით, გასწყვიტონ ათასის წლის ძმური კავშირი, ორივ მხრის შესასუსტებლად და ჩასაყლაპავად, და უბრძანონ მთელს მხარესა, კარგა ბლომს ნაწილს ქვეყნისასა: აღარ გაიხსენო შენი ნათესაური დამოკიდებულება და ძმური ურთი-ერთობა დედა-ქვეყანასთანა, ილაპარაკე მხოლოდ შენს შინაურს კილოზედ, ზურგი შეაქციე შენს მთავარს დედა-ენასა, და დაივიწყე იგი, გადააგდე იქით მშობლიური ანბანი, შენი მონაწილეობით მოგონილი, უარჰყავ სამშობლო ლიტერატურა, რომლის სალაროში არც ერთს ძმაზედ შენ ნაკლები არ შეგიტანია, გააუქმე შენი საღმთო მეტყველება, რომელთანაც შეხორცებულია შენი სარწმუნოება, დაივიწყე შენი ათასის წლის ისტორიული არსებობა და გადაიქეც ველურ ხალხად, რომელმაც ყველაფერი თავიდგან უნდა დაიწყოსო. განა უმაგალითოა და ყოვლად შეუძლებელი სხვაგან სადმე ეს ამბავი? ჩვენში? გაიხსენეთ, რაც შავი ზღვის პირად სამეგრელოში ხდება ეს რავდენიმე წელიწადია და შეუძლებელი სხვაგან ჩვენ შორის განხორციელებული ამბავი გამოდგება.<br />
<br />
სად თქმულა და გაგონილა... მაგრამ სად ჩამოვთვალოთ ყოველგვარი ჩვენი დაბრიყვება, ქელვა, მიწასთან გასწორება, კადნიერად ჩამორთმევა და გაქარწყლება ბევრის ჩვენის კანონიერის უფლებისა?!<br />
<br />
ჭირს მოვლა უნდა, დაბრიყვებას ღირსეული კანონიერი წინააღმდეგობა, შავს ბედს ბრძოლა. მაგრამ სად არის ფხიზელი და მოუღალავი დაცვა დათრგუნული უფლებებისა ქართველთა მოღვაწეთა მიერ? სად არის მხურვალე და დასაბუთებული ღაღადება ჩვენს მწერლობაში? სად არის ხმა-ამაღლებული ქადაგება, მიმართული დასაკმაყოფილებლად ჩვენთა უმთავრესთა მოთხოვნილებათა?<br />
არსად.<br />
<br />
მხდალი, დაძაბუნებული მონებივით შევსცქერით ჩვენს დამცირებასა, ჩვენს აბუჩალაკად აგდებასა, ჩვენს დაბალ-ღობედ გადაქცევასა. მართალია, ვსჩივით, ხშირად ვსჩივით, მაგრამ სად? ჩვენს გულში და ოთხკედელ შუა. როგორ? ჩურჩულით, ტუტუნით და დიდი სიფრთხილით, რომ ჩვენ კანონიერს ჩურჩულს არავინ მოჰკრას ყური და მორჩილი მონის მაგიერად ადამიანად არ ჩაგვთვალოს.<br />
<br />
მეკალმენი რაღას ჩავდივართ? იმასვე. ან არაფერსა ვსწერთ, და თუ ვსწერთ, წვრილმან რამეებზედ, უმნიშვნელო საგნებზედ. უმთავრესნი ჩვენი მოთხოვნილებანი, დიდნი ვარამნი, ან სრულიად მივიწყებული გვაქვს, ან შევეხებით ხოლმე მხოლოდ ხანდახან, როცა ბრმა შემთხვევა მოიტანს, ისიც შევეხებით ხოლმე გაკვრით და კილოკავად. წამწამებზედ და თმებზედ დაუსრულებელი ბაასის გაბმა ვიცით, ხოლო თვალები და თავი კი მუდამ გვავიწყდება. და არც კი გვრცხვენიან, რომ ამ გვარი ჩვენი ყვავური, თუ სკვითური, ქცევით ჩვენ საზოგადოებას-კი არ ვაფხიზლებთ, უფრო მეტად ვაძინებთ, ვაუძლურებთ.<br />
<br />
და ამ გვარს ჩვენს სამარცხვინო და დამღუპველს ქცევას როდი ვაბრალებთ ჩვენს სილაჩრეს, ჩვენის გრძნობისა და აზრის სიუძლურეს, უნარის უქონლობას. ეს მართალი იქნებოდა და სიმართლე კი ჩვენ თვალებსა გვწვავს. თავზედ ვახვევთ ჩვენს საკუთარს ბრალს სხვა რასმე, სახელდობრ-ესრედ წოდებულს ჩვენზედ დამოუკიდებელს გარემოებასა. კაი სამსახურს გვიწევს ეს “გარემოება”. სწორედ გასაძევებელ თხად გვყავს გადაქცეული. როგორც ძველი ურიები ამორჩეულს მამალს თხას მიაყრიდნენ ხოლმე ტყეში, რომ იგი მგელს, მათ მაგივრად, დაესაჯა, ისე ამ “დამოუკიდებელს გარემოებას” ვახვევთ თავზე ჩვენს სიგლახეს და სილაჩრესა. ცბიერებაა, მოტყუებაა. ღირსეულს და დასაბუთებულს დაცვას რომელიმე კანონიერის უფლებისას არას დროს წინ ვერ გადაეღობება ეს “ დამოუკიდებელი მიზეზი”, და თუ გადაეღობება, მისი თავიდან აცილება და გზის გაკვლევა არც ისე ძნელია თავისი ერის უფლების მარჯვე დამცველისათვის.<br />
<br />
გნებავთ ამისი შეუვალი და შეურყეველი საბუთი წარმოგიდგინოთ? ჩვენდა სამარცხვინოდ და სავალალოდ, ჩვენში ბლომად მოიპოვებიან ქვეშმძრომნი სულიერნი, რომელნიც ჩვენს წინაშე მხურვალე მამულიშვილის, 96 პრობის პატრიოტის როლსა თამაშობენ, და სხვაგან კი ყოველს ჩვენს საუნჯეს, ყოველს ჩვენს ეროვნულს უფლებას ძირს უთხრიან, ჩინების და ჯილდოს გულისათვის. და როდესაც ეს საძაგელნი არსებანი ჩვენთან მოდიან და როსკიპული ღრეჭით ხელს გვაწვდენენ, მათ სულ-მოკლე მონასავით ხელს ვართმევთ და მეგობრულად ვექცევით. ამით ჩვენ ხელებს ვიტალახიანებთ, თავს ვიმცირებთ და ვირცხვენთ. ქვემძრომებს ვაქეზებთ მოღალატეობაში, პატიოსან მოღვაწეთ გულს ვუკლავთ და საზოგადოებას გახრწნილებაში ვაგდებთ. რომელი ჩვენზედ დამოუკიდებელი მიზეზი გვეღობება წინა, რომ ამ ქვემძრომებს მივუწყოთ ის, რისაც ღირსნი არიან: ხელი კი არ მივსცეთ, მოვატრიალოთ, ჯერვანი პანჩურებით დავასაჩუქროთ და ჩვენი წრიდგან სამუდამოდ გავაზეოთ ეს საზიზღარი კეთროვანნი. ვიმეორებ, რომელი დამოუკიდებელი გარემოება გვიშლის აქ ღირსეულად, ადამიანურად მოვიქცეთ?<br />
<br />
დროა, დიდი ხანია დროა, ბოლო მოეღოს ამ ფრიად სათაკილო და დამამხობელს ჩვენს მდგომარეობასა. დროა, მონურს ლაჩრობას ზურგი შევაქციოთ და ადამიანური უნარი გამოვიჩინოთ. დროა გავაჩაღოთ დაუღალავი, ფხიზელი დაცვა ყოველის ჩვენის დათრგუნულის უფლებისა, საარსო მოთხოვნილებისა, გავაჩაღოთ არამარტო ჩვენს ენაზედ, არამედ სახელმწიფო ენის ლიტერატურაშიაც, გავაცნოთ ჩვენი გაჭირვებული მდგომარეობა დაწინაურებულს დასს რუსეთისას, დავიხმაროთ იგი და დავიბრუნოთ ღირსეული სახელი და ადგილი კავკასიონის ერთა შორის. დროა დაბალი ღობის მდგომარეობა სამარცხვინოდ მივიჩნიოთ ყველამ და მაღალ ღობედ ჩვენს გადაქცევას მხნედ და გაბედვით ვემსახუროთ.<br />
<br />
დროა, თორემ ზეგ და მაზეგ გვიან-ღა იქმნება.<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<b>გოგებაშვილი იაკობ: რჩეული თხზულებანი ხუთ ტომად: ტ. 2: თბ. "განათლება" 1990: გვ. 102-109</b></div>ketinahttp://www.blogger.com/profile/11982318996497610151noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2440352797062649399.post-45103184551630944872011-06-07T09:02:00.000-07:002011-06-07T09:09:01.227-07:00მიხეილ ჯავახიშვილი, ქალთა მოძრაობის ისტორიიდგან<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on"><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgVGQYncZ3HkPyxlL5Yl3Ub2XqIpkIXGgULvji11Ecr0dkhSwIQRusEA5XNyB7LFOoaFOWu5urLkE9bWKGNuS2nXqV7LDds-AVY2fKdKX0wwni6rJoyOW9QlZCVirxjvjWddK9EI9UvBhI/s1600/votes_for_women.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgVGQYncZ3HkPyxlL5Yl3Ub2XqIpkIXGgULvji11Ecr0dkhSwIQRusEA5XNyB7LFOoaFOWu5urLkE9bWKGNuS2nXqV7LDds-AVY2fKdKX0wwni6rJoyOW9QlZCVirxjvjWddK9EI9UvBhI/s320/votes_for_women.jpg" width="211" /></a></div>მეცხრამეტე საუკუნეში ევროპისა და ამერიკის სახელმწიფოთა დემოკრატიზაციამ ცოტად თუ ბევრად ფრთა შეაკვეცა ხეპრულ ძალის ბატონობას და სამართლიანობის პრინციპს სახელმწიფოში უფრო მეტი ადგილი და მნიშვნელობა მისცა, ვიდრე მას ჰქონდა წინა საუკუნეებში. ამ დემოკრატიზაციამ დიდი ცვლილება და გაუმჯობესება შეიტანა დედაკაცის მდგომარეობაშიაც. ქალთა მდგომარეობის გაუმჯობესებამ ალაგ-ალაგ უტოპისტების მოლოდინსაც კი გადააჭარბა და ზოგიერთ სახელმწიფოში (ამერიკის ზოგიერთ შტატებში, ავსტრალიის ფედერაციაში) ქალებსაც ისეთივე პოლიტიკური უფლებანი მიანიჭა, როგორც მამაკაცებს.<br />
<br />
დედაკაცის მდგომარეობის ისტორიას რომ თვალი გადავავლოთ, ნათლად დავინახავთ, რომ დღემდის მიზეზი დედაკაცის დაბეჩავებისა იყო უფლება ძლიერისა. ძლიერის უფლება არც დღეს მოსპობილა და არც ამ ახლო მომავალში მოისპობა. მაგრამ ის კი ცხადია, რომ თანდათან სამართლიანობა ამარცხებს ძალის უფლებას და, იმედია, ერთ დროს სრულიად მოსპობს მას.<br />
<br />
პირველი სერიოზული აგიტაცია ქალთა სასარგებლოდ ეკუთვნის დიდებულ საფრანგეთის რევოლუციას. ამერიკის განმათავისუფლებელ მოძრაობის მაგალითით აღფრთოვანებულმა საფრანგეთის ქალმა კარგად ისარგებლა რევოლუციის დროს საერთო გატაცებით და ხმამაღლა მოითხოვა თავისი ადამიანური უფლებანი. დედაკაცებიც აჰყვნენ მამაკაცების მაგალითს და შეადგინეს საკუთარი ''დეკლარაცია დედაკაცის უფლებათა'', დაარსეს საკუთარი კლუბი და ენერგიულად შეუდგნენ აგიტაციას. ქალთა მოძრაობას მხარს უჭერდა იმ დროის შესანიშნავი ფილოსოფოსი კონდორსე, რომელიც მის შესახებ სწერდა: ''რომელ პრინციპისა და რომელ უფლების ძალით სჩაგრავენ დედაკაცს რესპუბლიკურ სახელმწიფოში? საერო წარმომადგენლობა ნიშნავს მთელი ერის წარმომადგენლობას. მაგრამ განა დედაკაცი ერის ნაწილი არ არის? ლაპარაკობენ, ვითომ დედაკაცებისა და მამაკაცების პოლიტიკური გათანასწორება დედაკაცს ოჯახს მოაშორებსო. შორიდან ეს საბუთი თითქო მართალია, მაგრამ ნამდვილად იგი ერთ გროშადაც არა ღირს. ეს საბუთი სრულიად არ შეეხება იმ ქალთა აუარებელ ჯარს, რომელიც არც გათხოვილნი არიან და არც საკუთარი ოჯახი აქვთ. მაგრამ თუ ზემოხსენებულ საბუთს სამართლიანად აღვიარებთ, მაშინ ამავე საბუთის ძალით ქალებს უნდა ავუკრძალოთ მოსამსახურეობა და ვაჭრობა-მუშაობა, რადგან ვაჭრობაც და ქარხნებში მუშაობაც, ქალს საკუთარ ოჯახს აშორებს!''<br />
<br />
ნაპოლეონის დროს ქალთა მოძრაობა მიყუჩდა, ხოლო რესტავრაციამ იგი თითქმის სულ მოსპო. წარსულ საუკუნის შუა წლებში, ეგრედ წოდებულ ქალთა ემანსიპაციის ხანაში, ლიტერატურაში ხელახლად აღიძრა ქალთა მოძრაობაზე ლაპარაკი. მწერალი ქალი ჟორჟ ზანდი, ლაბულე და ლეგუვე მძლავრი დამცველები იყვნენ დედაკაცის უფლებისა. მაგრამ მეორე რესპუბლიკის დროს, ნაპოლეონ III-ის გავლენით, ისევ მიყუჩდა აგიტაცია ქალთა სასარგებლოდ. მეორე იმპერიის დროს ქალთა მოძრაობა მხოლოდ იმაში გამოიხატა, რომ დაარსდა რამდენიმე საქალებო ''კურსები'' (ეხლანდელი გიმნაზიები), რომელთაც შესამჩნევი სარგებლობა მოუტანეს საფრანგეთის ქალებს, რომელნიც იმ დრომდის მხოლოდ იეზუიტურ მონასტრებში იღებდნენ განათლებას.<br />
<br />
ინგლისს პირველობა ეკუთვნის ქალთა მოძრაობის ისტორიაში. ჯერ კიდევ მე-XVII საუკუნეში ''რობინზონ კრუზოს'' ავტორმა დანიელ დეფოიემ გამოსცა შესანიშნავი პამფლეტი ქალების უფლებათა დასაცავად, რომელმაც დიდი აყალ-მაყალი და მითქმა-მოთქმა ასტეხა მთელ ინგლისში. მას აქეთ მოძრაობა ხან სუსტდებოდა და ხან ძლიერდებოდა, მაგრამ გარკვეული კალაპოტი მიიღო მხოლოდ წარსულ საუკუნის მეოცე წლებში, როდესაც, ხანგრძლივ რეაქციის შემდეგ, ლიბერალიზმმა გაიმარჯვა და ქალთა საკითხიც ხელმეორედ გამოვიდა საზოგადოებრივ ასპარეზზე. მესამოცე წლებში ქალთა მოძრაობა გამარჯვების გზას დაადგა; გამოვიდა სპეციალური ჟურნალი, რომელიც დღესაც გამოდის, და დაარსდა კერძო საქალებო სასწავლებლები. მე-70 წლებში დაარსდა უმაღლესი საქალებო სასწავლებელი, განსაკუთრებული საზოგადოებანი, რომელთაც სქესთა პოლიტიკურ თანასწორობის მოპოვება ჰქონდათ მიზნად, და საზოგადოებრივი აზრი შესამჩნევად გადიხარა ქალებისაკენ. ქალთა მოძრაობას დიდი სარგებლობა მოუტანა განთქმულმა ფილოსოფოსმა და ეკონომისტმა ჯონ სტიუარტ მილლმა, რომელიც ლონდონის საქალებო საზოგადოების თავმჯდომარედ ითვლებოდა. მეოთხმოცე წლებში ქალთა მდგომარეობა შესამჩნევად გაუმჯობესდა. გათხოვილ ქალების უფლებები გაფართოვდა, საზოგადოებრივ და ადგილობრივ დაწესებულებებში დედაკაცმაც შესდგა ფეხი.<br />
<br />
ამერიკაში ქალთა მოძრაობამ პირველად თავი იჩინა განმათავისუფლებელ მოძრაობის დროს. ამერიკის განთქმულ რევოლუციაში დედაკაცს დიდი წილი უდევს. რევოლუციის გათავების შემდეგ, როდესაც დაიწყო ხანა აღორძინებისა და სახელმწიფოს მოწყობისა, ქალები არ დაივიწყა მხოლოდ ნიუ-ჯერსის შტატმა, რომელმაც საერთო წარმომადგენელთა არჩევაში დედაკაცსაც ისეთივე უფლებები მიანიჭა, როგორიც მამაკაცს ჰქონდა. სხვა შტატები ასე შორს არ წავიდნენ და ცოტაოდენ რეფორმებით ჩააჩუმეს ამერიკელი ქალები. მხოლოდ ეს იყო დროებითი ჩაჩუმება, ვინაიდან ქალთა მოძრაობა ამერიკაში შემდეგაც არ დამცხრალა. გამუდმებულ ბრძოლით ამერიკელმა ქალმა XIX საუკუნეში ისეთი უფლებები მოიპოვა და იმდენად გაიუმჯობესა თავისი მდგომარეობა, რომ ევროპიელი ქალი გაცილებით შორს ჩამორჩა მას და დღესაც ვერ დასწევია თავის ამხანაგს.<br />
<br />
სამწუხაროდ, ადგილი ნებას არ გვაძლევს დაწვრილებით განვიხილოთ დედაკაცის მოქალაქეობრივი უფლებანი, რომელნიც შესამჩნევად განსხვავდებიან ერთმანეთისგან სხვა და სხვა სახელმწიფოებში. მარტო გერმანიის კანონმდებლობამ შეიმუშავა ასამდე მაგალითი ქონებრივ ურთიერთობისა მეუღლეთა შორის. საზოგადოდ შეიძლება ითქვას, რომ წარსულ საუკუნის მეორე ნახევრის დამდეგამდის დედაკაცი გათხოვების შემდეგ ჰკარგავდა ყოველგვარ უფლებას. იმ დროს ინგლისში ქმარი და ცოლი იურიდიულ ერთეულს წარმოადგენდენ. ქმარს ნება არ ჰქონდა ცოლისთვის ეჩუქებინა რამე, ან რაიმე ხელშეკრულება დაედო მასთან, რადგან თავის თავთან ხელშეკრულების დადება არ შეიძლებაო. თუ ქალი გათხოვებამდის ვალს დაიდებდა, გათხოვების შემდეგ ეს ვალი ქმარს უნდა გაესტუმრებინა. ერთის სიტყვით ცოლის პირპვნება იურიდიულად გაუქმებული იყო ქმრის უფლებებით. შემდეგში, 1870 და 1882 წლების კანონებით, დედაკაცის მდგომარეობა ინგლისში არსებითად შეიცვალა. ის კანონები, რომელნიც დედაკაცის უფლლებს ზღუდავდენ, თანდათან გააუქმეს და ქმარიანი დედაკაცი ქმრის მზრუნველობისგან გაანთავისუფლეს. საგულისხმო ის არის, რომ დედაკაცი არა თუ გაანთავისუფლეს, - ქმართან შედარებით, უპირატესობის მქონეც გახადეს. მაგალითად: თუ გასათხოვარმა ქალმა ვალი დაიდო, გათხოვების შემდეგ მისი ქმარი მოვალეა ეს ვალი გაისტუმროს. ამავე დროს თუ ქმარს ვალი დაედო, მევალე იმის ცოლის ქონებას ხელს ვერ ახლებს, თუნდაც დამტკიცდეს, რომ ვალი ოჯახის საჭიროებისთვის იყო აღებული, მაშასადამე, ცოლიც სარგებლობდა ნასესხით.<br />
<br />
ასევე შესამჩნევი ცვლილებები მოხდა ამერიკისა, ავრსტრალიისა, კანადისა, შვეიცარიისა და იტალიის დედაკაცთა მდგომარეობაში. უკანასკნელ 50 წლის განმავლობაში ყველგან დიდი ნაბიჯი წარსდგა წინ დედაკაცმა და შესამჩნევად გააუმჯობესა თავის სასარგებლოდ კანონები შესახებ ქონებრივ ურთიერთობისა მეუღლეთა შორის.<br />
<br />
აგიტაცია დედაკაცის პილიტიკურ უფლებების შესახებ ყველაზე ადრე ისევ ინგლისში დაიწყო. 1867 წელს ინგლისის პარლამენტმა განიხილა ჯონ სტიუარტ მილლის მიერ შეტანილი წინადადება ქალთა პოლიტიკურ უფლებების შესახებ და 196 ხმის უმეტესობით წინადმდეგ 73 ხმისა უარჰყო იგი. 1892 წელს პარლამენტმა ხელმეორედ განიხილა ეს საკითხი და ისევ უარჰყო ქალთა უფლების გაფართოვება, მაგრამ ქალთა მომხრე აღმოჩნდა 179 კაცი, წინააღმდეგი კი მხოლოდ 202. 1897 წელს პარლამენტი მესამედ დაუბრუნდა ამ საკითხს. კანონპროექტის ხელმეორედ გადასინჯვის დროს უმეტესობამ 71 ხმით მიიღო ბილლი, მაგრამ სხვა და სხვა მიზეზების გამო, კანონპროექტის მესამედ წაკითხვა არ მოხდა და ბილლი კანონად ვერ გადაიქცა. ინგლისელი ქალი დღესაც მონაწილეობას არ იღებს საპარლამენტო არჩევნებში, მაგრამ სხვა გვარად სასოფლო, სამოქალაქო და საგრაფოების არჩევნებში იგი მამაკაცთან გათანასწორებულია. მას მინიჭებული აქვს აქტივური და პასივური საარჩევნო უფლება, ე. ი. შეუძლიან აირჩიოს და არჩეულ იქმნას. ეჭვს გარეშეა, რომ დღეს თუ ხვალ ინგლისელი ქალი პოლიტიკურად ყოველ მხრივ გაუთანასწორდება მამაკაცს და პარლამენტში ისეთსავე ძალას მოიპოვებს, როგორიც დღემდის მამაკაცებს ეკუთვნოდა.<br />
<br />
ამ მხრით ინგლისს არც ნორვეგია ჩამორჩება. ნორვეგიელ ქალს შეუძლიან მონაწილეობა მიიღოს მრავალ სამოქალაქო და საზოგადოებრივ დაწესებულების არჩევნებში. პარლამენტმა რამდენჯერმე განიხილა საკითხი შესახებ იმისა, რომ დედაკაცსაც მიეცეს უფლება პარლამენტის (სტორტინგის) არჩევნებში მონაწილეობის მიღებისა და ხმის უმეტესობით დაადგინა დედაკაცის და მამაკაცის პოლილიკურ უფლებების გათანასწორება, მაგრამ ეს გადაწყვეტილება კანონად ვერ გადაიქცა, რადგან ნორვეგიის კონსტიტუციით ასეთ საკითხის გადასაწყვეტად საჭიროა პარლამენტის 2/3-ის თანხმობა.<br />
ამ საქმეში საფრანგეთი და გერმანია ძალიან ჩამორჩენ ინგლისსა და ნორვეგიას. გერმანიაში კანონით დედაკაცს პოლიტიკურ კრებებსა და მიტინგებზე დასწრებაც კი აკრძალული აქვს.<br />
<br />
ქალთა უფლებების გაფართოვების მხრივ ყველა ქვეყნებს წინ გაუსწრო ავსტრალიის ფედერაციამ. 1893 წელს ავსტრალიის ქალებმა პირველად მიიღეს მონაწილეობა პარლამენტის წევრთა არჩევნებში და პირველადვე აჯობეს მამაკაცებს: არჩევნებს დაესწრო ქალების 90%, ხოლო მამაკაცებისა 70%. საგულისხმო ის არის, რომ ქალების მონაწილეობამ არჩევნებში არაფრით არ შესცვალა ავსტრალიის პოლიტიკური ცხოვრება და ოთხჯერ მომხდარი არჩევნები (1893, 1896, 1899, 1902 წ.) იმავე ლიბერალურ მთავრობის სასარგებლოდ გათავდა, რომელმაც პოლიტიკური თანასწორობა მიანიჭა ავსტრალიის ქალებს. 1900 წელს, როდესაც ავსტრალიის კოლონიებმა ფედერაცია შეადგინეს, ქალებს, საფედერაციო დეპუტატების გარდა, საფედერაციო სენატის წევრთა არჩევის უფლებაც მიეცათ. ასე გადაწყვიტა საკითხი ქალთა პოლიტიკურ უფლებების შესახებ თანამედროვე სახელმწიფოთა შორის ყველაზე უფრო დემოკრატიულმა ავსტრალიამ.<br />
<br />
<br />
<br />
<b>ჯავახიშვილი მიხეილ: ქალთა მოძრაობის ისტორიიდგან: გაზ. "ივერია" 1906, # 9: გვ. 14-15</b></div>ketinahttp://www.blogger.com/profile/11982318996497610151noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2440352797062649399.post-86903709580380021762011-06-04T02:46:00.000-07:002011-06-04T02:46:55.711-07:00მიხეილ ჯავახიშვილი. დამოუკიდებელი სასამართლო<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on"><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiHyWmg3NYK76ncMn0RpxC38uKEEFSh-LplG2H2E_TntEIwiZLIyhD8EXciawnPKhxKlvhnngDyFj0s861QNrAA1DVyXtmawzhfIH-kULrHvDkIEc1DIbPFlWp62WAVRqJ9hVVFd9UTiOM/s1600/sasamartlo.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="264" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiHyWmg3NYK76ncMn0RpxC38uKEEFSh-LplG2H2E_TntEIwiZLIyhD8EXciawnPKhxKlvhnngDyFj0s861QNrAA1DVyXtmawzhfIH-kULrHvDkIEc1DIbPFlWp62WAVRqJ9hVVFd9UTiOM/s320/sasamartlo.jpg" width="320" /></a></div>მას შემდეგ, რაც სახელმწიფო არსებობს, ყოველ მთავრობას სამნაირი დანიშნულება აქვს: საკანონმდებლო, სამმართველო და სამოსამართლო. სადაც არ არის კანონმდებლობა, მმართველობა და სასამართლო, იქ არც სახელმწიფოა. როგორც უნდა იყოს წარმომდგარი სახელმწიფო: დაპყრობით, უზურპაციით თუ კავშირით, სულ ერთია, იქ უეჭველად უნდა იყოს სამივე დარგი მთავრობისა. შეიძლება მათ შორის გაბატონდეს ერთი რომელიმე დარგი, რომელმაც, შეიძლება, დაიმორჩილოს მეორე მხარე, ან თავის უფლებას გადააჭარბოს, შეიძლება სამივე დარგის დანიშნულება ერთმა დაწესებულებამ მიითვისოს, მაგრამ ყოველთვის სჩანს მთავრობის ამა თუ იმ მოქმედებაში ან კანონმდებლობა, ან მმართველობა, ან მოსამართლეობა. ჯერ კიდევ არისტოტელმა შენიშნა ეს მოვლენა, მაგრამ იმაზე კი არაფერი სთქვა, თუ რა დამოკიდებულება უნდა იყოს მათ შორის. ეს საკითხი დაწვრილებით გამოიკვლიეს მხოლოდ მეთვრამეტე საუკუნეში საფრანგეთის მოაზრეებმა და მეცნიერებმა, რომელნიც გულდასმით შეუდგენ იმის ძიებას, თუ როგორ უნდა მოეწყოს სახელმწიფო, რაგვარი ურთიერთობა უნდა დამყარდეს მთავრობის სამნაირ დარგთა სორის, რომ შეიძლებოდეს უზრუნველყოფა მოქალაქეთა თავისუფლებისა და მმართველ წრეების ალაგმვა.<br />
<br />
დიდებულ რევოლუციამდის საფრანგეთში მთავრობის ბოროტმოქმედებამ, თვითნებობამ და ძალმომრეობამ უმაღლეს წერტილამდე მიაღწია და აზრი მთავრობის ალაგმვისაც პირველად იქ დაიბადა. ეს საკითხი საუცხოვოდ და დაწვრილებით შეიმუშავა მონტესკიემ თავის განთქმულ თხზულებაში "კანონების სული". მონტესკიე ბრწყინვალედ ამტკიცებს, რომ როცა ერთი და იგივე დაწესებულება ორნაირ დანიშნულებას ასრულებს, როცა იგი კანონმდებელიც არის და მისი აღმასრულებელიც, ასეთ შემთხვევაში მოქალაქეთა თავისუფლება შეუძლებელია. თავისუფლება შეუძლებელია აგრეთვე იქ, სადაც სასამართლო გამოყოფილი არ არის საკანონმდებლო და აღმასრულებელ მთავრობისგან. თუ მოსამართლეც და კანონმდებელიც ერთი და იგივე პირია, მოქალაქეთა თავისუფლებას საფრთხე მოელის, რადგან მოსამართლეს ყოველთვის შეუძლიან ამა თუ იმ შემთხვევაში კანონი შესცვალოს და ისეთი კანონი გამოსცეს, როგორიც საჭიროა მისთვის. სასამართლო და აღმასრულებელი დაწესებულებანი რომ ერთად აურიოთ, ყოველ მოსამართლეს შეუძლიან ტირანად გადაიქცეს, _ მმართველობის დროს ის ყოველ ნაბიჯზე დაარღვევს კანონს და სასამართლოში თავის თავს თვითონ გაასამართლებს.<br />
<br />
მონტესკიეს იდეა სავსებით შეითვისა საფრანგეთის რევოლუციის დროის მოწინავე თაობამ და 1791 წელს, როცა გამოცხადებულ იქმნა მოქალაქისა და ადამიანის უფლებები, ეროვნულმა კრებამ დაადგინა, რომ ის "საზოგადოება კონსტიტუციური არ არის, სადაც უზრუნველყოფილი არაა უფლებები და დანაწილებული არ არის მთავრობა", ესე იგი ასეთ საზოგადოებას არა აქვს თავისუფალი დაწესებულებანი.<br />
<br />
იდეა სასამართლოს დამოუკიდებლობის თანდათან ფეხს იკიდებდა და ეხლა გადაჭრით შეიძლება ითქვას, რომ იმ ქვეყანაში, სადაც სასამართლო დამოუკიდებელი არ არის, თავისუფლება არ არსებობს. სასამართლოს დამოუკიდებლობა დამყარებულია იმ პრინციპზე, რომ ყველა სადავო საქმე შეეხება მხოლოდ და მხოლოდ ჩვეულებრივ სასამართლოს. მთავრობის არც ერთ სხვა დარგს არ შეუძლიან სასამართლოს საქმეში ჩაერიოს. არ შეიძლება დაარსება ისეთ განსაკუთრებულ სასამართლოეების, რომელნიც ჩვეულებრივ სასამართლოს ექიშპებიან, არც ერთ მოქალაქეს არ უნდა წაერთვას უფლება მიმართოს ჩვეულებრივ სასამართლოს იმ შემთხვევაში, როცა მისი უფლება დარღვეული და შელახულია. ყოველნაირ დავას არჩევს ჩვეულებრივი სასამართლო და ყველა მოქალაქენი თანასწორნი არიან მის წინაშე. - ეს არის საფუძველი დამოუკიდებელ სასამართლოსი ყოველ განათლებულ და თავისუფალ ქვეყანაში.<br />
<br />
სასამართლოს მთავარი დამახასიათებელი თვისება ის არის, რომ იგი - ტოკვილისა არ იყოს - შუამავალია მოდავეთა შორის. იგი შუამავალია აგრეთვე მთავრობისა და ხალხის შორის, იგი არკვევს და ანიჭებს უფლებას ამა თუ იმ მხარეს, როცა უფლება სადავო ხდება, იცავს ამ უფლებებს, როცა იგი ვისიმე მხრით დარღვეულია და არ დასდევს იმას, თუ ვინ დაარღვია უფლება, - მთავრობამ თუ ხალხმა.<br />
<br />
სასამართლო, მოქალაქეთა კერძო უფლებების გარდა, იცავს საზოგადოებისა და სახელმწიფოს უფლებას და ამ შემთხვევაში მთავრობის წარმომადგენელი სასამართლოსგან თხოულობს უფლების დამრღვევის დასჯას და დარღვეულ უფლების აღდგენას. მაგრამ ხშირად თვითონ მთავრობაც არღვევს მოქალაქეთა უფლებებს, არღვევს მის თავისუფლებისა და პიროვნების ხელუხლებლობის უფლებას და სხ. ამ შემთხვევაში მოქალაქეს ნება უნდა ჰქონდეს სასამართლოს მიმართოს და სთხოვოს მისი უფლების აღდგენა და მთავრობის წარმომადგენელის დასჯა.<br />
<br />
იქ, სადაც ზემოხსენებული სამი დარგი სასამართლოსი ჩაბარებული აქვს ჩვეულებრივ სასამართლოს, იგი დამოუკიდებელ სასამართლოდ უნდა ჩაითვალოს. ასეთ ქვეყანაში სასამართლო დამცველია კანონიერებისა და მოქალაქეთა კონსტიტუციურ უფლებებისა. ასეთი მნიშვნელობა აქვს სასამართლოს ინგლისსა და ამერიკაში. ეს უფლება ხალხმა მედგარ ბრძოლის შემდეგ მოუპოვა სასამართლოს. ფეოდალურ წესწყობილების დროს მოსამართლის დანიშნულებას თვითონ მეფეები ასრულებდენ. შემდეგ ეს უფლება გადასცეს თავის მოხელეებს, რომელნიც მეფის სახელით ასამართლებდენ ხალხს. აქედან წარმოსდგა მეფის უფლება შესახებ განსაკუთრებულ სასამართლოების დანიშვნისა. სწორედ აქედანვე იწყება აუარებელი ბოროტმოქმედება სასამართლოს მხრივ. XVII საუკუნეში ინგლისში გაძლიერდა საიდუმლო სასამართლო, რომელიც თავზარს სცემდა ხალხს. ასეთ სასამართლოს ხალხმა იმით დაუწყო ბრძოლა, რომ იგი უარჰყოფდა მეფის მხრით გასამართლების უფლებას და თხოულობდა მუდმივ და ჩვეულებრივ სასამართლოს.<br />
<br />
ერთხელ მეფემ იაკობ I-მა მოინდომა სასამართლოს საქმეში ჩარევა. მოსამართლე კუკმა ასეთი პასუხი გასცა მის წარმომადგენელს: "პირადათ მეფეს არ შეუძლიან არც სისხლისა და არც სამოქალაქო საქმის გარჩევა, რადგან ყოველი სადავო საქმე უნდა გაარჩიოს მოსამართლემ თანახმად ინგლისის კანონებისა და ჩვეულებისა. მეფეს უფლება აქვს დაესწროს მხოლოდ უმაღლეს სასამართლოს კრებას, მაგრამ საქმეს მაინც ის კი არ გაარჩევს, არამედ სასამართლო". რევოლუციის შემდეგ ინგლისის პარლამენტმა დაადგინა, რომ არც მეფესა და არც მის საბჭოს არავისი გასამართლება არ შეუძლიანთ და ეს უფლება ეკუთვნის მხოლოდ ჩვეულებრივ სასამართლოს.<br />
<br />
საფრანგეთის კონსტიტუციამ 1791 წელს უფრო ნათლად აღნიშნა სასამართლოს მოვალეობა. მაშინდელ კონსტიტუციაში ნათქვამი იყო, რომ ვისიმე გასამართლება არ შეუძლიან არც კანონმდებელ დაწესებულებას და არც მეფეს. მოქალაქეთა გასამართლების უფლება აქვს მხოლოდ კანონით დაწესებულ სასამართლოს და არც ერთი მოსამართლე არ უნდა დაემორჩილოს რომელიმე სხვა განსაკუთრებულ სასამართლოსაო.<br />
<br />
ევროპის კონტინენტზე სასამართლოს ერთი მხრით არა აქვს ისეთი ფართო უფლება, როგორც აქვს ინგლისისა და ამერიკის სასამართლოს. ევროპაში სასამართლოს უფლება არა აქვს მთავრობის აგენტებიც ისეთივე წესით გაასამართლოს, როგორც ჩვეულებრივ მოქალაქეს ასამართლებს. ზოგ სახელმწიფოში მოხელეთა გასამართლებისათვის განსაკუთრებული დაწესებულება არსებობს, ზოგში კი მოხელის გასამართლებისთვის საჭიროა მთავრობის ნებართვა, ურომლისოდ სასამართლოს უფლება არა აქვს მოხელე გაასამართლოს. ჯერ კიდევ რევოლუციის დროს საფრანგეთში ისეთი წესი შემოიღეს, რომ სასამართლოს არ შეეძლო სახელმწიფო საბჭოს ნებადაურთველად მოხელის გასამართლება ისეთი მოქმედებისათვის, რომელიც იმის სამსახურს შეეხებოდა. ეს წესი საფრანგეთში დღესაც არსებობს. სხვათა შორის აქ ისიც უნდა შევნიშნოთ, რომ საფრანგეთის სახელმწიფო საბჭოს წევრებს ნიშნავს და ითხოვს რესპუბლიკის პრეზიდენტი.<br />
<br />
ინგლისში მთავრობის უმაღლეს მოხელეთა წინააღმდეგ სამოქალაქო დავის აღძვრა კანონით შეიძლება მხოლოდ მეფის ნებართვით, ფაქტიურად კი ასეთ ნებართვას მეფე ყოველთვის იძლევა. ხოლო სხვა მოხელეთა წინააღმდეგ დავის აღძვრა ყველას შეუძლიან უნებართვოდ. ყველა მოხელე ერთნაირად აგებს პასუხს იმ დანაშაულობის გამო, რომელიც მან ჩაიდინა კერძო ცხოვრებაშიაც და სამსახურშიაც. ორივე შემთხვევაში პირადად ის არის პასუხიმგებელი და არ შეუძლიან თავი იმით იმართლოს, ვითომ მე მხოლოდ ჩემი უფროსის ბრძანება შევასრულეო. თუ სალდათმა აფიცრის ბრძანებით მოკლა კაცი, მას არ შეუძლიან თავის გამართლება ბრძანების ასრულებით: ის პირადად აგებს პასუხს და ვერავითარი ბრძანება ვერ იხსნის მას. თუ პოლიციელმა უფროსის ბრძანება შეასრულა და უკანონოდ დააპატიმრა ვინმე, ის პასუხისმგებელია სასამართლოს წინაშე პიროვნების ხელუხლებლობის კანონის დარღვევისთვის. კანონის წინაშე თანასწორობის პრინციპს ინგლისის სასამართლო მტკიცედ იცავს. ინგლისში იშვიათია სამსახურის დროს ბოროტმოქმედების ჩადენის მაგალითი, რადგან ყველა მოხელემ კარგად იცის, რომ ის სასტიკად დაისჯება დანაშაულობისთვის და ამიტომ ერიდება კანონის დარღვევას, მაგრამ ინგლისის სასამართლოს ყოველ წლობით უხდება მაინც ისეთ საქმეების გარჩევა, რომელიც შეეხებიან პოლიციისა და ადმინისტრაციის მხრით კანონის დარღვევას, და დამნაშავეს სასტიკად სჯის.<br />
<br />
ამას წინად მანჩესტერში ნაფიც ვექილთა სასამართლომ გაარჩია საქმე პირველ მინისტრის სოლსბიურისა, რომელსაც დეპუტატი ბრიენი დიფამაციას უჩიოდა. ცოტა ხნის შემდეგ ჟურნალისტმა სიმსმა საჩივარი აღძრა დედოფლის ძმისწულისა და ბრიტანიის ჯარების მთავარსარდლის, კემბრიჯის ჰერცოგის წინააღმდეგ, რომელმაც უცაბედად ხელი ჰკრა სიმსს. მოსამართლემ უარი უთხრა სიმსს, საკმარისი საბუთი არა გაქვსო, მაგრამ უმაღლესმა სასამართლომ საჩივარი მიიღო და მისმა თავმჯდომარემ ასე დაასაბუთა სასამართლოს გადაწყვეტილება: "საჭიროა ინგლისელებმა იცოდენ, რომ კანონის წინაშე დედოფლის ყველა ქვეშევრდომნი, რაც უნდა მაღლა იდგენ ისინი წოდებითა და ხარისხით, თანასწორნი არიანო". თუ ადმინისტრაცია რაიმე უსამართლობას ჩადის, სასამართლო აფრთხილებს მას, და თუ ამან არ გასჭრა, კანონის დამრღვევს სასამართლო ბრალსა სდებს იმაში, რომ ის არ დაემორჩილოს დადგენილებას, და აპატიმრებს.<br />
ერთხელ ინგლისის მატროსი, ვინმე ფლოიტი სამსახურიდან გაიქცა, პოლიციამ მის მაგივრად შეცდომით ვინმე ტომსონი დააპატიმრა და გაგზავნა ერთ სამხედრო გემზე, რომლის უფროსმა მის პროტესტს ყურადღება არ მიაქცია და დააპატიმრა. სასამართლომ მაშინვე ბრძანება გაუგზავნა გემის უფროსს, პატიმარი წარმოადგინეთ და მისი დაპატიმრების ბრძანების ქაღალდიც მოიტანეთო. გემის უფროსმა ტომსონი სასამართლოში გაგზავნა, თვითონ კი არ მივიდა. სასამართლომ მოითხოვა დაპატიმრების ბრძანება, საადმირალოს წარმომადგენელს კი მხოლოდ მისი პირი ჰქონდა. ამის გამო მოსამართლეთა და მას შორის ასეთი დიალოგი მოხდა:<br />
<br />
<strong>მოსამართლე</strong>. ჩვენ გვსურს ტომსონის დაპატიმრების ბრძანება მივიღოთ.<br />
<strong>მეორე მოსამ.</strong> თქვენ არ ემორჩილებით ბრძანებას. თქვენ დოკუმენტი პასუხთან ერთად უნდა მოგეტანათ. თქვენ ამბობთ, არა მაქვსო და არც პასუხს იძლევით. რატომ? თქვენ შეურაცხყოფთ სასამართლოს.<br />
<strong>ადმინისტრაციის წარმომადგ.</strong> ბრძანება თან არა მაქვს. <br />
<strong>მოსამართლე</strong>. ამ შემთხვევაში სასამართლოში არ უნდა მოსულიყავით და ასეთი სისულელე არ გეთქვათ. ჩვენ ეხლავე დავაპატიმრებთ გემის კაპიტანს. არ შეიძლება ინგლისის კანონების არ ცოდნით იმართლოთ თავი და ასე მასხარად აიგდოთ მოქალაქობრივი თავისუფლება.<br />
<br />
მეორე დღეს გემის კაპიტანი, ჰერცოგი ველიგტონი დააპატიმრეს და, როცა სასამართლოში გაგზავნეს, მოსამართლემ უთხრა: "თქვენი წარმომადგენელი იმით გამართლებდათ, რომ თქვენ თქვენი უფროსის ბრძანებით მოქმედებდით. ეგ საბუთი არ არის თქვენ დიდად შეურაცხყავით სასამართლო. ჩვენ შეგვეძლო თქვენი დაპატიმრება, მაგრამ ჯერ 12 000 მანეთით გაჯარიმებთ".<br />
<br />
ინგლისის სასამართლოს უფლება აქვს სატუსაღოში ჩასვას ის კაცი, რომელიც შეურაცხყოფს სასამართლოს. კანონში ნათქვამი არ არის დაპატიმრების ვადა, ასე რომ სასამართლოს შეუძლიან თავის შეურაცხმყოფელს უვადო დაპატიმრება გადაუწყვიტოს. ეს სასჯელი იმით არის საშინელი დასჯილთათვის, რომ მეფესაც კი არ შეუძლია მას სასჯელი აპატიოს.<br />
<br />
მაგრამ სასამართლო ისე დამოუკიდებელი და დემოკრატიულად მოწყობილი არსად არ არის, როგორც ამერიკაში. იქ სასამართლო ორ ნაწილად იყოფება: შტატებისა და საერო, ფედერატიული, რომელიც ისეთ საქმეებს არჩევს, რომელნიც შეეხებიან ფედერატიულ კანონების დარღვევას. ორივე სასამართლოს უფლება აქვს მთავრობის მოხელეთა საქმეები გაარჩიოს და ვისიმე დაუკითხავად დასაჯოს. ყველა მოქალაქეს შეუძლიან ყველა დიდ და პატარა მოხელეს ბრალი დასდოს და სამართალში მისცეს. ამერიკის სასამართლო იმით განსხვავდება სხვა ქვეყნების სასამართლოებისაგან, რომ მას უფლება აქვს იხელმძღვანელოს უფრო კონსტიტუციით, ძირითად კანონებით, ვიდრე უბრალო საკანონმდებლო დაწესებულების მიერ გამოცემულ კანონებით, რომელნიც, შეიძლება, კონსტიტუციას არ ეთანხმებოდენ. ეს უფლება ამერიკის სასამართლოს გარდა არც ერთ სხვა სასამართლოს არა აქვს. დიდი უფლება აქვს მინიჭებული კავშირის სასამართლოს, რომელიც ხშირად შტატების დავასაც არჩევს ხოლმე. "როგორღაც მეხამუშა, - ამბობს ერთი ფრანგი, რომელიც დაესწრო ამ სასამართლოში საქმის გარჩევას, - როცა სასამართლოს ბოქაულმა განაცხადა: ნიუ-იორკის შტატი ოგაიოს შტატს დავას უცხადებსო". ერთ შტატში ერთი მილიონი მცხოვრებია, მეორეში - ორი. აქედან ცხადია, თუ რა დიდი პასუხის მგებლობა აწევს სასამართლოს. კავშირის სასამართლო აერთებს შტატებს და უზრუნველ ჰყოფს ფედერაციის არსებობას. მას ხშირად მიჰმართავს ხოლმე მთავრობა, როცა იგი თავის უფლებას დარღვეულად სცნობს; მას მიჰმართავს ხოლმე საკანონმდებლო დაწესებულება, როცა მისი უფლება ირღვევა ვისიმე მხრით.<br />
<br />
სასამართლოს დამოუკიდებლობა მოითხოვს, რომ მისი წევრები ყოველ მხრით დამოუკიდებელი იყვენ. ამისთვის დაწესებულია: 1) წესი მოსამართლის არჩევისა, 2) მოსამართლის გამოცვლა არავის არ შეუძლია სასამართლოს გარდა 3) მოსამართლის ისეთ პირობებში ჩაყენება, რომ ის სავსებით მიუდგომელი იყოს. ამისთვის მას არ შეუძლიან სხვა რაიმე საქმე იკისროს, სხვაგან იმსახუროს, საჩუქარი მიიღოს ვისიმე მხრით. მას ნება არა აქვს მთავრობის მხრით მიიღოს ხარისხი, ჯამაგირი, ჩინი და სხ.; მას ეძლევა საკმაოდ დიდი ჯამაგირი. <br />
<br />
მოსამართლეს თვითონ ხალხი ირჩევს, მაგრამ იქ, სადაც სავსებით არ არის აღიარებული საზოგადოდ ხალხის უმაღლესი უფლება, მოსამართლეთა არჩევაც ხალხს არა აქვს მინდობილი. ევროპაში მხოლოდ შვეიცარიის მოსამართლეებს ირჩევენ, მაგრამ ხალხი კი არა, არამედ მისი წარმომადგენელნი - ფედერატიული კრება. მოსამართლეთა არჩევანი დემოკრატიული წესით განხორციელებულია ავსტრალიის ფედერატიულ რესპუბლიკაში და ამერიკის დეფერაციის ზოგიერთ შტატებში. იქ თვითონ ხალხი ირჩევს მოსამართლეებს და ისეთივე უფლებებს აძლევს მათ, როგორც პარლამენტის წევრებს. მაგრამ ინგლისშიაც მოსამართლე ავსტრალიისა და ამერიკის მოსამართლეზე ნაკლებად არ არის დამოუკიდებელი. ეს იმით აიხსნება, რომ ინგლისში მტკიცედ არის დაცული მოსამართლის გამოუცვლელობის პრინციპი და მისი უზრუნველყოფა. უწინ ინგლისის სასამართლო პირველი მონა და მოსამსახურე იყო გაბატონებულ კლასისა, ეხლა კი, როცა ორივე პალატის გარდა არავის არ შეუძლიან მოსამართლის გამოცვლა, როცა მოსამართლემ სრული ნდობა და პატივისცემა დაიმსახურა ხალხის თვალში და როცა მოსამართლე საპატიო პირად ითვლება საზოგადოებაში, სასამართლო ძირიან-ფესვიანად შეიცვალა და მისი ავტორიტეტი იმდენად გამტკიცდა, რომ ინგლისის სასამართლოს ვერავინ უსაყვედურებს მიდგომას და ამა თუ იმ კლასის მოსამსახურეობას.<br />
ინგლისის მოსამართლეს არ შეუძლიან სამსახურში წინ წაწევა და ჯილდოს მიღება. ის ქონებრივად უზრუნველყოფილია, ხოლო უფლებით შეუზღუდველი. ამერიკის სასამართლოზე ვიღამაც ასეთი აზრი გამოსთქვა: "პრეზიდენტის შეცდომა ზარალს ვერ მიაყენებს სახელმწიფოს, რადგან მისი უფლება შეზღუდულია. შეიძლება კონგრესიც შესცდეს. ამის გამო ფედერაცია არ დაიღუპება, რადგან კონგრესის შეცდომას გაასწორებს საარჩევნო კრება, რომელიც გამოსცვლის მის წევრებს, მაგრამ, თუ ამერიკის უმაღლეს სასამართლოში უგუნური და უზნეო მოსამართლენი მოხვდენ, ფედერაციას ან ანარქია მოელის, ან სამოქალაქო ომიო".<br />
<br />
ასეთი მნიშვნელობა აქვს დამოუკიდებელ სასამართლოს. ჩვენ შეგვეძლო რუსეთსაც შევხებოდით, მაგრამ მეტად მიგვაჩნია იმის განმეორება, რაც ყველამ იცის. რუსეთის სასამართლო, რომელიც, მინისტრიეს ლანსკისა არ იყოს, "შეკაზმული ჰყავს შინაგან საქმეთა სამინისტროს", ნიმუშია ფეოდალურ დროის სასამართლოსი. აუარებელი სამხედრო, საეკლესიო, სავაჭრო და საგლეხო სასამართლოების არსებობა საკმაოდ ამტკიცებს მხოლოდ იმას, რომ რუსეთში ყოველ წოდებისთვის და კლასისთვის ცალკე სასამართლო არსებობს.<br />
<br />
<br />
<strong>ჯავახიშვილი მიხეილ: დამოუკიდებელი სასამართლო: გაზ. "ივერია" 1906, # 20: გვ. 10-13</strong><br />
<br />
<br />
<br />
<br />
</div>ketinahttp://www.blogger.com/profile/11982318996497610151noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2440352797062649399.post-11888188484028902082011-04-26T11:45:00.000-07:002011-04-27T08:27:13.908-07:00ბარბარე ჯორჯაძის ლექსი ქალთა უფლებებზე<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on"><table cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="float: left; margin-right: 1em; text-align: left;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhXjIfKvGySbkFfLgvGBpm9w9jam_9kwxdE7gS9GFX-LJ1D_KwJB-aoj52liMPqkxskbOyY5TJ4hKuVHqLQBm_RBvoglKNk-D19xxtCiXXmmbrqjEnpQzmVQqXhu1Hhm8kz8QXWZsUrbWo/s1600/%25E1%2583%25A5%25E1%2583%2590%25E1%2583%259A%25E1%2583%2594%25E1%2583%2591%25E1%2583%2598.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; margin-bottom: 1em; margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhXjIfKvGySbkFfLgvGBpm9w9jam_9kwxdE7gS9GFX-LJ1D_KwJB-aoj52liMPqkxskbOyY5TJ4hKuVHqLQBm_RBvoglKNk-D19xxtCiXXmmbrqjEnpQzmVQqXhu1Hhm8kz8QXWZsUrbWo/s320/%25E1%2583%25A5%25E1%2583%2590%25E1%2583%259A%25E1%2583%2594%25E1%2583%2591%25E1%2583%2598.jpg" width="213" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">ეკატერინე გაბაშვილი, ეკატერინე მელიქიშვილი, ელენე ყიფიანი</td></tr>
</tbody></table><b>კაცებს</b><br />
<br />
<br />
მიკვირს, გულში რათ ჩაგეჭრათ,<br />
კაცთ ქალების მეშურნობა?<br />
როგორც ნივთი დაგიპყრივართ<br />
და არა გაქვთ ჩვენი ნდობა.<br />
<br />
<br />
<div align="left">სულ გვძრახავთ და სულ გვაძაგებთ,</div>არც ჭკუა აქვთ, არც გრძნობაო,<br />
რა ესმით, რას გააგონებთ,<br />
რომ არა აქვთ გონებაო.<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
ქალმა გიხსნათ სატანჯველით,<br />
შეგაერთათ ზეცის ძალსა,<br />
გაგიბრწყინდათ ბნელი ნათლით,<br />
რომ იაროთ გზას უვალსა. <br />
<br />
დაცემულნი აღგადგინათ<br />
და იტვირთა თვით ძე ღვთისა,<br />
რომ სამოთხე კვლავ გეპოვნათ<br />
და მოესპო წყევა ისა. <br />
<br />
ქალი იყო წმინდა ნინა,<br />
რომ კერპობა დაარღვია,<br />
ქრისტეს მცნება დაგვიდგინა<br />
და ხელთ იპყრო ივერია.<br />
<br />
თამარ მეფე, გმირთა-გმირი,<br />
ქართველთ სახელის მომფენი,<br />
ვინც განჰკურნა ქვეყნის ჭირი<br />
და ადიდა ჩვენი ძენი. <br />
<br />
მრავლის ტანჯვის მიმღებელი,<br />
ის ქეთევან დედოფალი,<br />
ვით დაიცვა ქრისტეს რჯული<br />
და ეწამა ტურფა ქალი. <br />
<br />
ხომ ასეა და რათ გვჩაგრავთ,<br />
რათ გვაყენებთ ამდენს ვნებას?<br />
ძალის-ძალით თვალებს გვიხვევთ<br />
და ცდილობთ ჩვენს დამუნჯებას.<br />
<br />
მშობელს დედას, ცოლს და ასულს,<br />
ასე როგორ დაამდაბლებთ?<br />
ცბიერათ ხდით, უწუხებთ სულს,<br />
ბოროტებას მუდამ სწამებთ. <br />
<br />
მათ სიტურფეს ჯადოთსახავთ,<br />
მაშ თქვენ რაღათა ტყუვდებით?<br />
რაკი კეკლუც ქალსა ნახავთ,<br />
გადირევით , შეიშლებით. <br />
<br />
დარწმუნდით, რომ ამხანაგათ<br />
შევქნილვართ და უნდა ვიყოთ,<br />
მაშ აღგვზარდეთ ზნითაც კარგათ,<br />
რომ ყოველ მხრით სრულნი ვიყოთ.<br />
<br />
<br />
<br />
</div>ketinahttp://www.blogger.com/profile/11982318996497610151noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2440352797062649399.post-46984150030389564102011-04-26T11:28:00.000-07:002011-04-26T11:28:48.290-07:00ილია ჭავჭავაძე პრესის თავისუფლების შესახებ<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on"><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEga3V7-ULQDYTUcAJN_D8JmQv4Qv73Vk8kLanAWYXNk_YT_1ONeLa0-aY_YBWTds3x8tSgA-j8BR7f7qgyV-DI0YkyUpbhFMOavHs3IhfgtB_iMocn8sc-8-OsCdlhw3DAsMJp_3ad7LnY/s1600/%25E1%2583%2592%25E1%2583%2590%25E1%2583%2596%25E1%2583%2594%25E1%2583%25A2%25E1%2583%2598.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEga3V7-ULQDYTUcAJN_D8JmQv4Qv73Vk8kLanAWYXNk_YT_1ONeLa0-aY_YBWTds3x8tSgA-j8BR7f7qgyV-DI0YkyUpbhFMOavHs3IhfgtB_iMocn8sc-8-OsCdlhw3DAsMJp_3ad7LnY/s320/%25E1%2583%2592%25E1%2583%2590%25E1%2583%2596%25E1%2583%2594%25E1%2583%25A2%25E1%2583%2598.jpg" width="250" /></a></div><strong>პროვინციალური გაზეთები </strong><br />
<br />
ერთი უმთავრესთაგანი დანიშნულება ყოველ პროვინციალურ გაზეთისა, როგორც მოგეხსენებათ, ის არის, რომ საზოგადოებასა და თვით მთავრობასაც აცნობოს იმ მხრისა და ხალხისა მდგომარეობა, საჭიროება, ავი და კარგი, იმ ქვეყნის მოთხოვნილება, ლხინი და დარდი, და ერთის სიტყვით, ყველაფერი, რაც კი საზოგადო საქმეებს შეეხება იმ ქვეყნისას, სადაც ეს გაზეთი გამოდის.<br />
<br />
ამ დანიშნულების შესრულება პროვინციალურ გაზეთს მით უფრო ადვილად და ქვეყნის სასარგებლოდ შეუძლია, რაც ის უფრო ნაკლებად დამოკიდებულია სხვადასხვა გარეშე მიზეზებისაგან, რაც უფრო მომეტებული ნება აქვს მიცემული, რომ ყოველ საზოგადო დაჭირებაზე და ლხინზე თამამად და მოურიდებლად ილაპარაკოს და სწეროს.<br />
სამწუხაროდ, ხშირად სატახტო გაზეთებიც არ არიან ამგვარს მდგომარეობაში, პროვინციალურ გაზეთებს ხომ იმის ნახევარი დამოუკიდებელობაც არა აქვს მინიჭებული, რაც ზემოხსენებულ სატახტო გაზეთებსა.<br />
<br />
უმთავრესი დამაბრკოლებელი მიზეზი შემმფერხავი პროვინციალურ სტამბისა ის გახლავთ, რომ რუსეთში საზოგადოდ ბეჭვდის შესახებ არ არის კარგად გარკვეული, განსაზღვრული კანონები.<br />
<br />
აქედამ წარმოსდგება გაურკვევლობა რუსეთის სტამბის მდგომარეობისა. დღეს ერთის თქმის ნებაა, ხვალ არა, ზეგ შეიძლება, მაზეგ კიდევ არა _ როგორ უნდა გამოიკვლიოს ჟურნალისტმა გზა ამისთანა მდგომარეობაში?<br />
<br />
თვით ჩვენმა უმაღლეს მმართებლობამ იგრძნო ამისთანა მდგომარეობის მოუხერხებლობა და ამიტომაც ამ უკანასკნელის სამის წლის განმავალობაში პეტერბურღის გაზეთებში ხშირად იწერებოდნენ, რომ დანიშნული არისო ცალკე კამისია, რომელსაც ბეჭდვის შესახებ კანონების გამოცემა აქვს მინდობილიო.<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj4qYHUGcgEaGKf_3jVft88p2dsnGRBdEiS6NF2kVAHf7N15uvnTs0gxEZTTYjsP-uJKtTS9XFJ0-Xb1WvPw_UZn3LzbE6wabvpJqy1Ur-VyMpPErhl7UOgo6d73cZcQpb4kWwb6pC2AT0/s1600/saqartvelos+moambe.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj4qYHUGcgEaGKf_3jVft88p2dsnGRBdEiS6NF2kVAHf7N15uvnTs0gxEZTTYjsP-uJKtTS9XFJ0-Xb1WvPw_UZn3LzbE6wabvpJqy1Ur-VyMpPErhl7UOgo6d73cZcQpb4kWwb6pC2AT0/s320/saqartvelos+moambe.jpg" width="215" /></a></div><br />
მთელი რუსეთი მოუთმენელად მოელის ამ ახალ კანონებს ბეჭდვის შესახებ. ყველას ჰსურს, რომ ახლანდელი გაურკვეველი მდგომარეობა შეიცვალოს და მტკიცე, თუნდაც უფრო სასტიკი კანონები გამოიცეს, მხოლოდ კანონი კი იყოს; იყოს კანონი და ვიცოდეთ, რომ ვალდებულნი ვართ ამ კანონს ვემორჩილებოდეთ.<br />
<br />
მაშ, ვინატროთ, რომ რაც შეიძლება მალე შეიცვალოს ახლანდელი მდგომარეობა, განსაკუთრებით პროვინციალურ ჟურნალ-გაზეთებისა, და რაც შეიძლება მალე დამყარდეს იმისთანა წესი, რომელიც ამ ჟურნალ-გაზეთებს ერის ნამდვილ სამსახურის შეძლების ღონეს მისცემს.<br />
<br />
1882 წ<br />
</div>ketinahttp://www.blogger.com/profile/11982318996497610151noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2440352797062649399.post-5559438817652996282011-04-19T23:58:00.000-07:002011-04-19T23:58:12.044-07:00ილია ჭავჭავაძე კანონის უზენაესობის შესახებ<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on"><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgrE4WqQ3zIFJPPRUjcA4iZCnNIG6E9NUu-iTvGaKB9Bjs48CIm1PIXW3wI57wzjiHYZKZkzfdQB96fa5Q3dpFj-wniznhkiXGJ23kWOSS0aUBFapDirxYpsFvd2c3qv-MHkT3kMJCcsfQ/s1600/%25E1%2583%2598%25E1%2583%259A%25E1%2583%2598%25E1%2583%2590.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgrE4WqQ3zIFJPPRUjcA4iZCnNIG6E9NUu-iTvGaKB9Bjs48CIm1PIXW3wI57wzjiHYZKZkzfdQB96fa5Q3dpFj-wniznhkiXGJ23kWOSS0aUBFapDirxYpsFvd2c3qv-MHkT3kMJCcsfQ/s320/%25E1%2583%2598%25E1%2583%259A%25E1%2583%2598%25E1%2583%2590.jpg" width="251" /></a></div><<strong>რა არის თავისუფლება</strong>><br />
<br />
თავისუფლება იგი ყოფა-მდგომარეობაა ადამიანისაო, ამბობს ბოსსუეტი თავის მსოფლიო ისტორიაში, საცა ყოველი ემორჩილება მარტო კანონსა და საცა კანონი უძლიერესია ყოველ ცალკე კაცზედაო; ასეთის თვალით უყურებდა თავისუფალებას ძველი რომაელი და ძველი ბერძენიო. ეს ჭეშმარიტი და ზედმიწევნილი მნიშვნელობა თავისუფალებისა ეხლაც ცნობილია და აღიარებული ეხლანდელ მეცნიერთა და სახელმწიფოთაგან. ჭეშმარიტი, რიგიანი აგებულება და წყობილება კაცთა საზოგადოებისა სწორედ ამ ქვაკუთხედზედ უნდა იყოს ამოყვანილი. საცა ეგ არ არის, იმ კაცთა საზოგადოებური ცხოვრება, რომელიც ერთმანეთზედ დამოუკიდებლად და გადუბმელად შეუძლებელია, მარტო ძალმომრეობაა, ერთმანეთის თელვაა, ერთმანეთის ჩაგვრა და ძარცვა-გლეჯა. მაშინ ყოფა ადამიანისა ნადირთ ყოფაა და ადამიანი, ეგ კერძი ღვთისა, ნადირად გადაქცეულია, იმიტომ, რომ თვითვეულის სვე-ბედი თვითვეულის ფარხმლით საგერი და სატევია და არა საერთო მფარველობისა და შემწეობისაგან ნათავდებები და დაკუთვნებული. ამ ყოფით ცხოვრება ცნობიერს და ჭკვათამყოფელს სულიერს არ შეუძლიან და თვით იმ კრებულს ჭკვათა-მყოფელს სულიერთა, რომელსაც ჩვენ კაცთა საზოგადოებას ვეძახით, მიზეზი არსებობისა და ყოველივე მნიშვნელობა ეკარგება და უბათილდება.<br />
<br />
ხოლო კაცმა რომ იმისთანა პატივსაცემი და მართალი, ადამიანისათვის თავმოსაწონი თავისუფალება იქონიოს, როგორსაც ბოსსუეტი ამბობს, საკმაო არ არის მარტო არსებობა კანონებისა. კანონი რჯულია ცხოვრებისა და ამიტომაც იგი სამართლისაგან ამოწვდილი ხმალიც არის ურჩთათვის და ფარიც არის საგერად და სახსნელად ჩაგრულთათვის. თუ ხმლობაში კანონს უსამართლოდ ჰხმარობს ვინმე, მაშინ ფარობამ კანონისამ თავი უნდა იჩინოს საგერად. კანონი მაშინ არის კაცთათვის მადლის მიმნიჭებელი, როცა ამ ორნაირს უწმინდაეს მნიშვნელობას მისას ჰპატრონობს თვითონ საზოგადოება, თვითვეული წევრი, თვითვეული კაცი. როცა კანონის სახელით მისევა თუ მოგერიება ჰბღალავს, ჰლახავს გრძნობას მართლიერებისას, მაშინ მე ვიჩაგრები ამისაგან, თუ სხვა, მაინც მოვალე ვარ თავი გამოვიდო, კანონის სახელი ძირს არ დავცე და არ გავაქელვინო, იმიტომ, რომ კანონი ყველასი ფარ-ხმალია და, მაშასადამე, ჩემიცა. აქ სიდიდე საქმისა არაფერს შუაშია. შეიძლება საქმე ჩალის ფასადაც არა ჰღირდეს, მაგრამ გალახული, გაუპატიურებული გრძნობა სიმართლისა კი მაინც ალაპარაკდეს და კანონს გამოესარჩლოს. ეს მარტო მაშინ არის შესაძლებელი, როცა გრძნობა სიმართლისა, ეგ ერთადერთი თავდები კაცთა საზოგადოების ბედნიერე-ბისა, ყველას გაღვიძებული აქვს და ყარაულად უდგა თვით კანონს.<br />
<br />
სწორედ ესეც არის ყველგან, საცა კი ერთი ამ მხრით საზოგადოებურ ცხოვრებაში წარმატებულია. აი, თუნდა ამისი მაგალითი, რომელიც ჩვენებურს კაცს იქმება სასაცილოდაც არ ეყოს და რომელსაც კი, ჩვენის აზრით, დიდძალი მნიშვნელობა აქვს, იმოდენად დიდძალი, რომ უამისოდ ყოველივე კანონი, რაც უნდა კარგი იყოს, უქმი თამასუქია. ბრესლავში (რუსიის ქალაქია) ერთი მდიდარი სოვდაგარია თურმე. მას ეხლახან ჯვარი დაუწერია, პატარძალი შინ მიუყვანია და პოლიციისათვის კი არ შეუტყობინებია, რომ სახლში ახალი ადამიანი დაუბინავებია. პრუსიის კანონებით კი ყოველი პატრონი სახლისა მოვალეა აცნობოს პოლიციას სამის დღის განმავლობაში, თუ ვინმე უცხო კაცი თავის ბინაში დააბაინავა. პოლიციამ ამ კანონის დარღვევისათვის მანათზედ ცოტა მეტი ჯარიმა დააწერა სოვდაგარსა. სოვდაგარმა ჯარიმის გადახდევინება უსამართლოდ იცნა და პოლიციას უჩივლა. სასამართლოში სოვდაგარი ამტკიცებდა, რომ პოლიციას ამ შემთხვევაში ხელი არა ჰქონდა ჯარიმა გადაეხდევინებინა ჩემთვისაო, იმიტომ, რომ კანონში მოხსენებულია, რომ თუ უცხო კაცი დავაბინავე ჩემს სახლში და პოლიციას არ შევატყობინე, მაშინ უნდა გადამხდეს ჯარიმაო; ცოლი კი, არც კანონით და არც საღვთო წერილის ძალით, უცხო კაცად არ ჩაითვლება ქმრისთვისაო. არც სასამართლომ, არც სასამართლოს პალატამ არ შეიწყნარა სოვდაგარის საბუთი და ზემოხსენებული ჯარიმა, სულ ერთი მანათი და ერთი შაური, მჯავრად განუჩინა. სოვდაგარმა მაინც თავისი არ დაიშალა და გადიტანა საჩივარი დიდს სახელმწიფო სამართალში, რომელსაც რეიჰსგერიხტი ჰქვიან.<br />
<br />
სასაცილოა განა, მკითხველო, ასეთი დავიდარაბა ერთის მანათის გულისათვის, მერე ვისგან? მდიდარის სოვდაგარისაგან. ჩვენებური კაცი მაშინვე ამოიღებდა ქისიდამ ერთს მანათს და მაშინვე დაამწყრალებდა პოლიციას. მაგრამ აქ საქმე განა მარტო ერთს მანათზეა! რა არის ერთი მანათი სოვდაგარისათვის, ხელის ჭუჭყია, მტვერია და სხვა არაფერი. მაგრამ, აბა, ახლა შიგ ჩაიხედეთ ამ საქმეში, გუნება და ბუნება გაუგეთ, მაშინ სიცილის მაგიერ გრძნობა პატი-ვისცემისა მიგახედებთ ამ სოვდაგარზედ. ცხადია, მდიდარს სოვდაგარს ის კი არ ანაღვლებს, რომ ერთი მანათი ერთმევა, არამედ ის, რომ, მისის აზრით, კანონი და სამართალი ირღვევა და კანონი და სამართალი კიდევ მისის თავისუფლების ციხე-სამაგრე იმოდენად ძვირფასია, რომ განურჩევლად, განუკითხველად ხელს არავის ახლებინებს. აი, ნამდვილი, ჭეშმარიტი მოქალაქობრივი თავგამოდება, აი ჭეშმარიტი ქველობა კაცთა საზოგადოების წევრისა. ამოდენა დავიდარაბაში, სამს სამართალში საქმის გატარებაში ერთი მანათი კი არა, იქნება ასი მანათიც დაეხარჯოს, მაგრამ იგი, ერისათვისაც იღწვის, მისთვის ყოველს ქონებაზედ უფრო ძვირფასია. კაცმა, მისის აზრით, უსამართლოდ მოაწვდინა მასზედ კანონის ხმალი და იგი იმავ კანონსა თავის კაცურის კაცობის ფასად წინ უყენებს და განკითხვას სამართლისაგან ელის. კაცური, ადამიანური ცხოვრებაც ამას ჰქვიან: ამისთანა კაცთა შორის ყველა შეკრულია ბოროტისათვის და ყველა გზაგახსნილია სიკეთისათვის. თავისუფლებაც ადამიანისა სხვა არა არის რა, რომ ბოროტისათვის სრულად შეკრული იყოს და სიკეთისათვის უხვად გზაგახსნილი.<br />
</div>ketinahttp://www.blogger.com/profile/11982318996497610151noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2440352797062649399.post-20670041850623162282011-04-19T23:53:00.000-07:002011-04-19T23:53:36.502-07:00ილია ჭავჭავაძე კანონის წინაშე თანასწორობის შესახებ<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on"><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh8ZGvYtU7aUVH0ehEIV8AzDqUTg4RaZzPl0sYFmg_s2ksVUew8fgFA0fFlUxziUjZH2efnmVAUm_TBbfdrhN1fZUVzEJJ9l-PzGuC44LCb9BCdg4oB6QmIQ0G-uuwTzWqWilv9NZ4Xtg4/s1600/%25E1%2583%2598%25E1%2583%259A%25E1%2583%2598%25E1%2583%2590.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="276" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh8ZGvYtU7aUVH0ehEIV8AzDqUTg4RaZzPl0sYFmg_s2ksVUew8fgFA0fFlUxziUjZH2efnmVAUm_TBbfdrhN1fZUVzEJJ9l-PzGuC44LCb9BCdg4oB6QmIQ0G-uuwTzWqWilv9NZ4Xtg4/s320/%25E1%2583%2598%25E1%2583%259A%25E1%2583%2598%25E1%2583%2590.jpg" width="320" /></a></div><<strong>კანონის წინაშე თანასწორობა საზოგადოების წესიერი აგებულების საფუძვლის ქვაკუთხედია</strong>><br />
<br />
კანონის წინაშე თანასწორობა ყველასი ერთად და თვითვეულისა ცალკე ერთი უმთავრესი ქვაკუთხედია იმ საფუძვლისა, რომელზედაც დამყარებულია კაცთა საზოგადოების წესიერი აგებულება. იგი კანონი კანონი არ არის, თუ მის წინაშე დიდპატარაობას, მაღალ-მდაბლობას ადგილი და სავალი ექმნება კაცთა მოქალაქურ ცხოვრების გზაზედ. რაკი ერთისათვის ერთი კანონია და მეორესათვის მეორე, კანონი ჰკარგავს თვის უდიდეს მნიშვნელობას საყოველთაო მფარველობისას და შემწეობისას, რადგანაც თვის მადლს და თვის მსჯავრს ერთნაირად ვერ მოჰფენს ყველასა, ვინც კი მისკენ მიიმართება გაჭირების დროს. ბუნებითად კანონი ყველასათვის ერთნაირი დავალებაა, ერთნაირი უფლება და როცა იგი ერთს ერთნაირად ექცევა და მეორეს სხვანაირად, მაშინ იგი სხვა არა არის რა, თუ არ რჯულად შექმნილი უპირატესობა ერთისა მეორის წინაშე.<br />
<br />
ვერა წესიერად მოწყობილი მოქალაქური ცხოვრება ვერ შეიფერებს ამისთანა უსწორმასწორობას უიმისოდ, რომ თვით ზედ არ გადაეგოს, პირქვე არ დაემხოს და ამიტომაც არ არის ქვეყანაზედ არც ერთი იმისთანა განათლებული სახელმწიფო, საცა ყველას თანასწორობა კანონის წინაშე დედააზრად, სათავედ არ ედვას ყოველს კანონმდებლობას, ყოველს რჯულიერებას. რუსეთის სახელმწიფოშიაც ეს თანასწორობა ყველასი კანონის წინაშე ცხადად გამოთქმულია. განსვენებულის იმპერატორის ალექსანდრე II განსამართლების რჯულდებამ ეს თანასწორობა მტკიცე საფუძველზედ დააყენა რუსეთის იმპერიაში და აწ არსებული და მომქმედნი კანონები ყველას ერთგვარად და განურჩევლად უქადიან მფარველობას და შემ-წეობასა.<br />
თუმცა რჯულიერება კანონის წინაშე ეგრე გვასწორებს ყველასა, მაგრამ ჩვენდა სამწუხაროდ, თვითონ ცხოვრება, რომელსაც ჯერ ვერ აღმოუფხვრია ძირიანად ძველნი ზნენი და წადილნი, ჯერ კიდევ ეურჩება კანონს და დიდი ჰბედავს შებღალვას პატარის უფლებისას მარტო იმ აზრით, რომ მე დიდი ვარ და ის პატარაო.<br />
<br />
ამ მავნებელის ზნის აყოლა მიეტევება გაუნათლებელს კაცსა, იმისთანა კაცსა, რომელსაც არ ესმის, რომელსაც ჯერ ვერ მიუგნია, რა დიდი მადლია ქვეყნისათვის, კაცთა საზოგადოების ბედნიერად ცხოვრებისათვის თანასწორობა კანონის წინაშე. ხოლო არ მიეტევება მას, ვინც გარეგანის ნიშნებით მაინც საგულისხმოა, რომ სწავლაში ყოფილა, განათლების შუქი ცოტად თუ ბევრად მოჰფენია და თვის საზოგადოებაშიც იმისთანას მდგომარეობა აქვს, რომ მოეთხოვება სამართლიანი მართებული ქცევა ყველგან და ყველას წინაშე, დიდი იქმნება თუ პატარა.<br />
<br />
ყოველივე ეს გვათქმევინა ერთმა შემთხვევამ, რომელიც დღეს ახალს ამბებშია დაბეჭდილი ჩვენს გაზეთში. ერთი იმერელი მოსამსახურე გაუგზავნია თავის პატრონს ფაეტონის მოსაყვანად. დიდხანს ჰცდილა ეს მოსამსახურე, მრავალს მეფაიტონეებს შეჰხვეწნია, მაგრამ არავინ გამოჰყოლია. ბოლოს, როგორც იყო უშოვნია ფაეტონი. იქაც მახლობლად მდგარა სამი სამხედრო წოდების კაცი, ერთს მათგანს უბრძანებია მოსამსახურის მიერ დაჭერილ მეფაიტონესათვის, მე წამიყვანეო, მოსამსახურე უარზედ დამდგარა, ძლივძლივობით ვიშოვე ფაეტონი, ჩემი დაჭერილია და ვერ დაგითმობთო. სამხედრო წოდების კაცს ბევრი აღარ ულაპარაკნია, ფაეტონი წაურთმევია, დაუძახნია პოლიციელისათვის და უბრძანებია, ურჩი მოსამსახურე სადმე გამაცალეო.<br />
ამისთანა ძალმომრეობა ხშირია ჩვენში, მაგრამ იშვიათად გამომჟღავნდება ხოლმე. სამართლამდე რომ მიაღწიოს ამ საქმემ, რასაკვირველია, ამ ძალმომრეობას, მარტო დიდპატარაობისა და მაღალ-დაბალობაზედ დაფუძნებულს, თავისი შესაფერი მსჯავრი დაედებოდა, მაგრამ საწუხარო ეს არის, რომ დიდმა იცის, პატარა ამაებს არ გამოუდგება და დანაშაული შერჩება დამნაშავესა. უსათუოდ ამისთანა ბოლოც ექმნება ამ საქმესა: მოსამსახურე არ იჩივლებს და ეს ამბავი ჩაილულის წყალს დალევს. ჩვენ კი არ შეგვეძლო ხმა არ ამოგვეღო ამ საგანზედ.<br />
<br />
კანონის მიერ მონიჭებული თანასწორობა საჯარო უფლებაა, ერთნაირად კუთვნილი ყველასი და მაშასადამე, ერთნაირად ძვირფასი ყველასათვის. ამიტომაც იგი თანასწორობა ერთნაირად გასაფრთხილებელია, ერთნაირად საქომაგებელი, ერთნაირად დასაცველი, თუ კაცს ცოტა რამ ამ ქვეყნიერობისა შეუგნია და სიყვარული წესიერობისა და რიგიანობისა გულს ჩასახვია. დარღვევა ამნაირის თანასწორობისა თვითვეულის ჩვენგანის უფლების დარღვევაა და ამიტომაც საქებურია გულწყრომა იმისი, რომელმაც ეს ამბავი გვაუწყა ჩვენ გაზეთში დასაბეჭდად და სამართლიანია იგი გულამღვრევაც, რომელიც ამის მოამბეს უგრძვნია ამ ამბავის მოხდენის დროს.<br />
<br />
ეგ თანასწორობა, ეგ საჯარო უფლება რომ დაუსჯელად ილახებოდეს, მაშინ ვერავინ კარშიაც ფეხს ვერ გამოჰყოფდა, რადგანაც პატარას დიდი არ დაელევა და დიდს კიდევ უფრო დიდი. ეს რომ ასე იყოს, მაშინ კაცთა საზოგადოება ცნობიერთა არსებათა კრებას კი არ წარმოადგენდა, არამედ შავის ტყის ნადირთა გროვას, საცა ვინც ძლიერია, მართალიც ის არის. ჩვენდა სასიამოვნოდ, ამისთანა ამბებს აწ არსებულნი კანონები არ იწყნარებენ და სანატრელია, რომ არც ამ ზემოხსენებულს შემთხვევაში შეიწყნაროს.<br />
</div>ketinahttp://www.blogger.com/profile/11982318996497610151noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2440352797062649399.post-65178384885398642082011-04-13T09:42:00.000-07:002011-04-13T09:42:34.569-07:00აკაკი წერეთელი, სპარსელი ქალის ”იავნანა”<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on"><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgV6NuxKH4m4V0VFl_WMIzF96BVvApR_h-LScWW1MRqIBkAUMSOMBMR6VOu5R8hPOIbONQa7VpmOG2lGpjzbh_ByFEjrR12UmhKD8d9PfuxLpkP0vYzw5FkGfTS3SpEeeZ8DGI1W3gv2nA/s1600/azer.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgV6NuxKH4m4V0VFl_WMIzF96BVvApR_h-LScWW1MRqIBkAUMSOMBMR6VOu5R8hPOIbONQa7VpmOG2lGpjzbh_ByFEjrR12UmhKD8d9PfuxLpkP0vYzw5FkGfTS3SpEeeZ8DGI1W3gv2nA/s320/azer.jpg" width="235" /></a></div><strong> (ეძღვნება ჩვენს მეზობელს თათრის ქალებს)</strong><br />
<br />
<br />
დღესა სცვლის ღამე, ღამეს _ დღე,<br />
ბნელეთს მზის სხივი ნათელი,<br />
ზაფხულს ზამთარი და ზამთარს _<br />
გაზაფხულისა დამცველი;<br />
სიკვდილს _ სიცოცხლე, სიცოცხლეს _ <br />
კვალად სიკვდილი გამქვრელი...<br />
<br />
არ იქმნა, ჩემი ვარსკვლავი<br />
ვეღარ გამოჩნდა ცაზედა,<br />
უბედოს ბედის მწერლისგან<br />
ცა არა მხურავს თავზედა,<br />
თითქოს მონად ვარ შობილი<br />
მსოფლიოს მთას და ბარზედა!<br />
<br />
ერთად შენ მყევხარ ნუგეშად,<br />
ნაჭერო ჩემის გულისა,<br />
მონა-დედისგან შობილო,<br />
გზა-ხიდად სიყვარულისა;<br />
შენც ნუ დამტოვებ და გქონდეს,<br />
ცნობა რამ სიბრალულისა!<br />
<br />
ნანინა, ნანა! პატარავ,<br />
ჯერ ყრუ-მუნჯი ხარ მძინარე,<br />
არ იცი ჩვენი დუხჭირი<br />
ცხოვრება _ ავად მდინარე;<br />
არ იცი შენსა მშობელსა,<br />
მამა რარიგ ჰყავს მცინარე!..<br />
<br />
მე გშობე, უნდა გაგზარდო, _<br />
ყურში გაწვეთებ ამასა:<br />
არ იყო მხეცი ნადირი _<br />
არ დაემზგავსო მამასა:<br />
მეც მიცან ადამიანად,<br />
არ გნუკავ მხოლოდ ჭამასა.<br />
<br />
ცხოვრება წარმავალია,<br />
მე კი ისევე ისა ვარ,<br />
პირ ახვეული, ”ჭკვა-მოკლე”,<br />
თითქო პირუტყვი ”ძროხა ვარ”...<br />
ყოველგან გამორჩეული,<br />
აჩრდილის მზგავსად დავდივარ!..<br />
<br />
ნანაო, ნანა პატარავ,<br />
ჯერ თუმც მუნჯი ხარ, მღიმარე,<br />
გამოიზრდები, გაიცან<br />
ჩვენი ცხოვრების მდინარე,<br />
იკითხე, როდემდის ვიყვნეთ<br />
ბნელ-უკუმეთში მძინარე!..<br />
<br />
ერთ კერძ ყმა, იქით ბატონი;<br />
მჩაგვრელი, _ იქით ჩაგრული,<br />
ენას რო ძალით გვგლეჯავენ,<br />
თვით ენა _ პირით დართული,<br />
იკითხე: ისე რამა გვქნა<br />
ცხოვრების შიგან ჩართული!..<br />
<br />
მე ჰარამხანა მარგუნეს,<br />
მომიკლეს გული მდომისა,<br />
მონა ვარ მამიშენისა,<br />
ჟინი აქვს გამორჩომისა.<br />
აზრ-გუნებას კი მიყალბებს<br />
რცხვენის გვერდს ჩემი დგომისა.<br />
<br />
ჩადრში ვარ გამოხვეული,<br />
ყველასგან გარიდებული,<br />
ლოგინის მსხვერპლი... მშრომელი<br />
ძროხასთან დაბადებული.<br />
ღვთისა ქმნილება, სწორისგან<br />
უმართლოდ დაბადებული!<br />
<br />
ნანა, ნანინა პატარავ,<br />
იცან რათა ვარ მწუხარე<br />
ძუძუს გაწოვებ, იზარდე,<br />
გახდი მშობელის მომხმარე<br />
ქალ-ვაჟის გასასწორებლად<br />
ხმა შემოსძახე მქუხარე!<br />
<br />
1908 წ.<br />
</div>ketinahttp://www.blogger.com/profile/11982318996497610151noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2440352797062649399.post-84138323793291022132011-04-12T03:44:00.000-07:002011-04-16T04:57:44.269-07:00ვაჟა-ფშაველა ქალთა უფლებების შესახებ<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on"><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgej8QprKVF1qBRtrcl4tbSq869q6rMNPPQctFCJ59BRc9VOg40BSFZ4HnzoZemBfEaynfyKTz-hrAtoTFCG07BejR7pudebixEmVdkO5R9_6g6eC7QUyPX5ErR6w_5mzCR6MkkQbcIqxM/s1600/%25E1%2583%2595%25E1%2583%2590%25E1%2583%259F%25E1%2583%2590-%25E1%2583%25A4%25E1%2583%25A8%25E1%2583%2590%25E1%2583%2595%25E1%2583%2594%25E1%2583%259A%25E1%2583%2590+_.jpg_thumb.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgej8QprKVF1qBRtrcl4tbSq869q6rMNPPQctFCJ59BRc9VOg40BSFZ4HnzoZemBfEaynfyKTz-hrAtoTFCG07BejR7pudebixEmVdkO5R9_6g6eC7QUyPX5ErR6w_5mzCR6MkkQbcIqxM/s1600/%25E1%2583%2595%25E1%2583%2590%25E1%2583%259F%25E1%2583%2590-%25E1%2583%25A4%25E1%2583%25A8%25E1%2583%2590%25E1%2583%2595%25E1%2583%2594%25E1%2583%259A%25E1%2583%2590+_.jpg_thumb.jpg" /></a></div><b>სადღეისო წერილი მეგობართან</b><br />
<br />
მეგობარო! დღეს ქალებიც თხოულობენ მამაკაცებთან თანასწორ უფლებას. სჯობს, მიეცეს, თუ არა, რას იტყვი? მე ამა საკითხზე გაჭიანურებულს პასუხს არ მოგცემ და იმის კვლევას, თუ რა როლს ასრულებდა დედაკაცი ქვეყნის ისტორიულ ცხოვრებაში, რა მნიშვნელობა აქვს ოჯახისთვის და სხვ., არ გამოვუდგები, რადგან ამის განმარტვას მთელი ტომები მოუნდება, ჩვენ კი დრო არა გვაქვს ამისთვის საკმაო. მე მხოლოდ ამას ვიტყვი: დიდად და დიდად საჭიროა დაკმაყოფილდეს ქალთა მოთხოვნილება. მჯერა, მწამს და ვერცავინ შემაცვლეინებს ამ რწმენას. დღეს რომ მაღალ ბიუროკრატიულ წრეებში, გავლენიან ადგილებზე მინისტრებისა და სხვა, დედაკაცები იყვნენ, დღევანდელი გამწვავებული და გამწარებული ცხოვრება რუსეთისა მალამოს დაიდებდა და საჭირო რეფორმებს მალე ვეღირსებოდით. დედაკაცები ამდენს სიჯიუტეს არ გამოიჩენდნენ, როგორსაც დღეს იჩენენ მაღალი სფეროს მაღალნი პირნი_ისინი ხომ მამაკაცები არიან _ ”კაი ბიჭობად”, “გულ-მაგრობად” არ გაასაღებდნენ თავიანთ სიჯიუტეს, ვინაიდგან დედაკაცნი უფრო ლმობიერნი, გრძნობიერნი არიან და დღევანდელი ცხოვრება ყველაზე მეტად რას მოითხოვს, თუ გარდა ერთის გრძნობისა, რომელსაც ეწოდება შებრალება, შეწყნარება. იფიქრე, თუ ასე არ იყოს. მიიხედ-მოიხედე, სად არის ეს შებრალება?! კაცი ძვალ-ტყავად ქცეული გემუდარება, გეხვეწება: “კაცო, ღმერთი-რჯული, მთელი ერთი კვირაა მშიერი ვარ, სული ამოდის. ეს არი ვკვდები, წყალობა მოიღეო!” მე და შენ იმას ყურს არ ვათხოვებთ და ჩვენს ქცევას გავამართლებთ სხვადასხვა ფილოსოფიურის მოსაზრებით; გამოვჩხრეკთ ხრიკიანს მოძღვრებას და იმის წყალობით წინაშე ქვეყნისაც თავს გავიმართლებთ და თავის თავთან ხომ მართალნი ვართ და მართალნი. მაგრამ დედაკაცი ამას არ იზამს, ერთ გროშს მაინც მიაწვდის... მრწამს მე ეს და ამიტომ მენატრება, რომ დედაკაცს მიეცეს ისეთივე უფლება, რაც მამაკაცს, როგორც სწავლაში, ისე სამსახურში... შენ როგორც გნებავს, იფიქრე; საჭიროა გაქვავებული გული მამაკაცისა გაათბოს დედაკაცის ხმამ და მისი რწმენა, რომ მამაკაცი ვარ, მე ადვილად არ უნდა გავტყდე, არ უნდა მოვიხადო ქედი ხალხის მოთხოვნილების წინაშე, რათა სილაჩრე არავინ დამწამოსო, უნდა მოათავსოს კეთილგონიერების ფარგალში იმავე დედაკაცის ხმამ...<br />
<br />
ჰოი დედანო,<br />
მარად ნეტარნო!<br />
<br />
მეგობარო! მრწამს სიფლიდე დიპლომატიისა: როგორც უბეში გველი არ დაინდობა, ისე დიპლომატია, ავს აკეთებს თუ კარგს, მაინც ფლიდია მაინც. აი, ამას წინად რომ გამობრძანდა და წინ წამოიმძღვარა კაცთმოყვარეობა და... შეარიგა რუსეთი და იაპონია. რა იყო მიზეზი: კაცთმოყვარეობა, თუ სხვა რამე? მრწამს, რომ არა, აქ კაცთმოყვარეობა სათვალთმაქცო სიტყვაა, მიზეზი სულ სხვაა _ ყველა დააფიქრა იაპონიის გაძლიერებამ. ყველა ჰგრძნობდა, რომ თუ ხარბინთანაც გაიმარჯვებდა იაპონია, რაიც მოსალოდნელი იყო, მაშინ ყველას, თვით ამერიკასაც, თითი უნდა მოეკაკვა იაპონიის წინაშე. არა გჯერა, რომ ეს ასეა? გამარჯვებული იაპონია კაი სიტყვებით, კაი რჩევით დასაჯეს და არანაკლები წილი ამ საქმეში უდევს თვით მოკავშირე ინგლისს. ამ რჩევაში აშკარად, ცხადად ერთი მხოლოდ ისა სჩანს: რუსეთს რაც ლახტი მოჰხვდა ეგ ეყოფა, და შენც, პატარა იაპონიავ, ძლიერ წინ ნუ გაიწევ, ნუ გაჰღონიერდები, რათა ჩვენც არ მოგვახვედრო იგივე ლახტიო.<br />
<br />
დიაღ, მწრამს, რომ ყოველ ერს ჯერ თავისი თავი ენიაზება, თავისთვის უნდა კეთილი, თავის საქმეების მოწესრიგება ე. ი., როგორც ხალხი ამბობს: ყველა თავის ცეცხლს უკეთებს და თავის კერძს ჩასცქერის და სხვისათვის ხეირი იმდენად უნდა, რამდენადაც თავადაც გამოადგება იგი. მხოლოდ ერთს ნაწილს ქართველებისას არა სწამს, რომ ეს ასეა და ესენი გახლავან “დასელები”, რომელნიც ქადაგებენ სხვა გავაბედნიეროთ, გავაძლიეროთ და ამით ჩვენც ძლიერნი შევიქნებითო. მოიგონე დასელების მოძღვრება დემოკრატიულ ცენტრალიზაციისა. გაძლიერებულის რუსეთისაგან ისინი მოელიან წყალობას. აბა, საიდან სადა! ნუთუ ძლიერი მეზობელი არ არის საშიში უძლურისათვის?! ნუთუ ჰგონიათ, რომ ბატონობის მისწრაფება და სურვილი დამონებულ მცირე ერებისა შეუმცირდება გაძლიერებულს რუსეთს? არა და ცხრაჯერ არა... ძლიერს ბატონს უძლური ბატონი სჯობია დამონებულთათვის. ვისა ჰშურს ძლიერება რუსეთისათვის? აგრეთვე არავის, ოღონდ წვრილს ერებსაც ჰქონდეს მიცემული საშუალება ამავე გაძლიერებისა... დღეს მთელი ქვეყანა ამას გაიძახის: დიდი თუ პატარა, ქალი თუ კაცი, გვინდა მოვიპოვოთ საღსარი ბედნიერების, სიმართლის მისაღწევად. მე კი ჩემად მრწამს, და შენც, ვიცი, არ იუარებ, რომ უხეირო დეცენტრალიზაცია სჯობია საუკეთესოდ მოწყობილს ცენტრალიზაციას. ეს რომ ასე არ იყოს, არც სპენსერები დაამჯობინებდნენ. (იხ. სპენსერის თხზ. “განვითარება პოლიტიკურ დაწესებულებათა”).<br />
<br />
ვის არა სწამს, რომ მხოლოდ სრული თვითმართველობა გააბედნიერებს ხალხს, გაჰზრდის მის ენერგიას, გამოიწვევს და ააყვავებს მასში დამალულს ახალს ძალებს? _ რომ აპეკუნობა, რაც უნდა კარგი აპეკუნი იყოს იგი, აჩლუნგებს ერის ძალღონეს, თვითცნობიერებას?! _ რომ დედაენაზე სწავლება სრულჰყოფს, ზრდის, ავითარებს ყოველმხრივ მოზარდ თაობას?! ეს ისეთი ჭეშმარიტებაა, როგორც ორჯერ ორი ოთხია და არა ოცი.</div>ketinahttp://www.blogger.com/profile/11982318996497610151noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-2440352797062649399.post-10544030575285938792011-04-12T03:37:00.000-07:002011-04-12T03:37:17.197-07:00ვაჟა-ფშაველას წერილი, რომელიც აქტუალობას ინარჩუნებს<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on"><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiWGFWoFyYc55rHutRkv0X5fHJAFF6Mmdu1WsMQdzS_ON7E5PyNPIJJsJoiPAj-hr9kjvMK5K1h1HzdTMQ6X3tPfPCk1BsJc-3BQ46mFHzZqmoYyPxrL_HRzv-LEpUG3CuyZIi3eWq6EZ8/s1600/%25E1%2583%2595%25E1%2583%2590%25E1%2583%259F%25E1%2583%2590-%25E1%2583%25A4%25E1%2583%25A8%25E1%2583%2590%25E1%2583%2595%25E1%2583%2594%25E1%2583%259A%25E1%2583%2590+_.jpg_thumb.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiWGFWoFyYc55rHutRkv0X5fHJAFF6Mmdu1WsMQdzS_ON7E5PyNPIJJsJoiPAj-hr9kjvMK5K1h1HzdTMQ6X3tPfPCk1BsJc-3BQ46mFHzZqmoYyPxrL_HRzv-LEpUG3CuyZIi3eWq6EZ8/s1600/%25E1%2583%2595%25E1%2583%2590%25E1%2583%259F%25E1%2583%2590-%25E1%2583%25A4%25E1%2583%25A8%25E1%2583%2590%25E1%2583%2595%25E1%2583%2594%25E1%2583%259A%25E1%2583%2590+_.jpg_thumb.jpg" /></a></div><strong>ფიქრები</strong><br />
(ხოლერის გამო)<br />
<br />
ვგონებ შაჰ-აბაზის შემოსევამაც არ ააყაყანა ისე საქართველო, როგორც ხოლერის გაჩენამ. ხოლერა სიკვდილის მომასწავებელია და ჩვენ ხომ სიცოცხლის მეტის-მეტად მოყვარულნი ვართ და ანკი რას არ აგვაყაყანებდა. მართლაც, ვინც ანა-ბანა არ იცოდა, ახლა ისწავლა, რომ ხოლერაზედ რამ მოიწეროს გაზეთში. ვისაც გაზეთი მხოლოდ ყუთით გაუგონია, განაღამც წაეკითხოს, ან დაეწეროს რამ, დღეს კორესპონდენციას სჩალხავს და ჰგზავნის გაზეთში დასაბეჭდად. ესეც კაი საქმეა. თუ ხოლერა არა, თქვენი მტერი, თავის დღეში კალამს არ აიღებდა ხელში. ხოლერა ჭირია სხეულისა, სიცოცხლის მტერი და, რა თქმა უნდა, ცოცხალს თვალებს გაახილებინებს, აალაპარაკებს. ეს საკვირველიც არ არის. ამიტომ ცოცხალნი ღონისძიებას ეძებენ, როგორმე თავიდან აიცდინონ, წამალი მოუძებნენ; ვისაც წამლის იმედი არა აქვს და არც ის უწყის, რომ თავი და თავი წამალი ხოლერისა სისუფთავეა და ზომიერება ყველაფერში, სხვა ღონე არ დარჩენია, უნდა გაიქცეს და ტურასავით ტყეში დაიმალოს, თავის ქოხ-მახს, თავის სარჩო-საბადებელს სტოვებს ღვთის ანაბრობაზე და გარბის; იმას-კი აღარა ფიქრობს, რომ ერთი და იგივეა, მგელი შესჭამს, თუ მგლის შვილი. ესეც რაც არის-არის, მადლობა უფალს. ეს მე არ მიკვირს, საკვირველი უფრო სასტიკი, უფრო მავნებელი. ნეტავი ერთს დღეს მაინც ამ მეორე ხოლერამ ისე ააყაყანოს ხალხი, როგორც ეს ბაცილა-ბაქტერიების დედა აყაყანებს ქვეყანას ამ სამი-ოთხის თვის განმავლობაში. ერთის მხრით რომ იფიქროს კაცმა, იმას დაასკვნის, რომ ალბათ სხვა არაფერი არა უწირს რა ჩვენს ხალხს, ჩვენს ქვეყანას და იმიტომ არავინა ყაყანებს. არავინ რას ამბობს, მაგრამ ამგვარი ფიქრი ტყუილი ფიქრი გამოდგება. მაშ სხვა ხოლერა არ ბდობს ჩვენში და არ გვმუსრავს?!<br />
<br />
აბა გადავავლოთ ჩვენს მხარეს თვალი, აბა კარგად დავუკვირდეთ ჩვენს გარემოებას, ჩვენს წამხდარს საქმეს, თუ მართლა უარესის ხოლერით არ ვიყოთ ავად. ამ ხოლერას ვერ უპოვნეთ ვერსაიდან წამალი, იმაზედ არც სისუფთავე სჭრის, არც დეზინფექცია. აბა ხოლერა, ნამდვილი ხოლერა ეს გახლავთ. ეს ისეთი ხოლერაა, რომ განა ორი ათასსი ათასს მოჰკლავს და ათასი გადარჩება?! არა, ყველას იმსხვერპლებს, მთელს ერს მუსრს გაავლებს. რატომ ამ ხოლერაზედ არა ყაყანებს, არა ჰღაღადებს ჩვენი ქვეყანა, ჩვენი მოძმე? იქნება ის ხოლერა არსად არსებობდეს და მე მეჩვენებოდეს მარტო?<br />
<br />
არა, არსებობს, მაგრამ იმდენი ვერა ჰხედავს იმას, ამ “ბაცილების” დედას, და იმდენი ხმაურობა, ჟრიამული იმიტომ არც ისმის ამ მეორე ჯურის ხოლერაზედ.<br />
ათასი უსამართლოდ დაჩაგრული დღევანდელ ჩვენის ცხოვრების გარემოებათაგან, იგივე ხოლერის მსხვერპლი, მისგან მოკლული არ არის?<br />
<br />
<br />
მოვიგონოთ ასი-ათასობით უმეცარნი, უსწავლელნი, უბირნი, ცხოვრებას რომ ეთრევინებიან, სცხოვრობენ მხოლოდ იმიტომ, რომ ათენ-აღამონ, იგივე ხოლერისაგან მოკლულნი არ არიან?! მაგალითები შორს წაგვიყვანენ და, ვგონებ, ოცი თაბახიც არ ეყოფა იმათ ჩამოსათვლელად მეფელეტონეს, განაღამც ერთი გაზეთის ფელეტონი, და ამიტომ მეც თავს დავანებებ და მხოლოდ მკითხველსა ვსთხოვ ამ გზით იფიქროს და თვითონაც მრავალი წარმოუდგებოდა თვალწინ.<br />
<br />
<br />
დიაღ, ბატონებო, ასე გახლავსთ. საცა უსამართლობა მძვინვარებს, საცა აჯამობა დაყიალობს, საცა უაზრობა და უგრძნობელობაა, ნამდვილი ხოლერაც იქა ბუდობს. მიკვირს და ვფიქრობ: თუ ეს სიცოცხლის მომსპობი ხოლერა გვაყაყანებს მეთქი, ის ხოლერა, რომელიც კაცს ცოცხალს მკვდრადა ჰხდის, რატომ არაფერს გვათქმევინებს, ხმას არ ამოგვაღებინებს ისეთის ჭექა-ქუხილით, როგორც პირველი ჯურის ხოლერა?! რად მინდა ისეთი სიცოცხლე, რომ ვგრძნობდე თავის სიკვდილს, მკვდარი ვარო, ვამბობდე? აქ არის ხოლერა, აქა!<br />
<br />
ამ წინაზედ ჩემის მეგობრის წერილი მომივიდა. ხოლერა ჩვენც გვესტუმრებაო, მწერდა, იქნება მეც მიმსხვერპლოს და ეს ჩემი წერილი უკანასკნელი_ღა იყოსო. სიკვდილი სიკვდილიაო, მაგრამ რად უნდა მოვკვდე ისე, რომ ჯერ არაფერი გამიკეთებია, ჩემის ქვეყნისათვის არაფერი მირგიაო. ამ სიტყვებმა დამაფიქრა, მართლაც, ესეც ერთი უმადურობა უნდა იყოს წუთისოფლისა: გაისტუმროს ისეთები, ვისაც რამ შეუძლიან არგონ ქვეყანას, ვისავ გული ერთი-ორად სტკივა სიკვდილის დღეს, ვკვდები და კი არაფერი გამიკეთებიაო, არაფერს კეთილად მოსაგონებელს არა ვსტოვებ წუტისოფელშიო. სიკვდილი ხომ სიკვდილია, და ამ ფიქრის გამო, სიკვდილს მეორე სიკვდილიც ზედ ერთვის.<br />
<br />
დღეს შევიტყვე, რომ ჩემი მეგობარი ხოლერას გადარჩენია, არც ტყეში გაქცეულა დასამალად, როგორც სხვები გარბოდნენ თხებივით, და ვნახოთ ერთი, რა საქმეს დაიწყებს ქვეყნის სასარგებლოდ. თუ მართლა გააკეთა რამ, ნეტავი ჩემს ორსავ თვალებს და, თუ ტყუილი აღთქმა გამოდგა, მაშინ პირველი მე ვიტყვი, ნეტავი ხოლერას გადაეტანე, რაკი მაგისთანა უკეთური გამოხვიდოდი-მეთქი. მაშინ ასკარად დავრწმუნდები, რომ ჩემს მეგობარს მარტო ქვეყნის მოტყუილება სდებია გულში და “უკანასკნელად” იმიტომ სწერდა წერილს, რა არის ის წერილი, თუ ვინიცობაა ჩემს მეგობარს ხოლერა შეიწირავდა. მე გაზეთში გამომექვეყნებინა: აი, რასა მწერდა ესა და ეს, რა წადილი ჰქონდა გულში და რა საქმე გვიყო ამ წყეულ-შეჩვენებულმა ხოლერამ, რა კაცი დაგვაკლოვო. სხვა ან-კი რა მეთქმებოდა?! ესეც სახელია, მაგრამ წუთისოფლისათვის მოპარული, დაუმსახურებელი, არამი სახელი.<br />
<br />
დღეს ერთი ხოლერა მიიპარება, თითქმის გაიპარა კიდეც; გვრჩება მხოლოდ მეორე ჯურის ხოლერა და ახლა იმას ვებრძოლოთ, იმის წამალიც მოვსძებნოთ, იმაზედაც ვიფიქროთ: გაზეთებმაც დროა პირველს თავი დაანებონ და მეორეს მიაპყრან თვალი, იმ ჩუმ-ჩუმად მძრომელს, რომელიც სისხლს არ აჩენს, მაგრამ მკვდრებს კი ამრავლებს. ეგები ესეც მოვიშოროთ თავიდამ. მაშინ ვნახოთ, თუ სიტყვა ხოლერა, როგორც მისი წარმომადგენელი, არ აღიგავოს, არ ამოიფხვრას დედამიწის ზურგიდამ. აქაც საჭიროა ყაყანი და იგივე ყაყანი; მასთან ერთად ხელებისა და ტვინის ფათურიც, თორემ მარტო ცარიელს ყაყანში არაფერი მოიხვეტება, როგორც კალიისაგან განადგურებულს მიწაზე.<br />
</div>ketinahttp://www.blogger.com/profile/11982318996497610151noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2440352797062649399.post-25288742938959813792011-04-11T02:59:00.000-07:002011-04-11T02:59:24.266-07:00ნიკო ნიკოლაძე, რაღაც-რაღაცეები რაღაც-რაღაცეების შესახებ<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on"><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhS6xaG05AvEqcQa3Hk66CgcKynBqqeN_rORfDZtBi3K8ObNj5RHiErQfE9EYsua9TuXPs_Ac1VU6X6GWmBa2-wBdOtZB3v8UIXwaVRAeMuq8BfxxeA0BSUMsXVYladmusQGqwDvO7Xjl4/s1600/woman.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhS6xaG05AvEqcQa3Hk66CgcKynBqqeN_rORfDZtBi3K8ObNj5RHiErQfE9EYsua9TuXPs_Ac1VU6X6GWmBa2-wBdOtZB3v8UIXwaVRAeMuq8BfxxeA0BSUMsXVYladmusQGqwDvO7Xjl4/s320/woman.jpg" width="244" /></a></div>(ნაწყვეტი)<br />
<br />
ჩვენი პუბლიცისტების და მათი ორგანოებისათვის ზედგამოჭრილია ასეთი ანდაზა: „სანამ არ დაუქუხებს-გლეხი პირჯვარს არ გადაიწერს“. „მოვლენათა კუდში ჩანჩალი“ მათთვის სრულიად ჩვეულებრივი ამბავია. მხოლოდ „გვერდში ჩანგლის გაყრას“ შეუძლია აიძულოს ისინი ამოძრავდნენ, გარკვეული მანძილი ჩორთით გაირბინონ.<br />
მაგალითისათვის შორს წასვლა არ მოგვიხდება. ამ ცოტა ხნის წინათ მოსკოვის ერთ-ერთ ყოველკვირეულ ჟურნალში დაიბეჭდა რამდენიმე ნაწყვეტი მიმოწერიდან განსვენებული სტუდენტის ნეკრასოვასი, რომელიც ფერშლად მუშაობდა რომელიღაც ლაზარეთში დუნაის გაღმა. გამოქვეყნებული ნაწყვეტები საკმაოდ საინტერესოა და ფარდას ხდიან იმ ამბავს, თუ რა მდგომარეობაშია ფერშალი ქალები ბრძოლის ველზე... „მამაკაცებს აქ ადამიანური აღარაფერი შერჩათ და ნამდვილ ქაჯებად გადაიქცნენ“ - წერდა იგი 17 სექტემბერს ფრატეშიდან. „მზად არიან მოაწყონ მთელი ჰარემები და თავი სულთანად იგრძნონ. ახლა მე მესამე თავხედი უნდა მოვიშორო თავიდან. და ეს მესამე სხვა არავინაა, თუ არა ჟდანკო. მე მხოლოდ ამისთვის მივატოვებდი ფრატეშტს, რადგან როცა ჟინმოუკვლელნი მიდიან, შემდეგ ათასგვარ საზიზღრობას სჩადიან. სწორედ ასეთი საზიზღრობა ჩაიდინა სტუდენტსკიმ (ქირურგი პრედგომიტი) იგი არ უშვებს არც ერთ ქალს, უნდა ყველას მოგლიჯოს ერთი ბღუჯა თმა. მე ძალზე აღშფოტებული ვიყავი, როცა ერთმა ჩვენმა სტუდენტმა ქალმა მიამბო, რომ იგი მას სხვადასხვა ბინძური წინადადებებით მიმართავდა, ერთხელ კი პირდაპირ ეცა, კოცნა დაუწყო და გაჰყვიროდა: „მაშ თქვენ არ გინდათ?!“ და ასეთი აღშფოთებული ფაქტები იმის ღირსიც არ გახდა, რომ „საკითხად“ დასმულიყო. ამ ამბავს მხოლოდ ერთადერთი ორგანო „ნედელია“ გამოეხმაურა. მათ საჭიროდ სცნეს შეხებოდნენ ეგრეთ წოდებულ ქალთა საკითხის მტკივნეულ ადგილს. სხვა ორგანოები კი ამ ამბავს მხოლოდ იმიტომ გამოეხმაურნენ, რომ განსვენებული ნეკრასოვა მანიაკად გამოეცხადებინათ.<br />
<br />
ეს წერილები, ალბათ, ბევრმა წაიკითხა. წაიკითხეს და, როგორც ხდება, გვერდზე გადასდეს. იქნებ ოდნავ მაინც ამოძრავდა გამოკვლევის გაუბედავი გრძნობა, იქნებ სულის სიღრმიდან დაიძრა დავიწყებული, საყოფაცხოვრებო წვრილმანებით შეზღუდული, მაგრამ ოდესღაც ძვირფასი, მღელვარების გამომწვევი თუნდაც „მწარე“ საკითხები... შეიძლება! ყველაფერი ხდება-ისეთი უგვანო მოვლენებიც კი, რაზედაც წერდა ნეკრასოვა და, როგორც დავინახეთ, ამგვარი მოვლენებისადმი გულგრილი დამოკიდებულებაც...<br />
ზოგიერთი, ალბათ, ამ ამბავს ბუნებრივად მიიჩნევს და საბუთად სქესის თავისებურებას მოიყვანს, რაც თითქოს საშუალებას არ აძლევს მამაკაცს ქალების დანახვისას დაივიწყონ ეს თავისებურება. ზოგიერთ ქალს თავის თავზე დიდი წარმოდგენა აქვს და ჰგონია - მამაკაცებით გარშემორტყმული ციხესიმაგრეა და ამავე დროს უნდა, რომ მასზე უფრო ენერგიული იერიში მიიტანონ, რათა სასურველი კაპიტულაცია არც ისე სამარცხვინო გამოჩნდეს. ასეთი ქალისათვის სიყვარული „ნეტარების მომენტისათვის“ ბრძოლაა და მამაკაცის ცდას არა თუ ბუნებრივად, არამედ სასიამოვნოდაც მიიჩნევს... ამგვარი ქალი, რა თქმა უნდა, მედგრად არ მოიგერიებდა იერიშებს, არ გამოიტანდა სახალხოდ, მასში იმ წამსვე აღმოჩნდებოდა მოღალატე,-ნაზი, სიტკბოების მოყვარული გული და, თუ თვითონ ქალი არა, ეს გული ჩააბარებდა მტერს ციხესიმაგრის გასაღებებს, გახსნიდა კარებს და ციხესიმაგრის მფლობელი ჩუმჩუმად გააბამდა მაცდუნებელ სიყვარულს სამხრეთის ცისა და კვიპაროსების ქვეშ, როცა ირგვლივ ქვემეხების სროლა ისმის და ძმები იხოცებიან...<br />
მართლაცდა რა გასაკვირია, თუ მამაკაცს სხვანაირად ვერ წარმოუდგენია ქალთან თანამშრომლობა თუ არა თანაცხოვრებით, თუ ყოველთვის ისწრაფვის დაუახლოვდეს მას არა მხოლოდ სულიერად, არამედ ხორციელადაც. სისხლის, ყვირილის, ჭრილობის შეხვევის მეტი არაფერია და უეცრად გამოჩნდება „შავგრემანი ან ქერა მაცდური ქალი“. როგორ არ გამოიყენო შემთხვევა, როგორ არ ისარგებლო მისი სისუსტით, გამოუცდელობით, წუთიერი გატაცებით და, რა თქმა უნდა, სხვა ამგვარი შესაძლებლობით. ხოლო თუ ამის გამო ჩვენი უმანკო საზოგადოება გაწყდება, ეს ხომ გამეორება იქნება უნ ფაპ პროსტიტუციისა საერთოდ. შეიძლება აღმოჩნდეს პატიოსანი ადამიანი, რომელიც „თავგანწირულ გმირს“ სახეში შეაფურთხებს, მაგრამ რა მოხდა? მოიწმენდს და განაგრძობს „სამსახურს“. თუ მათ ზურგს შეაქცევს ყველა პატიოსანი ქალი, ამგვარი გმირები გაურბიან და თითქოს ეშინიათ კიდეც მათი, და თუ ბრძოლის ველზე ქალებს მათი სქესისათვის დამახასიათებელი „სამსახური“ სთხოვეს, ეს მხოლოდ შეცდომით, რადგან ნამდვილი „სუსტი“ ქალები მათ მახლობლად არ იყვნენ. ხოლო თუ თავს ვერ შეიკავებ და, რომელიმე საბედისწერო შემთხვევის გამო, საბრალდებულო სკამზე აღმოჩნდები - ფული იყოს და ყველაფერი კეთილად დასრულდება: არსებობს სპეციალური ხალხი და სპეციალური, შემამსუბუქებელი, გამამართლებელი გარემოება: სამხრეთის მდიდრული ცა, აღგზნებული ნერვები, გახურებული თავი, ქალის სილამაზე, ურთიერთობის შესაძლებლობა... და საქმე მოგვარდება-გმირი მზადაა ახალი საგმირო საქმეებისათვის. გარემოებათა დასახელება და არგუმენტების მოყვანა შეიძლება ყველა დარგიდან, პოეზიიდანაც კი! წყეულო არგუმენტებო! რატომ ხართ მუდამ ძლიერის მხარეზე?<br />
<br />
შეიძლება პრესამ... მაგრამ რა უნდა გააკეთოს პრესამ ყალბი თანაგრძნობითა და ხელოვნური აღშფოთებით? აღშფოთების გამოთქმა და მხოლოდ აღშფოთების გამოთქმა... ამას იქით იგი არ მიდის...<br />
<br />
განა ეს სიმართლე არაა? განა ჩვენ მხოლოდ აღშფოთებას არ გამოვთქვამთ ყველა მოხერხებულ შემთხვევაში? განა ჩვენი პუბლიცისტიკა აღშფოთებათა გრძელი რიგი არაა? დაუშვით შეცდომა. გამოვთქვამ აღშფოთებას. გვინდა გამოვასწოროთ როგორმე, მაგრამ რაღაც არ გამოგვდის. ერთ შეცდომას მეორე, კიდევ უფრო ძნელად საპატიები, შეცდომა მოვაყოლეთ, და ისევ აღშფოთება ბოლოს. როგორც ამბობენ, საბოლოოდ გავებით, და კვლავ აღშფოთება ბოლოს. როგორც ამბობენ, საბოლოოდ გავებით, და კვლავ აღშფოთება. ჩვენ აღშფოთებული ვიყავით (ამ ცოტა ხნის წინათ) თურქებით, სერბებით, ჩერნიაევით, ჩვენი მოხალისეებით, მოწყალების დებით, ჩვენი ფინანსისტებით, საკუთარი თავით, კოგანით, გორვიცითა და K-ით, ინგლისელებით, ავსტრიელებით, ბისმარკით, სულთანით, რუმინელებითა და ბერძნებით. რა მოგვიტანა ამ აღშფოთებამ?<br />
რაა ამის მიზეზი?...<br />
<br />
საბრალო რუსო ქალო! შენ, ეს ესაა გამოხვედი საზოგადოებრივი მოღვაწეობის ასპარეზზე. ჯერ რამდენიმე გაუბედავი ნაბიჯის გადადგმაც ვერ მოასწარი ჩვენს სისიხლით მორწულ, ტალახიან ასპარეზზე და რამდენი მწარე წუთის გადატანა მოგიხდა, რამდენი სიცრუე, ცილისწამება, დაცინვა, ლანძღვა, ნარეხცი წყალი ამოდინდა ყველა სოროდან და ბუნაგიდან და მორჩილ, დახრილ თავზე გადაგესხა! ყველა ჯურის ციტოვიჩები ახლაც ცდილობენ იძულებული გაგხადონ საკუთარი სხეულით იცხოვრო... ოჯახის სულისშემხუთავი და პირადი ინტერესების სფეროდან გამოსვლას აქამდე გიხშობს მამაკაცის ხვევნა. შენ ადამიანი ხარ, მაგრამ არვის არ სურს შეეგუოს ამ აზრს, რომ მხოლოდ ძუ არა ხარ. მთელი ძალღონით ეძებ პატიოსნური მოღვაწეობის ასპარეზს, ისინი კი ცდილობენ თავს მოგახვიონ დამცველი და მფარველი, მაგრამ მე ვფიქრობ, შენ უკვე შეიცანი შენი და მისი ნამდვილი როლი. <br />
</div>ketinahttp://www.blogger.com/profile/11982318996497610151noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2440352797062649399.post-31041861153670976852011-04-11T02:46:00.000-07:002011-04-11T02:46:27.044-07:00ნიკო ნიკოლაძე ქალთა უფლებების დაცვის შესახებ<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on"><table cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="float: left; margin-right: 1em; text-align: left;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjZDF2WFwUPI1X9EfjrMTMRMr-INLkXtRGfUnX9tMdQa7fsEzBN9xFOMuNgPPnGpIvGwxBJBcw2HRRxstY96JAf3ldRSfLqb7r2Gjomf0YGHwpX5g_fRXkCdNw2uXHAn0JLBPC3IYcXxdc/s1600/niko.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; margin-bottom: 1em; margin-left: auto; margin-right: auto;"><br />
</a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"></td><td class="tr-caption" style="text-align: center;"> </td></tr>
</tbody></table><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjZDF2WFwUPI1X9EfjrMTMRMr-INLkXtRGfUnX9tMdQa7fsEzBN9xFOMuNgPPnGpIvGwxBJBcw2HRRxstY96JAf3ldRSfLqb7r2Gjomf0YGHwpX5g_fRXkCdNw2uXHAn0JLBPC3IYcXxdc/s1600/niko.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjZDF2WFwUPI1X9EfjrMTMRMr-INLkXtRGfUnX9tMdQa7fsEzBN9xFOMuNgPPnGpIvGwxBJBcw2HRRxstY96JAf3ldRSfLqb7r2Gjomf0YGHwpX5g_fRXkCdNw2uXHAn0JLBPC3IYcXxdc/s320/niko.jpg" width="224" /></a></div><strong>სადღეისო ჭირვარამი</strong><br />
<br />
„ქალთა მოძრაობამ“, - რომლის ინიციატივა რუსეთში ეკუთვნის ასე უდროოდ დაღუპულ და ასე ცუდად დაფასებულ მ. ლ. მიხაილოვს, რუსეთის საზოგადოება არაჩვეულებრივად სასიამოვნო სახით წარუდგინა ევროპას. მაშინ, როცა საფრანგეთში, ინგლისში ან გერმანიაში, მიუხედავად ჩვენი საუკუნის უკეთილშობილესი მოაზროვნეების მეცადინეობისა, აზრი ქალის შრომაში გათანასწორებისა და თანასწორუფლებიანობისა, ქალებსაც კი უაზრო ქიმერად ეჩვენებათ, რუსმა ქალებმა მტკიცედ მოიკიდეს ფეხი საზღვარგარეთის უნივერსიტეტებში და პირველ რიგში დგანან იმ ქალთა შორის, ვინც უმაღლესი განათლება მიიღო. მათმა ბრწყინვალე წარმატებებმა, რასაც მიაღწიეს ბეჯითი შრომით, მიუხედავად დაცინვისა, უწმაწური სიტყვებისა, უკან დევნისა და ცილისწამებისა, ევროპაში მათ შეუქმნა სრულიად დამსახურებული რეპუტაცია, რომლის სხივებს, რა თქმა უნდა, არ შეეძლო გავლენა არ მოეხდინა მთელი რუსეთის საზოგდოებაზე. ეს შეიძლება ჩაითვალოს ერთ-ერთ ყველაზე უკეთეს და მტკიცე გამარჯვებად, რამაც ევროპის საზოგადოება აიძულა მომავალში პატივისცემით მოეპყრას რუს ხალხს...<br />
<br />
მაგრამ ქვეყანაზე ჯერ არ ყოფილა და, ალბათ, არც არასოდეს იქნება ისეთი ახალი საზოგადოებრივი მოძრაობა, რომელსაც არ ახასიათებდეს უკიდურესობები, არ გაეტაცოს გარეგნულ მხარეს, არ გადაემლაშებიოს და არ ჩავარდნილიყოს „სასაცილო“ მდგომარეობაში. თავისთავად იგულისხმება, რომ ქალთა მოძრაობასაც რუსეთში თავი დაეღწია მისგან. იყო მასში სასაცილო, ჰქონდა ნაკლი, იყო შემთხვევები ფირმის არსად მიღებისა, იყო კერპთაყვანისმცემლობა შეკრეჭილი თმებისა და ლურჯი სათვლეებისადმი, მაგრამ საქმის კარგი მხარეების დაუნახველობა ამ წვრილმანებისა და რუსი ქალის პირველი ნაბიჯების უხერხულობის გამო, საპატიებელი მხოლოდ ახლომხედველ და ქარაფშუტა ადამიანებისათვის. დრომ, რომელიც ასწორებს ხორკლებს და მარადიულობას და უკვდავებას მხოლოდ იმას ანიჭებს, რაც მართლა სასარგებლოა, საჭირო და მიზანშეწონილია, რაც შეეფერება კაცობრიობის ბუნებრივ ზრდას და მოთხოვნილებას, განაჩენი გამოუტანა „ქალთა მოძრაობის“ ფორმასაც და არსსაც. არსი დარჩა და იმის და მიხედვით თუ როგორ ხდება იმ ხელოვნური დაბრკოლებების აღმოფხვრა, რომლებიც შეჰქმნა მასების უმეცრებამ და ”კონსერვატორების“ დახავსებულობამ, ეს მოძრაობა სულ უფრო და უფრო სერიოზულ სახეს ღებულობს, რაც გამოიხატება ქალების მისწრაფებაში სოლიდური წოდებისა და დამოუკიდებელი შრომისაკენ. ხოლო იმ დროის გარეგნული მხარე, როცა ამ მოძრაობას ჯოგური, მაიმუნური ხასიათი ჰქონდა, თანდათან ქრება და ეგუება ყოველი იმ ქალის ინდივიდუალობას, რომელიც განათლებისაკენ ისწრაფის. ჩვენ ვეღარ ვხედავთ ჟორჟ ზანდის მსგავსად მამაკაცის შარვალში გამოწყობილ ქალებს, რომელთაც დამოუკიდებლობის უდაო ნიშნად ქუჩაში თავდაყირა სიარული მიაჩნიათ... სამაგიეროდ ჩვენ უფრო ხშირად ვხვდებით ქალებს, რომლებიც არაფრით არ გამოირჩევიან თანამედროვე ქალის ტიპისაგან, მაგრამ რომლებიც გულმოდგინედ შრომობენ მეცნიერებისათვის და თვითგანვითარებისათვის...<br />
შარშანდელი ომის დროს მთელმა რუსეთმა საქმეში დაინახა ეს ქალები, რომლებზედაც ადრე ავტორიტეტული ადამიანები ხმამაღლა ყვიროდნენ, რომ ისინი ევროპაში გარყვნილებისათვის უფრო მოხერხებული საშუალებების გამო დაეთრევიანო (თითქოს სახლში ვინმესთვის ძნელია გარყვნილი ცხოვრებით ცხოვრება). დაინახა ეს ქალები რუსმა ჯარისკაცმაც, რომელიც ჯერ კი არ დაავადებულა ბატ. კატკოვის ტყუილით და ბატ. სუვორინის ჭორებით. ჯარისკაცმა დაინახა, თუ რა შრომისუნარიანობა და რა უსაზღვრო თავგანწირვა გამოავლინეს ამ ქალებმა და ათი ათასობით დაჭრილმა და ავადმყოფმა რუსმა ჯარისკაცმა საყოველთაო და ერთხმად მიღებული განაჩენი გამოიტანს, რითაც ეს ქალები თითქმის წმინდანებად მონათლეს. ბატ. კატკოვებისა და სუროვინების სამარცხვინოდ, რომლებიც მრავალი წლის მანძილზე დასცინოდნენ ამ ქალებს, ახლა ეს განაჩენი ამ ცილისმწამებლების გაზეთებმაც გადაბეჭდეს. მაგრამ ეს კიდევ არაფერია იმ დიდებასთან შედარებით, რასაც მათ შესახებ მთელ რუსეთს მოსდებენ ომში დაჭრილები და დაავადებულები, როცა თავიანთ სახლებს დაუბრუნდებიან. ჩვენ არ ვიცით რას მოჰყვებიან ათი წლის მანძილზე რუსული ქოხების ჭერქვეს ეს „ჭირვარამს გამოვლილი ადამიანები“ სხვა ადამიანებზე, რომლებიც ომში ნახეს. მაგრამ ისინი რომ ბევრჯერ გაიმეორებენ - რუსი ექიმი ქალი დაჭრილებისა და ავადმყოფების ყველაზე უკეთესი მფარველი ანგელოზი იყოო, ეს არც ჩვენთვის და არც ბატ. კატკოვების და К-სათვის არავითარ ეჭვს არ იწვევს...<br />
ამ გმირი ქალებიდან ბევრი დაიღუპა და სიცოცხლე შესწირა სამშობლოს... მაგრამ მათ დაამტკიცეს, თუ რამდენი სიცრუე იყო იმათ სიტყვებში, ვინც ქალის განათლების წინააღმდეგი იყო და ახლა, როგორც ცნობილია, ამ ქალების წყალობით ქალთა განათლების საქმე უდაოდ მოგებულია...<br />
<span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: "GEO\/KAT"; mso-bidi-font-family: Sylfaen;">........Дело прочно, </span><br />
<span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: "GEO\/KAT"; mso-bidi-font-family: Sylfaen;"> </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: "GEO\/KAT"; mso-bidi-font-family: Sylfaen;">Когда под ним струится кров</span><span style="font-family: Sylfaen; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: RU; mso-bidi-font-family: Sylfaen;">ь</span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: "GEO\/KAT"; mso-bidi-font-family: Sylfaen;">!</span><br />
<span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: "GEO\/KAT"; mso-bidi-font-family: Sylfaen;">აქამდე ვინ არ იცოდა, თუ რამდენი ჭეშმარიტი გმირობა უნდა გამოეჩინათ ამ ქალებს სამშობლოს წინაშე, რომ თავიანთი ვალი მოეხადათ ბრძოლის ველზე და ჰოსპიტალში... შეიძლებოდა გვეფიქრა, რომ ქალი, რომელიც უანგაროდ წირავდა ჯანმრთელობასა და სიცოცხლეს დაჭრილების ტანჯვის შემსუბუქებას, უკიდურეს შემთხვევაში, შეურაცხყოფისაგან, ცილისწამებისაგან და სიცრუისაგან მაინც იქნებოდა დაზღვეული. ქალი ხომ ფულისათვის არ მიდიოდა ომში, რა უნდა მიეცა მისთვის წითელ ჯვარს? არც დიდებისათვის მიდიოდა, რადგან ყველა უცნობი დარჩა, არც ჯილდოსათვის, რადგან ჯილდო რაც სჭირდებოდა და მიუწვდომელიც იყო მისთვის... მაშ რა მიიღეს მათ?<br />
წაიკითხეთ „ობროზის“ დღევანდელ ნომერში უბედური კ. ს. ნეკრასოვის წერილი,რომელიც გადმოვბეჭდეთ „მოსკოვსკი ობოზრენიედან“ და თქვენ დაინახავთ, თუ რამდენი სიმწარის გადატანა მოუხდათ ამ ქალებს და რა ადმიანებთან ჰქონდათ საქმე!..</span><br />
<span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: "GEO\/KAT"; mso-bidi-font-family: Sylfaen;"><br />
ხედავდე ყოველდღე თავგანწირულ ქალიშვილს, დახრილს დაჭრილი ჯარისკაცების სასიკვდილო სარეცელზე, ხედავდე რამდენი ზნეობრივი ტანჯვის გადატანა უხდებოდათ მათ ამ ჯარისკაცთა ტანჯვის ყურების დროს, რომელთა დანახვაზე ამ სტრიქონების ავტორს,მამაკაცს და ისიც ჯანმრთელ მამაკაცს, დაუკარგავს გრძნობა, ხედავდა ყოველივე ამას, ვამბობ მე და მიეძალო ასეთ ქალიშვილს ეროტიული წინადადებებით, ამისათვის ცოტაა იყო „ეშმაკი“, როგორც ამას უბედური ნეკრასოვი ამბობს, - ამისათვის უბრალო ცხოველი უნდა იყო.</span><br />
<span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: "GEO\/KAT"; mso-bidi-font-family: Sylfaen;"><br />
და აი როგორი ფორმით წარმოგვიდგებიან ის ადამიანები, რომლებიც ყვიროდნენ ზნეჩვეულებათა გარყვნაზე იმის გამო, რომ ქალი ისწრაფვოდა ესწავლა რამე მხოლოდ იმისათვის, რათა შესაძლებლობა ჰქონოდა კეთილსინდისიერი და უანგარო სამსახური გაეწია რუსი ხალხისათვის!<br />
<br />
</span><br />
<br />
<br />
</div>ketinahttp://www.blogger.com/profile/11982318996497610151noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2440352797062649399.post-20067294441324625662011-03-11T01:50:00.000-08:002011-03-11T01:50:06.696-08:00დედები, ანასტასია ერისთავ-ხოშტარია<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on"> <br />
<table cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="float: left; margin-right: 1em; text-align: left;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhTZEJda0srJBU_xdHTnXC2-JZp-4p3sDdXEAOqWhESOsXSej4T1EV0W_zTFKZomnPrFXgjHQDoHLBk0S-59bxibHqbkmHGKJ1A3_18Kb3s2IrQ2YZ0ZiNt8KjP2zce9LXetIeRFKvgF6Q/s1600/%25E1%2583%2590%25E1%2583%259C%25E1%2583%2590%25E1%2583%25A1%25E1%2583%25A2%25E1%2583%2590%25E1%2583%25A1%25E1%2583%2598%25E1%2583%2590.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; margin-bottom: 1em; margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhTZEJda0srJBU_xdHTnXC2-JZp-4p3sDdXEAOqWhESOsXSej4T1EV0W_zTFKZomnPrFXgjHQDoHLBk0S-59bxibHqbkmHGKJ1A3_18Kb3s2IrQ2YZ0ZiNt8KjP2zce9LXetIeRFKvgF6Q/s320/%25E1%2583%2590%25E1%2583%259C%25E1%2583%2590%25E1%2583%25A1%25E1%2583%25A2%25E1%2583%2590%25E1%2583%25A1%25E1%2583%2598%25E1%2583%2590.jpg" width="233" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">ანასტასია ერისთავ-ხოშტარია</td><td class="tr-caption" style="text-align: center;"> </td></tr>
</tbody></table><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">I</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>გაციაგებული დილა იყო. ღრუბლები მისცურავდნენ ცაზე, რომელიც აქა-იქ ლაჟვარდ ზოლებად დასერილიყო. დროდადრო მზე გამოიჭიატებდა, მაგრამ ისევ მალე იმალებოდა ღრუბლებში, ბუნებას უნდოდა ცრემლებით დაღვრილიყო, მაგრამ თითქო რიღასიც რცხვენიანო, ვერ ბედავდა.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><br />
</div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">ქალაქი ჩვეულებრივად ხმაურობდა, ღელავდა, ქუჩები ხალხით ავსილიყო. დესიკო მიდიოდა ქვაფენილზე წყნარათ. გახუნებულ მოსასხამის კალთებს მალ-მალ წინა სწევდა, თითქო ცდილობდა მთელი თავისი არსება მოსასხამში ჩაემალა. დესიკოს მიმზიდველი, გამხდარი სახე მოქანცულიყო, რაღაც ნაღველს ხატავდა. ხშირათ შრიალით ჩამოუვლიდნენ ახალგაზრდა უზრუნველი ქალები, კოხტათ გამოწყობილი ყმაწვილები, ამაყათ გამომყურე მდიდრები, წელში მოხრილი დაავადებულნი, სნეულნი. დესიკო არავის უყურებდა, იმას არავისთვის სცალოდა.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;"><br />
</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">მაგრამ აგერა დესიკოს ყურში შეესმა აბრეშუმის კაბის შრიალი, თავ აიღო, რომ სული მოეთქვა და მოქანცულის თვალებით შეაჩერდა მშვენიერის ჟუჟუნა თვალებს. მშვენიერის ჟუჟუნა თვალებიც დაკვირვებით უყურებდნენ დესიკოს, დასცურავდნენ მის გახუნებულ მოსასხამზე. მშვენიერს წარბებშუა გაუკეთდა ოდნავათ შესამჩნევი ნაკეცები, ლამაზმა ტუჩებმა გარშემო ჩრდილი შემოიყენეს, დესიკომ ცხადათ ამოიკითხა მის თვალებში: „ვითომ შენც რამე ხარ ამ ქვეყანაზეო?..“</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;"><br />
</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">ამ დროს მშვენიერს წამოეწია კოხტა ყმაწვილი კაცი, ქალმა კეკლუცათ მიიღო მისი სალამი. დესიკომ კვალად შეხედა მშვენიერს და მისმა თვალებმაც უსიტყვოთ გადასცეს მაგიერი პასუხი: „მებრალები, საცოდავო, რომ ცხოვრებას არ იცნობ!“</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>კვალად სურათი სურათმა შესცვალა, შთაბეჭდილებანი მოქუჩდნენ და ერთმანეთში გაურკვევლად აირივნენ.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;"><br />
</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">დესიკო უკვე მიახლოებოდა ქალაქის ბაღს. შეუხვია ქვაფენილიდან.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>დესიკომ იგრძნო, რომ თითქო ცოტათი შემსუბუქდა, ფეხქვეშ ეგებოდა რბილი, ფხვიერი დედამიწა, რომელიც ბილიკებათ მიდიოდა მწვანე ქუჩებსა და მაღალ ხეებშუა. ბუჩქებს გარს ევლებოდნენ წვრილი მავთულები, რომელნიც იფარავდნენ ათასფრად გამომყურე ყვავილებს შეხებისაგან. ხეებქვეშ სკამებზე მოსჩანდნენ ახალგაზრდანი, ზოგან დარბაისელნიც. დესიკო აქეთ-იქით იყურებოდა, ეძებდა ცარიელ სკამს, მაგრამ ადგილი დაჭერილი იყო.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><br />
</div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- რა დროს დასვენებაა! ისინი ყოველთვის ქვევით ბაღში არიან ხოლმე, - გაიფიქრა დესიკომ და გადაიარა ქუჩა, რომელიც შუაზე ჰყოფდა ბაღს. მართლაც აქ სკამებზე ჩამწკრივებულნი იყვნენ ქალები, რომლებიც გამვლელ-გამომვლელს შესჩერებოდნენ. </span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- დესიკომ ფეხს აუჩქარა. მივიდა ერთ სკამთან, რომელზედაც ცარიელი ადგილი დარჩენილიყო და დაჯდა. დაღალვისგან გული ასდი-დასდიოდა, ხელსახოცით ოფლს იწმენდავდა, კარგა ხანს ხმას ვერ იღებდა. აგერა დესიკომ მოხედა ქალებს და ღიმილით ჰკითხა: - თქვენში მოსამსახურეთ ხომ არავინ დგება?</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">ყველანიც ვეძებთ ადგილს, - მოისმა პასუხი. დესიკომ ჩამოათვალიერა ქალები.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- თქვენ როგორი მოსამსახურე გნებავთ: მზარეული,. მოახლე, მოსარეცხე, თუ ყმაწვილების მომვლელი? - ჰკითხა ბოხი ხმით ერთმა შავკაბა შუახნის ქალმა, რომელსაც სახე ჭარხალივით გასწითლებოდა, ცხვირის ნესტოები ბურნუთით გამუროდა.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- მე მინდა იმისთანა, რომ რაც საჭირო იქნება, ყველაფერი გამიკეთოს, სადილი მომიმზადოს, სარეცხი დამირეცხოს, ოთახები დამილაგოს, - უპასუხა დესიკომ.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- ყმაწვილები გყავთ?</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- მყავს.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- რამდენი?</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- ორი.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- დიდები თუ პატარები?</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- უფროსი ხუთი წლისაა, უმცროსი სამისა. ბავშვებს მე თვითონ ვუვლი. მარტო მაშინ თუ დაიჭერს მათზე თვალს, როდესაც რამე საქმისთვის მომიხდება სადმე წასვლა.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- ჯამაგირს რას იძლევით? - ჰკითხა კვალად შავკაბა ქალმა და სახეზე დამცინავმა ღიმილმა გადაურბინა.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- თუმანს.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- მაგდენი საქმე და თუმანი? ... თავი მოსაკლავი ვის აქვს!. ოხერი თუ იქნება ვინმე, თორემ მაგ ფასში ვინ დაგიდგებათ?</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ამის გაგონებაზე სხვა ქალებმა სახე აარიდეს დესიკოს და იქით მიბრუნდნენ.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- მაგას რათ ამბობ, ჩემო დედა, ყველას თავისი ანგარიში აქვს. ვისთვისაც სასარგებლო არ არის ამ ფასში წამოსვლა, რასაკვირველია, არ წამოვა, მაგრამ ყველა ხომ შენებურათ არა სჯის? თვეში თუმანი არც ცოტაა, რო აგრე სუბუქათ დაიჭირე. ვისაც როგორც უჭირს, ისე უღირს! - დაუმატა დესიკომ და გადახედა ქალებს.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;"><br />
</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">დესიკოს<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>არ მოსწონდა შავკაბა ქალი და გადასწყვიტა, კიდევაც რომ წამოჰყოლოდა, არ აეყვანა და ახლა სხვებს მიმართა.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;"><br />
</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">არც ერთის აქ მყოფის შეხედულება დესიკოს გულს არ იკარებდა. რომელნიც უფრო ყმაწვილები იყვნენ ფერ-უმარილისაგან სახე ულაპლაპებდათ, ტუჩები შეეღებათ, თავიდან მოსახვევი გადასცურებოდათ და შუბლზე გამოჩენილი ხუჭუჭები გადმოწეწოდათ. მათი თვალები ხშირად იხედებოდნენ იმ მხრისკენ, საითაც ახალგაზრდა ბიჭები შეგროვილიყვნენ და ერთმანეთში ლაზღანდარობდნენ. ეტყობოდათ, ისინიც ადგილების მძებნელნი იყვნენ და ცუდოობის გამო ლაპარაკით თავს იქცევდნენ.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- შენ რაღას აკეთებ აქ? - მიუბრუნდა დესიკო ახალგაზრდა ქალს, რომელიც საშინლად გამხდარიყო, სახეზე სიკვდილის ფერი დასდებოდა.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- ესეც ადგილს ეძებს... მიატანეს აქეთ-იქიდან ქალებმა.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- ადგილსო? მერე სად შეუძლია ადგილზე დადგომა, როდესაც ავადმყოფია?</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- მე ავათ აღარა ვარ, ქალბატონო, მოვრჩი. ორი დღეც იქნება, რაც საავადმყოფოდან გამოვეწერე! - დაილაპარაკა სუსტის ხმით ქალმა და ვედრებით შეხედა დესიკოს, თითქო სთხოვდა აეყვანა. დესიკოს შეეცოდა და თანაგრძნობით ჰკითხა:</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- რითი იყავი ავათ?</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- ალბათ გავცივდი - უპასუხა ქალმა.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><br />
</div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">სხვა ქალებმა პირზედ ხელი აიფარეს, თითქო სიცილს იკავებდნენ. დესიკო მიხვდა, რომ სნეული ქალი სტყუოდა. მის თავს სხვა უფრო სახიფათო იყო და თვალი მოაშორა, ის დარწმუნდა, რომ ამ სკამზე მისთვის არც ერთი გამოსადეგარი არ იყო და ადგა ზეზე.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">თხუთმეტი მანეთი მობოძეთ და მე წამოგყვებით, - შეევაჭრა ისევ შავკაბა ქალი.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- არა, არა! საჩქაროთ მიატანა დესიკომ და მოშორდა სკამს.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- შენისთანა გახუნებულ ქალბატონისაგან მეტსაც არ უნდა მოელოდეს ადამიანი, - მოესმა უკანიდან, მაგრამ დესიკომ ყური არ ათხოვა ამ სიტყვებს და სხვა სკამთან მივიდა, მაგრამ სხვა ქალებმაც იცოტავეს დესიკოს ჯამაგირი.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- თუ გნებავთ, მოახლეთ წამოვალ, - უთხრა ტუჩების კვნეტით ახალგაზრდა ქალმა. </span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- ჯერჯერობით ერთი დედაკაცი მეყოლება და მერე ამ ცოტა ხანში ძიძის შოვნაც დამჭირდება, - განაგრძო დესიკომ.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- ძიძაც დაგჭირდებათ? - იკითხა მეორე ქალმა, რომელიც აქამდის ხმას არ იღებდა.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- ჰო, დამჭირდება, - მიუგო დესიკომ.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- მაშ მე წამოგყვები, ქალბატონო, - სთქვა ისევ იმ ქალმა და წყალში გაიმართა.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- მე ეხლა ძიძას არ ვეძებ...</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- არა, ქალბატონო, წინანდელ პირობაზე გიახლებით.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- შენ მისდევ, ნატო? - გაოცებით შეეკითხნენ ქლები და უკმაყოფილოდ შებღვირეს.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- მარტო წასვლა კი არ არის. საქმე პირობის შესრულებაა.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- თუ ვიკისრებ, კიდევაც შევასრულებ, - უპასუხა მკვახედ ქალმა და ისევ მიუბრუნდა დესიკოს, რომელსაც გული მოსდიოდა ქალების მეტიჩრობაზე.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- ბავშვი ხომ არ არის, თავის საქმე თვითონ უფრო არ იცის!.. რაკი თქვენ არ გინდათ წამოსვლა, სხვას რაღათ უშლით? - მოუთმენლად ჰკითხა დესიკომ.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- ჩვენ რა... ჩვენ რა გვენაღვლება! წაიბურტყუნეს დედაკაცებმა.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- მაშ ყველაფერი შეგიძლიან გამიკეთო თვეში თუმნათ?- ჰკითხა ნატოს დესიკომ.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- ყველაფერი.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- ბილეთი ხო გაქვს?</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- მაქვს.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- მაშ წავიდეთ.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">-აი გიახლებით, - უპასუხა მორჩილებით ნატომ, წამოდგა, შალი გაისწორა და გამოჰყვა.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><br />
</div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><br />
</div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">II</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- დედა მოვიდა, დედა!</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- რა მოგვიტანე, დედიკო?</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">ჟრიამულით გამოეგებნენ ბავშვები დესიკოს.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- არაფერი, შვილო, ბაზარში არ ვყოფილვარ! - უთხრა ღიმილით დესიკომ.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- უი, და, და, და! .. რა მარგალიტი ყმაწვილები გყოლიათ, გენაცვალე ქალბატონო! </span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- შესძახა ნატომ.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">ბავშვებმა რომ უცხო დედაკაცი დაინახეს, შერცხვათ და უკან გადგნენ.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- უჰ, დავიღალე! - სთქვა დესიკომ და მოქანცული დაეშვა ტახტზე.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">-აქ ბინადარი მცხოვრები ბრძანდები, ქალბატონო, თუ დროებით ჩამობრძანებულხარ? - იკითხა ნატომ და თვალი მოავლო ოთახს.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- კარგა ხანია, რაც აქა ვართ. ჩემი ქმარი სახაზინო პალატაში მსახურობს.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- კაი სრული, ნათელი ოთახები კია, რას აძლევთ!</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- თვეში ხუთ თუმანს.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- რამდენი თვალია? - აღარ ჩერდებოდა ნატო.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- სამი, - მოკლეთ უგებდა პასუხს დესიკო, რომელიც ამ წუთებში ლაპარაკის გუნებაზე არ იყო. - წაიყვანეთ, შვილო, ნატო სამზარეულოში, საბედას უთხარით დროზე სადილი დააჩქაროს, საცაა მამაც მოვა, მანამ მეც ცოტათი დავისვენებ, - მიუბრუნდა ღიმილით დესიკო შვილებს.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- მართლა, აბა ერთი წავიდეთ, გენაცვალეთ, ვნახო ჩემი საქმე რა არის, რომ ბარემ ხელი მოვკიდო, - მიატანა ნატომ.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- ლაპარაკი ძალიან ჰყვარებია, სხვაში თუ რამე ხეირი აქვს. - გაიფიქრა დესიკომ და წამოწვა ტახტზე.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- აქ წამო, მოდი აქ, აგერა ჩვენ სადა გვძინავს!..ტიტინებდა სამი წლის თიკა, ნატოსთვის კაბაში ხელი ჩაევლო და მიჰყავდა. მეორე ბავშვიც სიცილით უკან მისდევდა. ნატო შეიყვანეს ფართო ოთახში, სადაც საწოლები ჩამწკრივებულიყო. </span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- აი ამაში არჩილსა სძინავს, აქ მე, აქ დედასა, აქაც მამასა.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- მართლა, გენაცვალე! იშ, იშ, რა მშვენიერი დივნებია, და, და, და! .. მე არ ჩამაწვენთ?</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- ჩაგაწვენთ!..თავს უქნევდა თიკა. ბავშვები ახლა სამზარეულოსკენ გაუძღვნენ ნატოს.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- საბედ, ამას შეხედე... აი დედამ ვინ მოიყვანა... - შესძახა არჩილმა.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">ხანში შესულმა ქალმა, რომელიც ხორცსა კეპავდა, მოიხედა და გაიღიმა.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- რაღა გიშავთ! ხვალის იქით მეც ვეღარ დავდგებოდი... კაი დროს მოგესწროთ, </span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- სთქვა მან და აუყენა დანებს კაკუნი.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- შენ რისთვის მიდიხარ? - ჰკითხა ნატომ და ჩამოჯდა სკამზე.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- სახლში მიბარებენ, უფროსი შვილი ავათ გამხდომია.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- დროებით მიდიხარ თუ? - ჰკითხა კვალად ნატომ?</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- რაკი წავალ, იქიდან ვიღა გამომიშვებს. ეხლა საქმის დროა.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- ქალაქში გაჩვეული სოფელში როგორღა გასძლებ?</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">საბედამ გაოცებით შეხედა ნატოს.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- ჩემ სახლში ვერ გავძლებ?.. ჩემ სახლში რომ ნაცარი ვშუშო, სხვის კარებზე ნაზუქების ჭამას მირჩევნია. ამ ოჯახის გარდა მე ჯერ არსად არა ვყოფილვარ, ღმერთმა აცოცხლოთ, პატიოსანი ხალხია, თვითონ ქალბატონი ჩვენი მხრელია, მაგრამ მაინც ჩემ სახლში მირჩევნიან. ჩემი პატარა ბიჭის პალიას დანახვა მთელ ქვეყნათ მიღირს, - სთქვა საბედამ და სიამოვნებით გაიღიმა. - შენ სადღაური ხარ, ქალო? - ჰკითხა ბოლოს საბედამ, როდესაც დაინახა ჩაფიქრებული ნატო.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- მე?.. სოდან ვარ.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- ბეჩა და ჩვენი მეზობელი ყოფილხარ. რომელ ოჯახიდან?</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">ნატო დაიბნა, კარგა ხანს ვერ ახერხებდა სიტყვის თქმას.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- ანდრუაშვილიანთაგან, - ბოლოს წარმოსთქვა მან.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- რა ვქნა, ვერ მომიაზრებია... მე იქაურებს თითქმის ყველას ვიცნობ... ჩვენ სოფელში ხშირათ ჩამოდიან ხოლმე.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- მე კაი ხანია რაც აქა ვარ... ბარე... ბარე ათი წელიწადი იქნება. რაი ჩემს სოფელს მოვშორებივარ, - სთქვა ფიქრიანად ნატომ და გვერდზე გაიხედა.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- მას აქეთ მოჯამაგირეთ დადიხარ?.. მაგისთანა ყმაწვილ ქალს ან ქმარი არა გკითხულობს, ან შვილი?.. არა გვანებიან ჩემ მოხუცებულ კაცსა. ეხლაც ლამის კბილით შემჭამოს, მეჩხუბება, სხვასთან რათა ხარო...</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- ქმარი?.. განა ყველას ქმარი ქმარია!.. ჩემმა ქმარმა დიდი ხანია ხელი აიღო ჩემზე და აღარც კი იცის, სადა ვარ. რაში ვეკითხები, სწორე გითხრა, ეხლა აღარც მე მეკითხება, დაუმატა ნატომ და მძიმეთ ამოიოხრა.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- შვილები არა გყავს?- ჰკითხა საბედამ და გაკვირვებით მიაჩერდა ნატოს.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- ერთი ბიჭი მყავს და ისიც მამასთან არის.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- ის მაინც აღარ გაგონდება?</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- ეჰ, ჩემო დაო, სადაც ჩემთვის სიკეთე არ არის, იქ ყველას თვალებიც გამოხეთქია, - უპასუხა ნატომ იმნაირ ხმაზე, თითქო ამითი უნდოდა მოესპო ეს უსიამოვნო ბაასი.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">ბავშვებს მოსწყინდათ დედაკაცების ლაპარაკი, გამოვიდნენ აივანზე და დაიწყეს თამაშობა, ამასობაში სადილობაც მოახლოვდა, საბედამ სუფრა გაშალა; მიიშველია ნატოც, ნატოსთვის ბევრი ჩიჩინი საჭირო არ იყო, ეტყობოდა, სამსახური კარგათ იცოდა.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- ეს დედაკაცი მარჯვე ჩანს, მაგრამ როგორღაც ამისი შეუფერებელი სისრულე თვალში მეჩხირება... ესეც ხომ ქალბატონივით მძიმეთ არ არის?.. ფიქრობდა საბედა და კვალათ დაკვირვებით მისჩერებოდა ნატოს.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><br />
</div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><br />
</div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">III</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">საბედა იმ დღესვე წავიდა. დარჩა დესიკო ნატოს ამარა, რომელმაც ჩინებული მზარეულობა გამოიჩინა და ბავშვებსაც ეფერებოდა.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">დესიკო დამშვიდდა, დარწმუნდა, რომ ნატოსაც არა უშავდა რა, მაგრამ რაც დრო მიდიოდა, ნატოს სახე უნაღვლიანდებოდა და ხშირად ოხრავდა. დესიკომ შეამჩნია ეს ცვლილება. ნატო თანდათან დაზანტდა და წინანდელის ხალისით ვეღარ ჰკიდებდა საქმეს ხელს.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- ნატო, ავათა ხარ? - ჰკითხა ერთ საღამოს დესიკომ, როდესაც ბავშვებმა დაიძინეს.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">ნატო შეკრთა, ფერმა გადაჰკრა, მაგრამ მაინც მივიდა ქალბატონთან და ჩაჯდა მის გვერდით.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- ეჰ, ქალბატონო, არც კარგათა ვარ, - სთქვა მან ნაღვლიანათ და მძიმეთ ამოიოხრა.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- მე დიდი ხანია გატყობ, რომ კარგა არა ხარ. ღამე ცუდათ გძინავს?..</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- ათასი დარდი და ვარამი რა ძილს გააჩერებს ჩემთან. ქალბატონო!.. თქვენ როდის მოელით მორჩენას? - ჰკითხა მან შემდეგ და ნიდაყვზე სახე დაანდო.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- მე?..მალე..ამ ცოტა ხაში...</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- თქვენა ბრძანეთ, ძიძა უნდა დავიჭიროო?</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- ჰო, საუბედუროთ რძე არ დამყვება ხოლმე და რა მეტი ღონეა!.. ნაღვლიანათ უპასუხა დესიკომ.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- მაშ..მაშ, ქალბატონო, მე დაგიდგებით ძიძათ! გაუბედავათ წარმოსთქვა ნატომ.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- შენ ძიძათ?! განა შენც მძიმეთა ხარ?! ჰკითხა გაოცებით დესიკომ.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- დიახ, მაგრამ.. ეჰ, ქალბატონო, აღარ შემიძლიან მოვითმინო, რომ ჩემი გაჭირვება არ გითხრათ, - განაგრძო ნატომ. - მძიმეთ იყავი და აქამდის არ მითხარი!.. ეგ კარგათ ვერ მოგივიდა, ჩემო ნატო, - უსაყვედურა დესიკომ.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- დალოცვილო, მერე ამითი რა გავაფუჭე? საქმეს ხომ გიკეთებ. მელოგინეს მოგივლი, ბავშვებს მივხედავ და სხვაც ამაზე მეტს რას გასიამოვნებდა?</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- ეგეები როგორ უნდა შესძლო?.. შენ თვითონ რომ მოინდომო, მე როგორ უნდა გაგსარჯო, თუ მე არ შემიძლიან არაფრის გაკეთება, შენც ხომ ჩემს მდგომარეობაში ხარ?</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- იი, შენ კი გაიხარე, ქალბატონო! შენი საქმე და ჩემი ერთი არ არის. შენთანაც რომ არ ვიყვე, გულხელდაკრეფილს ვინ დამსვამს?.. საქმე უდნა გავაკეთო, სანამ...ლოგინში ჩავეგდებოდე.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- როდის ელოდები მორჩენას?-ჰკითხა შიშით დესიკომ, რადგან წარმოიდგინა, რომ შეიძლებოდა სწორედ საჭირო დროს დარჩენილიყო მარტოთ.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- ამ თვეს გავიყვან. ფიქრი ნუ გაქვს ნურაფრისა, ე ლოგინიდან კი აგაყენებ და მერე რაც უნდა მომივიდეს.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- სად აპირებ მორჩენას? თუ ჩემი იმედი გაქვს, ხომ ხედავ, რომ თვითონაც რა გაჭირვებაში ვარ... დაიწყო ნაწყვეტ-ნაწყვეტათ დესიკომ და თან თვითონვე ეძნელებოდა გაჭირვების დროს დახმარების უარის თქმა...</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><br />
</div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">განა მე თვითონ არ ვიცი, ქალბატონო, მაგითი როგორ შეგაწუხებ, მაგრამ სიტყვით ერთ რამეში კი უნდა დამეხმარო. </span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">სთქვი...თუ კი შემიძლიან, დიდის სიამოვნებით.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><br />
</div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">გენაცვალე, ქალბატონო, არ შეიძლება მომიხერხო, რომ მშობიარეების სახლში უფულოთ მომალოგინონ... გამიგონია, საწყლებისთვის არის ის სახლიო, და ჩემზე საწყალი ვინღაა?</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">-</span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;"> რატომ. ერთი ნაცნობი ბებია ქალი მყავს და მოველაპარაკები, მაგრამ, საკვირველია, შენმა ქმარმა როგორ გამოგიშვა მაგ მდგომარეობაში მყოფი გარეთ? </span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">დაუმატა დესიკომ და შეხედა ნატოს.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">ეჰ, სადღა მყავს ქმარი ან სხვა ვინმე!.. წყალსა და მეწყერს უზიდნიათ ჩემი ცოდვით. ბარე ხუთი წელიწადია, რაც ჩემი ოჯახი თვალით არ დამინახავს, იმ უბედურათ სატარებელმა გამომაგდო. სამი წელიწადია ერთ კაცთან ვცხოვრობ აქ, ქალაქში... ერთი შვილი იმასთან მყავს. ახლა მეორეზე რომ დავმძიმდი, მანაც სახლში აღარ დამაყენა, - დაუმატა ნატომ და თვალებში ცრემლები მოერია. დესიკო თანაგრძნობით უყურებდა ნატოს.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">ახლა რა უნდა ჰქნა, შე საწყალო?.. ჰკითხა მან.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">ქალბატონო, მართალია, რომ თავშესაფარში ბავშვებს მიაგდებენ ხოლმე ჩემისთანა გაჭირვებულები და ისინიც ზრდიან?- ჰკითხა ნატომ.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">მართალია, მაგრამ შენთვის მაინც სამძიმო იქნება.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">რა, გენაცვალე?..</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">ის, რომ შენთვის სამუდამოდ დაიკარგება ბავშვი, აღარ გეცოდინება ვისთან არის, ან როგორია!</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">ეჰ, დალოცვილო, აბა თუ ჩემ ხელში დარჩა, ვინ იცის რა სანუკვრებს არ გამოულევ. ე ჩემ ხელშიაც კარგი არა დაეყრება და აზირ ის არა სჯობიან, არ ვიცოდე იმათ ხელში რა მოუვა? ერთი შვილი პირველ ქმართან დამიტოვებია, მეორე მეორე კაცთან და თუ კი უიმათოთა ვძლებ, ეს რაღა ნატვრის თვალი იქნება! ნეტაი კი მომიხერხდებოდეს, თორემ მაგაზე არ შევწუხდები, - სთქვა ნატომ და ამოიოხრა.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">რას ამბობ, ტანო, მაგას?!-შესძახა დესიკომ.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><br />
</div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">ნატომ შეხედა ქალბატონს, რომელსაც წარბები შეჰკროდა, ლოყები დასწითლებოდა, სახეზე აღშფოთება ეტყობოდა.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">გული რას გეუბნება?-კვალად დაეკითხა დესიკო.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">გულიც იმას მეუბნება, რასაც სიტყვებით ვამბობ... - დაუდევრათ უპასუხა ნატომ.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">ნატო, იმათ ხომ ხედავ!-შესძახა აღელვებით დესიკომ და ხელი გაუწვდინა იქით, საიდანაც მოისმოდა მშვიდობიანი სუნთქვა ბავშვებისა.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">ორი შვილი მყავს, მესამესაც ახლა ველი; შეიძლება კიდევაც თან გადავყვე, მაგრამ მე მაინც უიმათოთ ერთ დღესაც ვერ ვიცოცხლებ. ვერ წარმომიდგენია, რა უნდა ვიყვე უიმათოთ?..</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">არ გაგჭირვებიათ და იმიტომ.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">რაც უნდა გამიჭირდეს, ლუკმაც რომ არა მქონდეს, მაინც ჩემს შვილებს გულიდან ვერ მოვიხსნი და მათთან ერთად შიმშილით მოვკვდები.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">თქვენი საქმე სხვაა, ქალბატონო? დარცხვენით წარმოსთქვა ნატომ.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">რა სხვა?განა შენც ჩემისთანა ქალი არა ხარ, განა შენც დედა არა ხარ?..</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">ეჰ, ჩემი ბედი ასეთი ყოფილა და რა ვქნა..</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">ამ წუთამდის მეცოდებოდი, მაგრამ ახლა...-ვეღარ გაათავა სიტყვა დესიკომ და აღელვებისაგან ხმა ჩაუწყდა.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">განა ახლა კი საბრალო არა ვარ? -ყრუთ ჩაილაპარაკა ნატომ და ჩაჩუმდა. როდესაც დესიკომ გაიგონა მისი უკანასკნელი სიტყვები, შეჩერდა, გულშივე ჩაიბრუნა სათქმელი სიტყვა.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">მე შემეძლო არა გამემხილა რა, მაგრამ როდესაც დაგინახე, რომ კეთილი იყავ, მეგონა მართალს რომ გეტყოდი, უფრო შემიბრალებდი და დამეხმარებოდი...</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">წარმოსთქვა ნატომ. დესიკო ღელავდა, ვიღარას ამბობდა. მაგრამ ბოლოს კარგა სიჩუმის შემდეგ უფრო ლმობიერად მიმართა ნატოს.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">ვთქვათ, კიდევაც დაგეხმარე და თავშესაფარში მიგიღეს, მერე რას აპირებ?..</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">ბავშვს იქ მივიყვან და თუ მიმიღებ, ძიძათ მოვალ შენთან.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">ოჰ, არა?.. მე შენ ძიძათ არ გამომადგები!..-შესძახა აღშფოთებით დესიკომ.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">რატომ? ძიძებს მაინც თან არ მოჰყავთ გასაზრდელებთან თავიანთი შვილები.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">ისინი შვილებს თავის ოჯახში სტოვებენ და ქუჩაში არა ჰყრიან?</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">თქვენა გგონიათ ყველანი?</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">ალბათ.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">არა, ქალბატონო, ბევრი მათგანი სტყუის, იგონებს, ისევე იქცევა, როგორც მე... იმათ იყვანენ იმიტომ, რომ სტყუიან და მე კი, რაკი მართალი ვთქვი, უარს მეუბნები?.. მაგრამ თქვენი ნებაა, რახან თქვენ არ ამიყვანთ ძიძათ, სხვასთან არ წავალ და ისევ იმასთან დავბრუნდები...</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">ვისთან?..ჰკითხა დესიკომ.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">ჩემ საყვარელთან, - დამშვიდებით უპასუხა ნატომ.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">როგორ?!-შესძახა შეშფოთებით დესიკომ.-შენ კიდევ მიდიხარ იმასთან, ვინც გაგაუბედურა და არ შეგიცოდა?..</span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">ვისი წყალობით შვილს ქუჩაში აგდებ?.. ან მიგიღებს კია?..</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">უბავშვოთ მიმიღებს. რა ვქნა, ქალბატონო, მაინცდამაინც რომ სთქვას კაცმა, არც მე ვარ იმასთან სულ პირნათელი.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">როგორ?</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">ეს ბავშვი მისი როდია?</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">მაშ ვისია?</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">მე თვითონაც არ ვიცი, რომელია მისი მამა.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">ღმერთო, ეს რეები მეყურება? დაღუპული, უბედური ყოფილხარ და მართლაც საცოდავი ხარ. რო იცოდე, ნატო, მაგ ცხოვრებას რა საშინელი ბოლო მოსდევს?.. თვითონვე შეძრწუნდები!..</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">რაც იქნება იქნება. ალბათ, ბედი ასეა და რას ვიზამ!-კვლავ გაიმეორა ნატომ და სახეზე დაუდევრობა გამოეხატა.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><br />
</div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;"> </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">მათი ლაპარაკი შეწყდა, რადგან ამ დროს დათიკო შემოვიდა ოთახში. </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">მთელ ღამეს არ მოუსვენია დესიკოს. მუდამ თვალწინ უდგა ნატო და მაზე ფიქრობდა. სწყევლიდა იმ შემთხვევას, რომელმაც ის დესიკოს სახლში შემოიყვანა და მის საშინელ საქციელში თითქო უნებური თანამოზიარე გახადა.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">მაშ უნდა დავეხმარო?..უნდა დავეხმარო, გზა გავუწმინდო, რომ ყველა ეს სისაძაგლე მოახდინოს?! ოჰ, არა, არა! მე ნება არა მაქვს! ძალზე სძგერდა, კვნესოდა დესიკოს გული. წამს თვალწინ წარმოუდგა უბედური ჩვილი ყრმა, რომელიც ქუჩაში სადმე კუთხეში იყინება, წარმოუდგა უზრუნველი ნატო, გარეული გარყვნილ ხალხში...</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;"> </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">„განა უფრო არ უნდა შემიბრალო?!" ჩაესმა ამ დროს ყურში ნატოს ხმა და დესიკო კიდევ უფრო აღშფოთდა.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">არა, მე მას ხვალვე დავითხოვ! ფულს ვაჩუქებ, მაგრამ მაინც დავითხოვ! იმეორებდა დესიკო თავის გულში.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">თავშესაფარში რომ ვერ შევიდეს, რას იზამს?.. შეიძლება კიდევაც მოჰკლას, დაარჩოს და ისე გაინთავისუფლოს თავი მისგან!.. -ამ გახსენებაზე დესიკოს გონება მთლად აერია და შეშინებული საჩქაროთ დაუბრუნდა იმავე აზრს, რომ როგორმე თავშესაფარში ადგილი უშოვოს.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">ტანჯვა-წამებას გამოვლილი დესიკო ლოგინში იწვა.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ერთი კვირა იყო, რაც მას ვაჟი შეძენოდა, ქმარ-შვილი გარს ეხვია, ხელს უწყობდნენ, რომ ავადმყოფისთვის მოვლა არ დაეკლოთ. ნატო იქ აღარა სჩანდა, დათიკომ ბევრი ცდის შემდეგ მოუხერხა ნატოს თავშესაფარში შესვლა და ფულიც აჩუქა. დესიკომ ძლივს შვებით ამოისუნთქა, როცა ნატო წავიდა.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><br />
</div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">აგერა დესიკოს წინ დგას ჭრელ შალში შეხვეული ლამაზი, თვალჟუჟუნა ქალი. მას გვერდით მოსდგომია მაღალი, უშნო, უხეში შავგრემანი კაცი, რომლის შავი თვალები მოუსვენრათ იყურებოდნენ შუბლქვეშ.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">მაშ ეგრე? უსათუოდ თორმეტ მანეთს თხოულობთ?-წარმოსთქვა სუსტის ხმით დესიკომ.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">რა ვქნათ, ქალბატონო, ამასაც იმიტომ ვაშორებ ოჯახს, შვილს, რომ სახლში ორიოდ გროში შევიტანო და ხელი მოვინაცვლო. ბავშვის ამყვანსაც საძიძური უნდა, მანდედგან აბა რა დაგვრჩება?-ამბობდა კაცი და ხელებდაჭდობილი უყურებდა დესიკოს. ქალი გაჩერებული იდგა და მალ-მალ წითლდებოდა, თვალებს ძირს ხრიდა. -ახალი ძუძუს პატრონია, თორმეტ მანეთშიაც თქვენი ხათრით ვაყენებ, მეზარება უკან წაყვანა, თორემ, რომ გავიყვანო კიდეც, იმედი მაქვს კაი თხუთმეტს მომცემენ, -განაგრძობდა ის.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><br />
</div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">დესიკო და დათიკო გაჩუმებულები უსმენდნენ; გრძნობდნენ, რომ მართალს ამბობდა, რადგან ძიძას ყოველთვის კაი ფასი ჰქონდა, მაგრამ სამი ხელი ტანისამოსი და თვეში თორმეტი მანეთი ძალიან ებევრებოდათ. კარგი ვაჭრობის შემდეგ ნონემ, ასე ერქვა ძიძის ქმარს, მაინც არ დაუკლო და მეტი ღონე არ იყო, სხვაფრივ უნდა შევიწროვენულიყვნენ და მართა აეყვანათ.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">რა გაეწყობა, დარჩეს!..-უთხრა დათიკომ.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">ძალიან კარგი, შენი ჭირიმე, მაგრამ ორი თვისა წინდაწინ უნდა მიბოძოთ,</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">შეეხვეწა ნონე.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">კარგი, მოგცემ! ახლა წადი სამზარეულოში, ცოტა დაისვენე და პურიც ჭამე, </span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">უპასუხა დათიკომ. ნონემ თავი დაუკრა და გავიდა ოთახიდან.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">ძიძამ მოიხსნა შალი და ღიმილით წავიდა პაწაწა ბავშვის სანახავად.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">კეთილი იყვეს ჩემი ხელის მოკიდება, წარმოსთქვა მართამ და აიყვანა ხელში მძინარე ბავშვი, თან თვალები აემღვრა, ტუჩები აუთრთოლდა, მაგრამ თავს ძალა დაატანა და კვალად გაიღიმა.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">პირველი გამოსვლაა შენი კარზე, მართა?-ჰკითხა ღიმილით დესიკომ.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">დიახ, გენაცვალე, უპასუხა ქალმა და ამოიოხრა.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">ბავშვი პატარა გყავს?</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">სამი თვისაა, წარმოსთქვა მართამ, მთლად გაწითლდა და თავი ჩაღუნა. ახლა კი თვალებში ცრემლები წამოადგნენ.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><br />
</div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">დესიკომ შენიშნა, რომ სამძიმო იყო მისთვის ოჯახის მოგონება და არჩია გაჩერებულიყო. ნონეს გულუხვათ გაუმასპინძლდნენ და დიდი კმაყოფილი იყო, რომ ამისთანა კარგი ადგილი უშოვა ცოლს.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">აბა თქვენ იცით, ქალბატონო, თუ მართას კარგათ შეინახავთ, ეგეც ცუდი ხასიათისა არ არის და იმედი მაქვს გასიამოვნებთ, - წარმოსთქვა ნონემ, როდესაც გამოსათხოვრათ ოთახში შემოვიდა.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">მაგაზე ნუ სწუხარ, ჩემო ნონე, მართა ჩვენთან ისე იქნება, როგორც თავის ოჯახში, არა გაუჭირდება რა,- უთხრა დესიკომ და ნონეც გავიდა ოთახიდან. მართა ქმარს გაჰყვა სამზარეულოში.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">ნონე, მაშ შენ ორი თვის ჯამაგირს თხოულობ?-ჰკითხა დათიკომ, რომელიც აგრეთვე შემოვიდა სამზარეულოში.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">დიახ, ბატონო, ამ ორ თვეში ვეღარ ჩამოვალ და ამ თავშივე ოჯახს რამეს შევმატებ, უპასუხა ნონემ, რომელსაც სიხარბისაგან თვალები გაუბრწყინდნენ. გულხელდაკრეფილი მართა ნაღვლიანათ შესჩერებოდა დათიკოს, როცა ეს ხელში უთვლიდა ნონეს ოცდახუთ მანეთს. ნონეს კი სიამოვნების ღიმილი მოსდიოდა ტუჩებზე, ცოლს არც კი უყურებდა.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">აბა, მართა, ჭკვიანათ იყავ, არ იდარდო, თორემ რძე დაგაკლდება,-უთხრა ნონემ ცოლს, როდესაც დათიკო გამოვიდა.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">ნონე, ჩემი შაქრო დამიკოცნე, გაუფრთხილდი...წარმოსთქვა მართამ და თვალებზე ხელსახოცი მიიფარა.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">შენ ჭკვიანად იყავ, შაქროს არაფერი უშავს.იქ არა ვართ მე და დედაჩემი!..მშვიდობით...დაუმატა ნონემ, ჩამოართვა მართას ხელი და აჩქარებით გამოვიდა.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">თვალცრემლიანი მართა შებრუნდა ოთახში. დესიკო ხედავდა მართას მწუხარებას და გულში უხაროდა, რომ ეს ნატოსთანა არ იყო.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">მაინც ხომ არ აგცილდებოდა ძიძათ გამოსვლა, მართა, სჯობიან, რომ ჩვენთან მოხვედი; მართალია, შენ შვილს ვერ ხედავ, მაგიერათ ქმარი მალ-მალ შეგატყობინებს მის ამბავს.შენც ფულს მოუყრი და ოჯახს გაახარებ. სახლში გამოცდილი დახედული ადამიანი გეგულება და რა გაწუხებს! ეუბნებოდა დესიკო. მართა ამ სიტყვების ზეგავლენით თანდათან მშვიდდებოდა.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">მე შენ ლამაზ კაბას გიყიდი, საცვლებს შეგიკერავ, სუფთად ჩაგაცმევ, შეესმოდა მართას დესიკოს მომხიბლავი სიტყვები და მართა კიდევაც იღიმებოდა.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><br />
</div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">დესიკომ აუსრულა თავისი დანაპირები; როგორც კი შესძლო კარზე გამოსვლა, რაც საჭირო იყო, ყველაფერი უყიდა. მართას მაინც ფარული ნაღველი არ შორდებოდა, თვალწინ განუშორებლათ უდგა თვისი სახლ-კარი, პატარა შაქრო. პაწია, ახლათ დაბადებული ბავშვი ვერ ავიწყებინებდა ექვსი თვის გაფუნჩულ შაქროს, რომელსაც ხელში ძლივს იმაგრებდა, მერცხალივით ფართხალებდა, ჭყივილით დედის გულს ახარებდა.</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><br />
</div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><br />
</div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>V</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">მართა ოსის ქალი იყო. ოჯახი, რომელმაც მართა რძლათ მოიყვანა, სხვებზე ღარიბათ ცხოვრობდა, თუმცა მართას ქმრის გარდა სახლში ორი ვაჟკაცი კიდევ ტრიალებდა. მეზობლები სავსენი იყვნენ საქონლით, სპილენძეულობით, ამათ კი ორი უღელი ხარის მეტი არ უჩნდათ და კიდევ ცხრა წლის ბიჭს ათიოდე თხა დაუდიოდა მინდვრად.</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><br />
</div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- ჩვენი ბარაქა იმ ოხერმა ურადმა თან გაიტანა. რა ყევარი ხარკამეჩი დაგვაკლდა და კიდევ ვინ იცის, როდის დაგავრჩებით!..იტყოდა ხოლმე ბაბედა, მართას დედამთილი.</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- უფროს რძალში უღელი ხარი და ერთი საარაყე ქვაბი წაიღეს, ახლა ზამთარში და შემოდგომაზე კიდევ ტატეა დასაქორწინებელი... იმას საიდგანღა გამოვუძებნოთ!.. ე კაცები რასაც ხნამენ და თესენ, საჭმელადაც არა გვყოფნის!დაუმატებდა ბაბედა და საყვედურით გადახედავდა ორივე რძალს, რომელნიც ამ დროს ოჯახში ფუსფუსებდნენ. მეტადრე უფროს რძალს, მაიკოს, ხშირად ხვდებოდა საყვედური.</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- რის მაქნისია, გენაცვალეთ! შვილი მაინც გასჩენოდა, ძიძათ წავიდოდა და სახლში რასმეს შემოიტანდა!..</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><br />
</div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">ამ სიტყვების გაგონებაზე მაიკო მძიმეთ ამოიოხრებდა და ხმას კი არ გაიღებდა. ხუთი წელიწადი იყო, რაც რძლათ მოსულიყო და რახან აქამდის შვილი არ გასჩენოდა, მერეც იმედი აღარა ჰქონდა. თვითონ მაინც სწუხდა თავის უბედურობას, მაგრამ წუხილით ვერას აწყობდა. </span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- ადე, ქალო, წისქვილში წადი, ტომრით ფქვილი მოიტა!..-მოუბრუნდებოდა მას უკმეხათ ქმარიც, თვითონ კი ცეცხლაპირას ზარმაცათ წამოწოლილი ჩიბუხს აბოლებდა.</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">მაიკო ხედავდა, რომ არც ქმარი იყო მისით კმაყოფილი. მართა ხედავდა ყველაფერ ამას და შიშით გული უძგერდა, ვაითუ ისიც უშვილო გამომდგარიყო და მით თავზე ოჯახის რისხვა დაეტეხა.</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">მალე მართას შიში გაიფანტა, ის უკვე მოელოდა შვილს და სახლში მყოფებმაც დაუწყეს ფერაობა.</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- მართა ძიძით უნდა წავიყვანო, თვეში ათ-თორმეტ მანეთს, თავათ მეტსაც ავიღებ. კაცო, ეხუმრები, თვეში თორმეტი მანეთი რომ შემოვიდეს ოჯახში!.. ამაყათ იტყოდა ხოლმე ნონე. უმცროსი ძმები ღიმილით ეთანხმებოდნენ, მარტო მაიკოს ქმარი ხმას არ იღებდა, შურით გადახედავდა მართას და შემდეგ გაბღვერდა მაიკოს, რომელიც დამნაშავესავით კერასთან მოკუნტულიყო.</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;"><br />
</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">მართას გონება დიდხანს არ ჩერდებოდა ქალაქში წასვლაზე. ის კმაყოფილი იყო მით, რომ ოჯახი მას სწყალობდა და მომავალს მორჩილებით მოელოდა.</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><br />
</div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">გავიდა დრო. მართა დედა გახდა, თავდავიწყებით დახაროდა ძვირფას, პაწია არსებას, მაგრამ, რაც უფრო დრო გადიოდა, გული მოუსვენრათ უშფოთავდა...</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- ძიძათ რომ წავიდე, ხომ თავი უნდა დავანებო ჩემ პაწია შაქროს!..-ამ გახსენებით მართას გული მწვავეთ გაისერებოდა.არა, არ შემიძლიან!..მე უშაქროოთ ვერ გავძლებ...დაუმატებდა მართა და მაგრა მიიკრავდა გულში შვილს. რა ოხრათ დავარჩენ ფულს!..ფული კი არა, სიცოცხლეც არ მინდა უჩემბიჭოდ; არა, ნონეს ვეტყვი, რომ არ წამიყვანოს,ამბობდა გულში მართა.</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;"><br />
</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">ზამთარი ილეოდა, მაგრამ სუსხი მაინც წინანდელი შერჩენოდა და გარემოს ჰყინავდა. დიდი ჭდეულში შუა ადგილზე ცეცხლი ენთო, მთელი ოჯახი გარს შემოსხდომოდა, კაცებს თავი მოეყარათ, ბაბედა ჩოხის შალსა ჰქსოვდა და თან ფეხით აკვანს არწევდა. ამ დროს კარმა გაიჭრიალა, ოთახში შემოვიდნენ წელში მოხრილი მაიკო და მართა, რომელთაც ზურგზე წამოეკიდათ შეშის ვეება გუდურები და ხვნეშით დაჰყარეს კუთხეში. ქალებს სიცივისაგან სახე დალურჯებოდათ.</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- ცივაა!..კანკალით წარმოსთქვა მართამ და თამამათ გადავიდა ცეცხლისკენ. მაიკო კი მოკრძალებით, შეუმჩნევლად მიუჯდა მართას გვერდით და დაიწყეს ხელების თბოდა. </span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- უფრო თბილათ ჩაიცვამდი, ქალო, - მიუბრუნდა ბაბედა აკანკალებულ უმცროს რძალს, მაიკოსთვის კი არც კი შეუხედია. ამ დროს შაქრომ აკვანში დაიტირა და მართაც გაუბრუნდა.</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- ნეტა ჩქარა გავიდეს ეს ოხერი თვეც, მოუთმენლათ სთქვა ნონემ.</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- ზაფხული კარგია, ზამთარში მუშა ტყუილათ სცდება... დაუმატა მეორე ძმამ.</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- გაზაფხულდება თუ არა, მე და მართა ქალაქისკენ გავწევთ სთქვა ნონემ.</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">ამის გაგონებაზე მართა შეკრთა და ქმარს მიაჩერდა, მას თითქო კიდევაც დავიწყებოდა, რომ ძიძათ უპირებდნენ წაყვანას.</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- ნეტაი შენა, მართა, რომ ქალაქში მიდიხარ! რო იცოდე, რამდენ რამეს ნახავ, რარიგათ ანებივრებენ ძიძას, რა ტანისამოსს აცმევენ! სხვა მოსამსახურესავით კი არ არის აგდებული, ძიძა ქალბატონზე ნებიერია, დაილაპარაკა ბაბედამ და ძაფს გასწია.</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- მართა მე ერთ საახალოხეს გამომიგზავნის.</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- მე ქუდს...გაისმა ბიჭებში.</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">მართა შეინძრა. მიაჩერდა პატარა შაქროს, რომელსაც ოდნავათ პირი გაეხსნა და უზრუნველათ ეძინა.</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- მაშ ქალაქში მივდივარ!..შაქროს თავს ვანებებ? გაიფიქრა და თვალებიდან ცრემლები წამოუვიდა, მაგრამ საჩქაროთვე მოიწმინდა, რომ იქ მყოფთ არ შეენიშნათ. შემკრთალმა მართამ გადახედა მათ, მაიკო დაღონებული შემოჰყურებდა რძალს, უსიტყვოთ შენატროდა, მართას გულმა კი კვალად დაიკვნესა და ცრემლებმა წამწამები დაუსველეს.</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- შაქრო მაშინ ხუთი თვისა იქნება, რძესაც კარგათა სჭამს,-სთქვა ბაბედამ.</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">ნონეს არც კი შეუხედნია მართასთვის, ის წინ-წინ ანგარიშობდა ძიძობაში აღებულ ფულს და მოთხოვნილებას იკმაყოფილებდა.</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- ნონემ რომ ხელიც არ გაანძრიოს, მაინც გაუჭრებლად იცხოვრებს...მართა ახალგაზრდაა, უშვილო არ გამოადგა და დიდხანს, დიდხანს ივლის ძიძათ...ამ გახსენებით ნონემ ალერსით გადახედა ცოლს, რომელიც თვალებძირსდახრილი დაღონებული იჯდა.</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">აგერა მართა დარჩა ქმართან მარტოდ. მართა მოვიდა ქმართან, მხარზე დაადო ხელი და შეხედა თვალებში.</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- ნონე, წარმოსთქვა მან, ნონე, ნუ წამიყვან ქალაქში...სახლში დამტოვე ჩემ შაქროსთან...მართას ხმა უკანკალებდა, ცრემლებსა ჰყლაპავდა.</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">ნონემ გაოცებით შეხედა ცოლს.</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- რატომ, მართა?.. შენი ქალაქში წასვლა ჩვენთვის ძალიან საჭიროა, უთხრა ძალდატანებულის სიმშვიდით ნონემ.</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- მე უშაქროოთ ვერ გავძლებ, ნონე, შაქროც უჩემოთ იდარდებს.</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- ნუ სულელობ..შაქროს ბევრი გაეგება..პაწიაა, არც კი დაახსოვდები...შენც ასე გაჭირვებაში არ იქნები, როგორც აქა ხარ.. ემანდა, კაბა არა გაქვს რომ ჩაიცვა, ეუბნებოდა ნონე.</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- მე საქმე არ მაშინებს, ნონე არც სიღარიბე. დღეის იქით უფრო მოვუმატებ საქმეს, თავს გავსწირავ, ოღონდ..ქალაქში ნუ წამიყვან...განაგრძობდა ვედრებას მართა.</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- დარჩები და შენც მაიკოზე უარესი დღე<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>დაგადგება. ყველა მოგიძულებს, იქნება სახლიდანაც გაგაგდონ, ჩემს გარდა სხვებიც არიან ოჯახში...უთხრა უკმაყოფილოთ ნონემ. </span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">მართამ იგრძნო, რომ ნონესთან ვერას გახდებოდა და დაიწყო ტირილი.</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- რა დიდხანს შენ იქნები ძიძათ, წლისთავზე ისევ სახლში მოხვალ, იქნება უფრო ადრეც. ახლა სოფელში რო დარჩე, პაპანაქება სიცხეში მინვრათ უნდა დაიწვა, არ გირჩევნიან ქალბატონივით ოთახში იყვე?..</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><br />
</div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">ნონეს სიტყვები ცივადა ხვდებოდნენ მართას გულს და უფრო აკვნესებდნენ. მართა ჩამოეცალა ქმარს. ახლა ის ფარულად შესთხოვდა ღმერთს, რომ ზამთარი ხელახლა დაბრუნებულიყო, გასასტიკებულიყო, მაგრამ ამის ჯიბრზე დღეები გარბოდნენ, თოვლი დნებოდა, ჰაერი თბებოდა, გაზაფხული ახლო იყო.</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- ზეგისთვის მოემზადე ქალაქში წასასვლელად! ..- უთხრა ნონემ ერთხელ ცოლს, როდესაც შემოვიდა სახლში. მის ხმაში უფრო ბრძანება იხატებოდა. მართა გაფითრდა და სახე გვერდზე მიიღო.</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- გესმის თუ არა!.. მოემზადე-მეთქი!..შესძახა ახლა კი წყრომით ნონემ და სახეზე მხეცური მეტყველება გამოეხატა.</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">მართა შეშინდა და მოუბრუნდა ქმარს.</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- მესმის... ყრუდ წარმოსთქვა მან.</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- ჰოდა, გესმოდეს რასაც გეუბნებიან! </span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- მაიკო, ჩემი შაქრო გებრალებოდეს, მოვალ და მერე მე ვიცი მაგიერი პატივისცემა! -ეუბნებოდა წასვლის დროს თვალცრემლიანი მართა რძალს.</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>- ფიქრი ნუ გაქვს, მართა, მე შენს შაქროს გავუფრთხილდები. შენ მშვიდობით იყავი და გული გაიმაგრე...თანაგრძნობით ეუბნებოდა მაიკო და თვალებიდან ცხარე ცრემლსა ღვრიდა; გრძნობდა, რომ ურძლოთ ცხოვრება ერთიორად აუტანელი იქნებოდა მისთვის.</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- ნახვამდის, მართა! შეესმოდა აქეთ-იქიდან, მართაც მათ ცივათ აძლევდა პასუხს,თითქო ყველანი შესძაგებოდნენ. აგერა მართა მივიდა აკვანთან, რომელშიც შაქროს ეძინა, მართას მუხლები აუკანკალდნენ და მძინარე ბავშვს დაემხო გულზე. გაისმა გულშემზარავი ქვითინი, რომელსაც ხმას აძლევდა ბავშვის განწირული ტირილი.</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- მართა!.. გამოდი დროზე!.. მრისხანეთ შემოსძახა გარედან ნონემ. მართამ რამდენჯერმე აკოცა შეშინებულ-ატირებულ ბავშვს და მოშორდა...</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">მეორე დღეს მართა ქალაქის ბაღში იჯდა, საიდანაც მალე წაიყვანეს დესიკოსთან.</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><br />
</div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><br />
</div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">VI</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">დესიკო თანდათან მოღონიერდა და ოჯახი წინანდელ რიგზე მოაწყო. ავადმყოფობის დროს როგორც ბავშვებს, ისე თითოეულ საგანს დაჰკლებოდათ მისი თავდაუზოგავი ზრუნვა-მოვლა.</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;"><br />
</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">დესიკო ღარიბი დედ-მამის შვილი იყო, შესჩვეოდა შრომას, სანაქებოდ დაამთავრა საშუალო სასწავლებელი და დიდი დროც არ გასულა, რაც დათიკო ქამიშვილს მისთხოვდა.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span></span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;"><br />
</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">დესიკო თავს ბედნიერადა სთვლიდა, ქმრის ოჯახში სრული თავისუფალი იყო და დათიკოც თვალ-წარბში შეჰყურებდა და თავს ევლებოდა. კმაყოფილი დესიკო სულაც არ ფიქრობდა მასზე, თუ მცირე ჯამაგირი ოდესმე აგრძნობინებდა მათ რაიმე გაჭირვებას.</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- გაჭირვება რას ქვიან?..კაცი თუ ირჯება და მუქთახორა არ არის, როგორ უნდა გაუჭირდეს?! ფიქრობდა ის. </span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;"><br />
</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">დესიკოს პირველ წელიწადშივე გაუჩნდა შვილი. მას მოჰყვა მეორე, მესამე, კიდევ ზედ დაერთო უძუძურობა და დესიკომ ნაღვლიანათ დახარა თავი ძირს.</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;"><br />
</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">ბევრჯერ დააპირა შესულიყო რაიმე სამსახურში და შვება მიეცა ოჯახისთვის, მაგრამ როდესაც წარმოიდგენდა თავის შვილებს უცხოების ხელში, შეკრთებოდა და წუთს გაუფრთხებოდა ამ მოსაზრებას. ბევრჯერ უნახავს მოახლეების ხელში ჩაცვივნული ბავშვები როგორ ისჯებოდნენ და რა უწესო საქციელების მოწამეთ ხდებოდნენ. ჯერ კიდევ ქალიშვილობაში დესიკო ჰკიცხავდა იმ დედას, რომელიც აგრე რიგად არ აქცევდა ყურადღებას შვილებს, განზე იყურებოდა პირადის სიამოვნებისთვის.</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><br />
</div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- ღმერთმა ნუ ქნას, შვილი ვისმეს ჩავუგდო ხელში, მე თვითონ აღვზრდი ისე, რომ სხვისთვის მაგალითი იყვეს-ხშირად უთქვამს ეს და ნუთუ დღეს კი ისე უნდა მოიქცეს, როგორც იქცევიან მისგან გაკიცხული დედები!..არა! ვერ იზამს დესიკო ამას. სხვაფრივ გაიჭირვებს საქმეს, თითქმის საზრდოსაც მოვიკლებ, ჩასაცმელს, ყოველგრავ სიამოვნებას, რომელსაც არავითარი მნიშვნელობა არა აქვს ქმარ-შვილთან შედარებით და ოჯახიდან კი გარეთ არ გავალ...</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;"><br />
</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">დესიკოს გაგიჟებით უყვარდა შვილები, დღე თუ ღამ მათთვის ფიქრობდა, კიდევაც დავიწყებოდა, თუ შვილების გარდა კიდევ სხვა არსებობდა რამ, მთელი დღეები სახლში ტრიალებდა, ძიძის დახმარებით ოჯახს უვლიდა, ხარშავდა საჭმელს, ოთახებს ალაგებდა, ჰკერავდა, შემდეგ ჩაუჯდებოდა შვილებს, უამბობდა ზღაპრებს, წიგნებს უკითხავდა...ბევრჯერ დაღალვისაგან სახეზე ოფლი ასკდებოდა, სხეული თხოულობდა დასვენებას, მაგრამ ის მაინც არ ჩერდებოდა და შრომას განაგრძობდა. დესიკოს გულსა და გონებაში ღრმად ჩასწვდენოდა დედობრივი მოვალეობა, იცოდა, რა ფაქიზად, სათუთად უნდა მოჰქცეოდა ბავშვის ნორჩ, წრფელ გონებასა და ხშირად ოხრავდა, როდესაც გრძნობდა, რომ უსაშუალებობა ბევრნაირათ უკანა სწევდა მის მისწრაფებას შვილების აღზრდის შესახებ, მაგრამ მაინც არ ტყუვდებოდა და კვალად გამხნევებული დაუმატებდა:</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><br />
</div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- არა უშავს რა! ღმერთი მოწყალეა!..საკმარისია შვილები შევაჩვიო პატიოსან შრომას, მოთმინებას, დანარჩენი ღვთით ყველაფერი კარგათ იქნება...</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- ბედნიერი დედა ხარ, დესიკო, მფარველი ანგელოზი თავს გადგია და გიფარავს ათას განსაცდელისაგან. გაიხსენე ნატო, თუნდ მართა, წარმოიდგინე მათი მდგომარეობა...შესჩურჩულებდა ხშირად გონება.</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- ღმერთმა იმ დღეს ნუ მომასწროს, რომ იმათ დღეში ჩავვარდე როდისმე! თუ ჩემ ქმარ-შვილს არ უყურებ, რათ მინდა სიცოცხლე! უიმათოთ რა მნიშვნელობა აქვს ქვეყნიერებას?-დაუმატებდა დესიკო, ამაყად აიღებდა თავს და მიმოიხედავდა, გადახედავდა შვილებს. შემდეგ გასწევდა იმ ოთახში, სადაც ეზინა პაწია სოსოს. დესიკო კარგა ხანს აღტაცებით დასჩერებოდა მას, გონებას გამოეპასუხებოდა:</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- ვინა სთქვა, რომ მე ღარიბი ვარ?..არა, სცდებიან, მე ღარიბი არა ვარ...მე მდიდარი ვარ მით, რომ დედა ვარ...ბედნიერი დედა!..</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">უცბათ დესიკოს სახეზე აღტაცებისაგან ზრუნვის ჩრდილი შემოერეოდა და ყურში ჩასჩურჩულებდა.</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- იბრძოლე, იშრომე, ვიდრე შენ მოვალეობას შეასრულებდე!..ვიდრე შენი შვილები აუგებენ ქვეყანას სიყვარულის, სათნოების, მეცნიერების ტაძარს...</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">დესიკოს აღტაცებულ გულ-გონებას მოენატრებოდა, რომ მისი შვილები ასულიყვნენ მაღალ მწვერვალზე; მათ ფერხთაქვეშ ტანჯვით სული დაელიათ, გახრწნილიყვნენ შური, მტრობა, ძალმომრეობა და უზნეობა, მეორეს მხრივ უღრუბლო ცაზე დიადათ ამოსულიყო მზე და უჩვეულო ბრწყინვალე სხივებში შეეხვია ტანჯული ქვეყანა!..</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><br />
</div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><br />
</div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>VII</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">მართა შეეჩვია ახალ მდგომარეობას. ბავშვები უზრუნველად ეტიტინებოდნენ და დროებით გულიდან აშორებდნენ ჯავრსა და ვარამს. მეზობლებს სოფლიდან ხშირათ მოჰქონდათ სახლის ამბავი. სიცხეს უჩვევი მართა ცხელ ზაფხულისაგან პირველში მომეტებულად შეწუხდა, მაგრამ მერე და მერე იმასაც თითქო შეეჩვია.რძე კარგი ჰქონდა, ბავშვი ჯანსაღი იყო. დესიკოც აფასებდა მართას ღირსებას და მეტ პატივსა სცემდა. ამასობაში ზაფხული ილეოდა, ნონემ ჩამოუტანა შაქროს მშვიდობის ამბავი, მაგრამ ოჯახს ცოტა ზარალი მოსვლოდა, მაიკო ვიღაცას გაჰყოლოდა და სადღაც გადაღუპულიყო. მართას ძალიან დაენანა რძალი, რომელთანაც შეჩვეული იყო და რომელიც, როგორც ესმოდა, შაქროს ყურს კარგად უგდებდა.</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- ის თუ იქ არ იქნა, ოჯახი დაიღუპება, არა? დედაჩემი არც კი აგებინებს შაქროს უდედობას, ეუბნებოდა ნონე.</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">მართას შურდა, რომ მის შვილს სხვა დაჰპატრონებოდა.</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- წინანდელი სულ ვალს მოუნდა, არც კი ეყო,- უპასუხა ცოტა დარცხვენით ნონემ.</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- მაშ მაგითი მაინც შეიტანე რამე სახლში. ჩემ შაქროს ქუდი წაუღე, - დაუმატა მართამ. </span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><br />
</div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">ორი კვირის შემდეგ მართა<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>სტიროდა, ხელში ეჭირა უმცროსი მაზლის წერილი, რომლიდგანაც გაეგო, რომ ნონეს როგორც წინანდელი, ისე მერე აღებული ფული სულ მთლად გაეფანტა და ხუთიოდ მანეთის მეტი არ აეტანა შინ. ბავშვიც ტიტველი დარჩენილიყო და სთხოვდა მისთვის მაინც დროზე გაეგზავნა ტანისამოსი.</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- რახან მაგისთანა უბედური ყოფილა, ფულს ნუღარ მიცსემ, დაიტოვე და შენ თვითონ წაიღე,- ამშვიდებდა დესიკო, მაგრამ მართას ნაღველი ამითი არ მსუბუქდებოდა, რადგან იცოდა, რო ნონეს დაბრიალებული თვალები და მოღერებული მუშტები ადვილათ არ აპატიებდნენ წინააღმდეგობას. მეტი ღონე არ იყო, უნდა დამორჩილებოდა მართა თავის ბედს.</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><br />
</div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">დადგა შემოდგომა და დესიკოც ფრთხილათ ცოტ-ცოტათი აჩვევდა პატარას რძესა და ფუას, მაგიერათ ძუძუს ჯერს უკლებდა ისე, რომ ბავშვი შეუმჩნევლად გადადიოდა საჭმელზე.</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- ერთი თვის უკან, ჩემო მართა, სოსოს ძუძუ აღარ დასჭირდება, -უთხრა დესიკომ მართას, რომელსაც ჯერ ეწყინა. მაგრამ როდესაც გაახსენდა, რომ მალე სახლში წავიდოდა შვილს ნახავდა, გულმა სიხარულისაგან უწყო ძალზე ძგერა.</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- მაშ ჩემ შაქროსთან წავალ!!..-ხშირათ ფიქრობდა მართა და ამ სურვილს დღედაღამ თავს ევლებოდა.</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- მართა, ნონე მოვიდა! - დაუძახა არჩილმა ერთხელ, როდესაც მართას ჩვეულებრივათ ხელში ეჭირა სოსო და აივანზე დადიოდა. მართას სიამოვნებისაგან სახე შეუწითლდა და წავიდა ოთახისკენ, რომ ბავშვი დედისთვის მიეცა.</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- ოჰ, ნონე, რა ამბებს იტყვი?..გულის ფანცქალით შეეკითხა სამზარეულოში სკამზე ჩამომჯდარ ქმარს მართა და ხელი<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ჩამოართვა.</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- მშვიდობას.</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- შაქრო რასა იქს?</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- რა უშავს, ფეხზე დარბის.</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- უი, და, და,და!..ნეტაი კი ახლა იქა მქნა და!..- შესძახა აღტაცებით მართამ.</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- შენ როგორღა ხარ?..- საჩქაროთ მიატანა ნონემ, რომ მართას აღარაფერი ეკითხა სახლზე, რომელიც ისეც მოსწყენოდა.</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- მე, რა მიშავს...</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- ძუძუ ხომ სამყოფი გაქვს?..</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- ძუძუ?..ძუძუ ეხლა მაგდენი აღარა სჭირდება ბავშვს, რადგან საჭმელზე გადაჰყავთ.</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- რაო?..მაშ ძუძუს აღარ აძლევ? - შესძახა ნონემ, რომელსაც სახეზე შიში და უკმაყოფილება დაეტყო.</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;"> </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- ვაძლევ, მაგრამ იმდენს აღარა. დღეში მარტო ორ ჯერს ვაწოვებ. ქალბატონი ამბობს, ერთი თვის შემდეგ სულ აღარ უნდა ძუძუო.</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;"> </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- გადირიე, დედაკაცო? მერე ხომ გაშრი?..- შესძახა ნონემ, რომელიც არ მოელოდა ასეთ ამბავს. წამოვარდა ზეზე, გაჩუმდა რამდენსამე ხანს და შემდეგ, თითქო თავს ძალა დაატანა დამშვიდებულიყო, თავშემაგრებით უთხრა ცოლს:</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;"> </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- მაშ შენ საქმე აღარა გქონია, უნდა წამოხვიდე!</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;"> </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- საქმე?! საქმე როგორ არა მაქვს?.. ჯერ ხომ კიდევ ვაძლევ ძუძუს?..უპასუხა შემკრთალმა მართამ.</span></div><div class="MsoNormal" style="margin-left: 18.0pt; text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;"> </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- მართა!..შენ თუ ძუძუ გაგშრობია, იცოდე მოუკლავი არ გადამირჩები!..<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>- დაუმატა ნონემ, რომელსაც სიბრაზისგან ფერმა გადაჰკრა სახეზე. </span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><br />
</div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">მართამ თავი ჩაღუნა. ის თითქო კიდევაც გრძნობდა, რომ წინადებურათ რძე აღარა ჰქონდა და ამ ერთი თვის შემდეგ ხომ, რასაკვირველია, უფრო დააკლდებოდა. მართა ვერ მიმხვდარიყო, რად უნდოდა ნონეს, რომ მართას რძე არ გაშრობოდა. აქედან ხომ სახლში წავიდოდა და შაქრო კი დიდი იყო. ახლა მას ძუძუ აღარა სჭირდებოდა!..</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">-ქალბატონი და ბატონი აცოცხლა ღმერთმა! - წარმოსთქვა ნონემ, როდესაც ოთახში შემოვიდა, უკან მოსდევდა გაფითრებული მართა.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><br />
</div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">დესიკოს ხელში ხტოდა სოსო, ჭყროპინებდა, დათიკო კი მისჯდომოდა მაგიდას და რაღაცას სწერდა. მათ რომ დაინახეს ნონე, გაუღიმეს, მოიკითხეს.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- ბატონო, შენი ჭირიმე, მართლა მართა თქვენთვის აღარ არის საჭირო?..- იკითხა ნონემ და მორჩილებით ხელები დააჭდო ერთმანეთს, თუმცა მისი აღშფოთებული თვალები სულ წინააღმდეგს აცხადებდნენ.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- ვინ გითხრა, რომ საჭირო არ არის? ბავშვი ჯერ კიდევ ძუძუსა სჭამს, -უპასუხა დამშვიდებით დესიკომ.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- თუკი საჭმელს აძლევთ, ძუძუ იმდენი რაღად დასჭირდება?..იკითხა კვალად ნონემ.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- მართალია, მაგრამ ძუძუს უცბად არ ვაშვებინებ ხოლმე, ერთი თვის შემდეგ მართა თავისუფალი იქნება.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- დალოცვილო და მანამ ხომ კიდევაც გაშრება!..</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- შეიძლება.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- მერე ცოდო არ არის, ახალი ძუძუ რომ გაშრეს?.. </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">ჩვენი ცოდო რათ გინდათ?...</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">ცოლ-ქმარმა გაოცებით შეხედეს ერთმანეთს, თითქო ვერ მიმხვდარიყვნენ ნონეს ლაპარაკს.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- რა ცოდო, რას ამბობ, კაცო?..ჩვენ მართა ძიძათ დაგვიჭერია და მანამა გვყავს, სანამ საჭიროა. მგონი ჩვენ პირობას არ გადავსულვართ!..-უთხრა დათიკომ.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- მართალსა ბრძანებ, შენი ჭირიმე, მაგრამ მეშინიან ძუძუ არ გაუშრეს, თუკი არ გაუშრება, რა მენაღვლება, ერთი თვეც იყვეს...მერეც წავიყვან.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- მაგის პირობას ვერ მოგცემთ, რომ ძუძუ არ გაუშრეს. ბავშვს ხელმეორეთ აღარ დავაბრუნებთ ძუძუზე და, რასაკვირველია, რძე შედგება, როდესაც ბავშვი აღარ მოსწოვს...- უთხრა დესიკომ.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- კარგი, შენი ჭირიმე, თქვენ კარგადა ბრძანდებოდეთ, მაგრამ რახან ასეა საქმე, სჯობს ახლავე წავიყვანო ჩემი ცოლი.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- რაო?.. რა დროს წაიყვანაა, კაცო, როდესაც ჯერ ძიძობა არ გაუთავებია?.. - შესძახა დათიკომ და წამოდგა ზეზე, დესიკოსაც წყენა დაეტყო.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- ძიძის წაყვანა არც აგრე ადვილია, ჩემო ნონე,-ახლა კი გულმოსულმა დათიკომდა წამოდგა ზეზე, დესიკომ და მთლად გაწითლდა.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- დალოცვილო, ჩემი ცოლი ჩემი ნებაა, ხომ არ გიყიდიათ!..თუ ძიძათ გინდოდათ, ხომ ძიძათაც იქნებოდა ახლა, რაღასთვის უნდა გაჩერდეს და ტყუილათ ძუძუ გაიშროს?..</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- აგრე ძალიან რათ უფრთხილდები მაგის ძუძუს?..</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">სახლში არ მიგყავს?..</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- სახლში რომ წავიყვანო, რა უნდა გამირიგოს!..აი ახლაც შემომხვდა დალალი დედაკაცი, რომელმაც მკითხა, ძიძა ხომ არ იცი, ადგილია და თხუთმეტ მანეთს იძლევიანო...</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">ამის გაგონებაზე სასოწარკვეთილებაში შესული მართა უიმედოდ დაეშვა სკამზე და ანგარიშმიუცემლად იწყო პირდაპირ ყურება...ის თითქო ვეღარას ხედავდა, ყურს უგდებდა ძალზე აკვნესებულ გულს, რომელიც შინისკენ ეწეოდა. მას ხელიდან ეცლებოდა დიდი ხნის ნატვრა: შაქროს ჯერ კიდევ ვერ ნახავდა!...</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- ეს სხვაა, თუ ადგილზე აყენებ, რასაკვირველია, ახლავე გიჯობს წაიყვანო,-უთხრა დათიკომ, რომელსაც სიბრაზემ გაუარა და კარგა ფიქრს შემდეგ გადასწყვიტა, რომ არა ღირდა აქ ძალის გამოჩენა.- რას იტყვი, დესიკო, წაიყვანოს?..ჰკითხა მან ცოლს.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- წაიყვანოს, მაინცდამაინც სოსოსთვის ძუძუ ძალიან საჭირო არ არის, -უპასუხა დესიკომ.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- მართა, მაშ წაყე შენ ქმარს. თავისუფალი ხარ...- უთხრა დათიკომ მართას და არც კი შეხედა. დესიკო კი დაკვირვებით უყურებდა გაჩუმებულ მართას, რომელსაც თუჩები უთრთოდა, თვალები ძირს დაეხარა...მაგრამ როდესაც გაიგონა დათიკოს უკანასკნელი სიტყვები, მან აიღო მაღლა თავი და განწირულებით მიაჩერდა ქმარს, რომელიც შუბლშეკრული იდგა.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- ნონე, მე ახალ ადგილზე არ წამოვალ...თუ წამიყვან, სახლში წამიყვანე, თუ არა და ისევ აქ დავრჩები!..- წარმოსთქვა მან ათრთოლებულის ხმით და უფრო გაფითრდა...</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">ნონემ გაოცებით შეხედა ცოლს, თითქო უკვირდა, არ ეჯერა, თუ მართა უბედავდა წინააღმდეგობის გამოცხადებას...</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><br />
</div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">ნონეს თვალებმა საშიშრათ გაიელვეს, მან ტუჩები მაგრა მოკუმა და ხმა არ გასცა, ცხადათ ეტყობოდა, ღელავდა და ცდილობდა თავს მორეოდა, დამშვიდებულიყო..</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- გაგვისწორდით, ბატონო, თუ გვერგება რამე..გვიბოძეთ..ნაწყვეტ-ნაწყვეტად დაილაპარაკა ნონემ...</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- ჯამაგირი წინდაწინ გქვთ წაღებული, ათი მანეთი კიდევ გერგებათ...უთხრა ცივათ დათიკომ და გადასცა ფული ნონეს, რომელიც ნელ-ნელა, ზანტად გამოვიდა ოთახიდან...მართა იდგა დესიკოს წინ და ცხარე ცრემლით სტიროდა.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- შენ გენაცვალე, ქალბატონო, ჩემგან ნუ გეწყინება...მე რომ შემეძლოს, დავრჩებოდი, სანამ საჭირო ვიყავი, მაგრამ რა ვქნა მე უბედურმა...მეგონა აქედან სახლში წამიყვანდა...ვეღირსებოდი შვილის ნახვას...მაგიერათ კიდევ სადღაც მიმათრევს...ეჰ, ვითომც მეც დედა ვარ! ვითომც მეც შვილი მყავს!...ქვითინებდა მართა...</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- ნუ წაჰყვები ახალ ადგილზე, თუკი რ გინდა...ნუთუ შენც ადამიანი არა ხარ, მართა? ნუთუ შენც უფლება არა გაქვს, რომ შენი თავი დაიცვა?!ნუ წაჰყვები, მაგიერად სახლში წადი... ამბობდა გულმოსული, აღშფოთებული დესიკო, რომელსაც თანაგრძნობის ცრემლები უკრთოდნენ თვალებში.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: Sylfaen;">- ვინ გამიგონებს?..ქვითინებდა მართა...ნონე კი მოუთმენლად ელოდა კარებზე მართას, რომ დროზე ან ახალ ადგილზე წაეყვანა, ან კარდაკარ ეტარებინა.</span></div><div class="MsoNormal"><br />
</div><br />
</div>ketinahttp://www.blogger.com/profile/11982318996497610151noreply@blogger.com2tag:blogger.com,1999:blog-2440352797062649399.post-25025505754377906772011-01-11T01:13:00.000-08:002011-01-11T01:13:46.742-08:00ილია ჭავჭავაძე მედიის უფლება–მოვალეობებზე, 2<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgJEqE40z8UX9MFq_GJjQGG2amDomdnDokQy6WorTYe4x23JSI16rrk-Hd-AKUn0YkwazOQsPa-i-zSLh6SG1T8ifv0qZ2s7dJjaT_Aeco-Kpi7Pe0225VVIYxm37BraErgZ60fXeCAdWc/s1600/e94302_8.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="200" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgJEqE40z8UX9MFq_GJjQGG2amDomdnDokQy6WorTYe4x23JSI16rrk-Hd-AKUn0YkwazOQsPa-i-zSLh6SG1T8ifv0qZ2s7dJjaT_Aeco-Kpi7Pe0225VVIYxm37BraErgZ60fXeCAdWc/s200/e94302_8.jpg" width="133" /></a></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";"><b>ყალბი და ნამდვილი</b></span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";"><br />
</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ლოღიკა თითქო ბაჟს რასმე ემალებაო, სადღაც გაექცა, სადღაც დაეკარგა </span><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ადამიანსა. ღრმად დაკვირვება არ არის საჭირო, კაცმა დაინახოს, რომ ადამიანის </span><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ჭკუას რაღაც გაუტყდა, ბუნებური მართულები მოეშალა, რაღაც სალტე ან მოჰშვებია, </span><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ანუ უფრო მეტად წასჭერია, რაღაც სოლი ამოვარდნია და ძირით თხემამდე თავი და</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ბოლო დაჰბნევია. კაცს ეხლანდელ დროში ვერა გაუგია რა, ვერა გამოურკვევია რა, </span><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ხედვით ერთსა ჰხედავს, სმენით სულ სხვა ესმის. არის ერთი არეულობა. </span><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">იპარვენ პატიოსნების სახელითა და არავინ ჰკითხულობს: სად პატიოსნება და </span><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">სად მპარაობა?</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><br />
</div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">აბეზღებენ და ცილსა სწამებენ გულმტკივნეულობის სახელითა და არავინ </span><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ჰკითხულობს, სად ცილი და ბეზღი და სად გულმტკივნეულობა? </span><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ჰღალატობენ საქმეს, ჰღალატობენ ერთმანერთსა ერთგულობის სახელითა და </span><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">არავინ ჰკითხულობს: სად ღალატი და სად ერთგულება? </span><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">სხვის ნაკლს, სხვის უბედურობას თვის ღირსებად, თვის ბედნიერებად, თვის </span><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">სიხარულად სთვლიან კაცთმოყვარეობის სახელითა და არავინ ჰკითხულობს: სად</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">სხვის ნაკლის და უბედურობის გამო სიხარული და ცეკვა და სად კაცთმოყვარეობა?</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">სტყუიან, ცრუობენ სიმართლის სახელითა და არავინ ჰკითხულობს: სად </span><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ტყუილი და სად სიმართლე?</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><br />
</div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">კაცს სამარცხვინო ბოძზედ ტყუილ-უბრალოდ გასაკრავად არა ჰზოგვენ, არ</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ჰთაკილობენ, და იძახიან კი, ადამიანის ღირსება, ადამიანობა ხელშეუხებელია,</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">სათაყვანებელიაო და გამკითხავი არავინ არის: სად ტყუილ-უბრალოდ ადამიანის</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">თავზე ლაფის დასხმა და სად ხელშეუხებელობა ადამიანის ღირსებისა?</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ათასს ამისთანას ჩამოგითვლით, საცა თქმა საქმეს არ ებმის და საქმე თქმას არ</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ემსგავსება, არ ეთანხმება. ყველაფერი ეს ცარიელის სახელით გადის და სახრავს კი</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">არავინ დაგიდევთ. ფიცი სწამთ და ბოლო კი არავის აკვირვებს, თქმა ერთია და ქმნა</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">სხვა. ნუთუ ამას არ ეთქმის, რომ ლოღიკა დაკარგულია, ხელიდამ წასულია, სადღაც</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ბარდებშია განაბული?...</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><br />
</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhv8WpoTLprwAetFRkqU-lw4zGhiyHquTfd8Yc7uT1UFxYBHYau5eyjpB9szRqCzyQZw_IQWwrBES7JplZh7CrWhRg5VezSjGMoKFTKe8D5MS8hJk16akqVKzxBkJyyoxnr5jbtOGEyzp0/s1600/b-058.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" height="200" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhv8WpoTLprwAetFRkqU-lw4zGhiyHquTfd8Yc7uT1UFxYBHYau5eyjpB9szRqCzyQZw_IQWwrBES7JplZh7CrWhRg5VezSjGMoKFTKe8D5MS8hJk16akqVKzxBkJyyoxnr5jbtOGEyzp0/s200/b-058.jpg" width="135" /></a></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ეს ყოფა და ამბავი დიდი ჭირია. ამ ჭირს კაცთა კერძო ცხოვრების</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ერთმანერთობაში ადამიანი კიდევ როგორც იქმნებოდა, ვაითა და ვაგლახით</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">აიტანდა, გაუძღვებოდა. ვიდრე ქვეყანაზე კაცია, ბოროტიც არის და ბოროტი ხომ</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">იმითია მარტო სულდგმული, რომ თქმა ერთი აქვს და ქმნა სხვა. უამისოდ იგი ერთს</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">დღესაც ვერ გაიჭაჭანებდა კაცთა შორის, ერთს დღესაც ვერ გააბამდა თავის</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">სამაცდურო ბადესა კაცთა საჭერად. თუმცა ესეა, მაგრამ ეს ბოროტი, ეს ჭირი ასე თუ</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ისე ადვილად მოსანელებელია, ადვილად სახდელია, როცა შინაობაში,</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ერთმანერთობაში ცალკე კერძო კაცი მოგვივლენს ხოლმე.</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">სულ სხვაა და დიდი და მეტისმეტი უბედურებაა, როცა ეს ბოროტი, ეს ჭირი</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">გზას გაიხსნის, მოედანს მოიპოვებს იქ, სადაც თქმა და ქმნა ერთი უნდა იყოს, სადაც</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ჭეშმარიტება უნდა ჭეშმარიტობდეს, მართალი ჰმართლობდეს, კეთილი</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ჰკეთილობდეს და პატიოსნება ჰპატიოსნებდეს, სადაც ხმა ერისაა და მაშასადამე,</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ღვთისაცა. ამისთანა ”წმიდა წმიდათა” ლიტერატურაა, საცა ჭკვათამყოფელი,</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">უკეთესი, თავანკარა ნაწილი ერისა უნდა მეტყველებდეს აშკარად, უფერუმარილოდ,</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">უტყუილოდ და უხვანჯოდ. ლიტერატურას სხვათა შორის ერთი შვილი ჰყავს,</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">რომელიც დღეს ყველა სხვა შვილებზე უფრო გაძლიერებულია, უფრო გავლენიანია.</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ამ შვილს ”ჟურნალ-გაზეთობას” ეძახიან. ამ ჟურნალ-გაზეთობაზე, რომელიც სხვა არა</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">არის რა გარდა ყოველდღიურის ცხოვრების სარკისა, ერი აჭდევს ხოლმე თავის</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ავკარგიანობასა დღითი დღემდე.</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><br />
</div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">აი სავაგლახო ის არის, როცა ზემოხსენებული ჭირი აქ, ამ ჟურნალ-</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">გაზეთობაშიაც დაიბუდება, როცა აქ თქმა და ქმნა ერთმანერთის განუყრელნი და-</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ძმანი არ არიან. მაგრამ რა თქმა და რა ქმნა! დღევანდელ ჟურნალ-გაზეთობას სხვა რა</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">სჭირს კარგი, რომ ეგა სჭირდეს და თქმასა და ქმნას ერთმანერთს არ აშორებდეს და</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ერთმანერთს არ უპირისპირებდეს. ჩვენ არ ვიცით არც ერთი შემაძრწუნებელი ზნე,</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">რომ დღეს ჟურნალ-გაზეთობაში არ დაბუდებულიყოს, ოღონდ, ავად თუ კარგად,</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ჟურნალ-გაზეთობასთან მოსათავსებელი იყოს და ასე თუ ისე მოსახმარებელი.</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">გამოცინცვლა რისამე, გნებავთ ვისგანმე, იპოვით იმისთანა ჟურნალ-გაზეთს,</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">რომელიც მზაა სამსახურისთვის. სახელის გატეხა გინდათ ვისიმე, რამსიგრძეთაც</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">გნებავთ დაგრიხეთ ბაწარი ჭორებისა და იპოვით იმისთანა ჟურნალ-გაზეთს,</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">რომელიც სიხარულით დაგითმობთ ადგილსა და თავს მოიწონებს კიდეც</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ლიბერალობითა. მაშ... ყველას ჰპენტავს და სწეწავს, ლიბერალობა არ არის, მა რა</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ეშმაკია!... ჯავრის ამოყრა გინდათ ვისიმე, შესთხზეთ ერთი სამარცხვინო ამბავი</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">თქვენს გამჯავრებელზედ, მოაყარეთ პილპილი ცილისწამებისა, მარილი</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ლაზათიანის გინებისა და გათავებულია საქმე. არიან იმისთანა გაზეთები, რომელნიც</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">არამცთუ ხელაღპყრობით მიგიღებენ, როცა მიუტანთ ამისთანა განძსა დასაბეჭდად,</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">არამედ თვით მოგნახვენ და თავს შემოგევლებიან, ოღონდ ხელიდამ არ წაუვიდეთ</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">თქვენ მიერ შეთითხნილი ლანძღვა-გინება.</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><br />
</div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ჭირთა ჭირი ეს არის, რომ აღარც მკითხველებსა აქვთ ხალისი და კბილი</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">უკეთესის კითხვისათვის. შეაჩვიეს ყური ამისთანა უწმაწურს ქარაფშუტობას და</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ცუღლუტობას და ყოველივე ჭკუის გასამრჯელო, გრძნობის ამამაღლებელი</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მოიძულეს, მოიწყინეს, თითქო სიტყვა ადამიანისა სამურველი იყოს, რომ მარტო</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ყური ჰფხანოს და ჭკუას, გონებას, სულსა და გულს არ მიეკაროს არასგზით. დღეს</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">სიკეთეს თუ სიავეს მწერლობისას მარტო ამ საწყაოთიღა სწყვენ. ვაიც ამაშია და</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ვაგლახიც დღევანდელის დღისა.</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><br />
</div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ძნელია, როცა სახელმძღვანელო დედააზრებს ფეხქვეშედამ მიწა გამოეცლება;</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ძნელია, როცა თქმასა და ქმნას შუა ხიდი ჩატყდება. აი მაგალითი ამისთანა ყოფისა,</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">რომელმაც გამოიწვია ეს ჩვენი საუბარი და რომელიც ერთი მრავალთაგანია.</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">კითხულობთ ჟურნალ-გაზეთებს და გიკვირთ – რაზედ შემოსწყრომია მწერლობა</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ლოღიკასაო? სად მიჰმალვია სახელმძღვანელო დედააზრი, რომ ესე არახუნებს</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">უთავბოლოდაო? აი რაშია საქმე.</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><br />
</div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ერთი რუსის მწერალია, რომლის სახელიც ბევრისათვის უცნობია და, სწორედ</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">რომ ვსთქვათ, არც კი დიდად საცნობელია. ამ მწერლის სახელი ა. გორშენევია. ამას</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ბევრი რაღაცები საწვრილმანო უწერია სხვადასხვა გაზეთებში და ამის ნაწერები</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">აუღია და პატრონის დაუკითხავად გადაუბეჭდია გაზეთს ”Судебная Газета”-ს.</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">გორშენევსაც აუღია და უჩივლია სამართალში ამ გაზეთის რედაქტორზედ, ჩემი</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">საკუთრება მიითვისაო და საზღაურად ფასი მოითხოვა, რაცა ჰღირს ჩემი ნაწერები,</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">დამნაშავემ მომცესო. სამართალს შეუწყნარებია თხოვნა გორშენევისა და საზღაური</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">დაუდვია ”Судебная Газета”-ს რედაქტორისათვის გორშენევის სასარგებლოდ.</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">აქ, როგორც ხედავთ, არაფერი ნამუსისა და პატიოსნების წინააღმდეგი არა</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">არის რა. კაცს, ცუდია თუ კარგი, თავისი ნაამაგარ-ნაშრომი ნაწერები აქვს; ეგ მისი</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">კუთვნილებაა, მისი საკუთრებაა, მერე იმისთანა, რომელსაც დღეს რუსეთში მუქთად</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">არავინ არავის არ უთმობს და, ცოტაა თუ ბევრი, თავისი ფასი აქვს. ეს საკუთრება</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მუქთად დაიჩემა მეორემ და პატრონმა ეს მუქთამჭამელობა არ დაუთმო და თავისი</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მოითხოვა. აქ არაფერი უკადრისობა არ შეეწამება პატრონსა. პირიქით, ჩვენა გვგონია,</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">რომ პატრონმა ამ შემთხვევაში თვისი მოქალაქური მოვალეობა შეასრულა</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">საზოგადოების წინაშე, რომლის დედაბურჯი ის არის, რომ ყველამ თავისი</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მოიხმაროს და თავისით ირჩინოს თავი და რომლის წინაშე ყველა დავალებულია,</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">რომ ეს წესი ცხოვრებისა არავის არ დაარღვევინოს დაუსჯელად.</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><br />
</div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiuC1wDEC-uhBb_27JCDC2fBPG2ng4DWCSfyzHLwfqxLDDu6XMIN4Iz9mGQObrktusTTWnUawGQfExzTS8qwkkKZRc4jqylg7Y0SJDiiHhsPt-Zz0_GV9IsXTlJDisOmp4Jl5n-HieqMeU/s1600/iveria.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="200" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiuC1wDEC-uhBb_27JCDC2fBPG2ng4DWCSfyzHLwfqxLDDu6XMIN4Iz9mGQObrktusTTWnUawGQfExzTS8qwkkKZRc4jqylg7Y0SJDiiHhsPt-Zz0_GV9IsXTlJDisOmp4Jl5n-HieqMeU/s200/iveria.jpg" width="138" /></a></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ხომ ესეა და ესე უნდა იყოს უფრო იმისთანა გაზეთისათვის, რომელსაც</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">სახელად ”სამართლის გაზეთი” ჰქვიან და თვისის პროგრამმით სამართალს და</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">სამართლიანობას ემსახურება. მაგრამ სახელი ერთია და სახრავი სხვა ეხლანდელს</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">დროში; როგორც ეტყობა, აქაო და გორშენევმა ეს საქმე დამაწიაო, გაზეთს აუღია და</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ერთი ლაზათიანი, თქვენი მოწონებული ზღაპარი გაუპრტყელებია თავის</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ფურცლებზედ და ამ ზღაპარში საწყალი გორშენევი თავიდამ ფეხამდე ლაფში</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ამოუტანტლავს და სამარცხვინოდ და სასაცილოდ გაუხდია, თუმცა სახელი კი</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ნიშნობლივ არ უხსენებია.</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><br />
</div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ახლა რას იტყვით ამისთანა საქმეზედ, მკითხველო! როგორ გგონიათ: იმ</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">”Судебная Газета”-მ რომ ერთს ნატეხ პურის ქურდობაში სამის დღის მშიერ-</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მწყურვალი გლახა-ღატაკი დაიჭიროს, ხომ ნაცარტუტას აადენს: ეს რა მოხდა, ჯვარს</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">აცვით ქურდი, ჯვარს აცვით!.. აქ კი დღის ნათელზედ თვითონ არა მშიერ-</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მწყურვალმა ხელდახელ დაიჩემა სხვის ნაწვავ-ნადაგი, პატრონმა უსასყიდლოდ არ</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">დაანება თვისი კუთვნილება და იმან კი აიღო და ბოდიშის მაგიერად ჯავრი</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ამოიყარა. რით? ლანძღვითა და თრევითა! ნუთუ დროთა ნიშანი არ არის ესეთი</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">თელვა ყოველის ლოღიკისა, დედააზრისა, ყოველის ადამიანობისა, ყოველის</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მართებულობისა და უფლება-მოვალეობისა!..</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ეხლაც არ დაგვეთანხმებით, რომ ლოღიკა საძებნელი და საპოვნელი გაუხდა</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ადამიანსა ცალკედ და მწერლობასა საერთოდ! აბა ეხლა იანგარიშეთ, რამდენი</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ამისთანა გაზეთია, რომელიც დედააზრობით ერთს გვეფიცება და საქმით კი სულ</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">სხვასა საქმობს. არ შეიძლება, რომ ჩვენ თვითონ არ ვაქეზებდეთ ამისთანა</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მიმართულებას, თორემ დღეს-აქამომდე ამისთანა მწერლობას სული ათჯერ</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ამოეხუთებოდა, რადგანაც, როგორც ჭირიანს, შემოეფანტებოდნენ მკითხველები და</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მკითხველები იძლევიან მას, რითაც მწერლობაც ავად თუ კარგად იკვებება და</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">სულდგმულობს. რაკი ესეა, ბოროტიც ამ მხრით არის გაძლიერებული და ამაშია</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span lang="RU" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">დღის სავალალოც.</span></div><div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><br />
</div><div class="MsoNormal"><br />
</div><b>ილია ჭავჭავაძე. თხზულებანი ოც ტომად. თ. 5. თბ. 1991. გვ. 387–392</b>ketinahttp://www.blogger.com/profile/11982318996497610151noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2440352797062649399.post-75540116964869775912011-01-11T00:54:00.000-08:002011-01-11T00:58:54.951-08:00ილია ჭავჭავაძე მედიის უფლება–მოვალეობებზე, 1<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjwt5grvn_enrR0au9Cj5tD8ZN2ZYX9cw2AKVKkDuAtKwDdOMW1_gC8IYTJRFnw0y0pAM8xuQJw3onesBK5QvRayacOTHZBrN3zNN2pGlNNw99S7Q1KknETVI9_FX9wqsQxT4naDwUCFyc/s1600/img.jpeg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="217" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjwt5grvn_enrR0au9Cj5tD8ZN2ZYX9cw2AKVKkDuAtKwDdOMW1_gC8IYTJRFnw0y0pAM8xuQJw3onesBK5QvRayacOTHZBrN3zNN2pGlNNw99S7Q1KknETVI9_FX9wqsQxT4naDwUCFyc/s320/img.jpeg" width="320" /></a></div><b>საზოგადო საქმის მსახურთა სახელის დაცვისათვის </b><br />
<br />
ჩვენი გაზეთი მეტად ჰფრთხილობს, რომ არა რომელიმე კაცი არ იყოს გაბიაბრუებული, გაუპატიურებული არც მართლად და არც ტყუილუბრალოდ. გაბიაბრუება, გაუპატიურება ვისიმე საკადრისი არ არის არც ცალკე კაცისაგან, არც ლიტერატურისაგან, რომელიც მართებულობისა და რიგიანობის მაგალითი უნდა იყოს და თუ ან ერთი აკლია, ან მეორე, ღირსი არ არის წმინდა სახელი ლიტერატურისა ატაროს. ჭუჭყიანი სიტყვა-პასუხი, ჭუჭყიანი გულისნადები, რო-მელიც ზედ აბეჭდია ხოლმე ყოველს კაცს, სხვის გასაბიაბრუებლად გამოლაშქრებულს, მეტისმეტად ცხადი ნიშანია თვითონ მოლაშქრეს უწმინდურობისა და ჭუჭყისა.<br />
<br />
ჩვენ ამის თაობაზედ არაერთხელ გვქონია ლაპარაკი და ისიც დაგვიმატებია, რომ ეს ჩვენი აზრი იმას კი არა ჰნიშნავს, ვითომც კაცი განკითხული არ უნდა იყოს, როცა გასაკითხავია. ხოლო განკითხვაც არის და განკითხვაც. განა განკითხვა ადამიანისა არ შეიძლება ზრდილობიანი, თავაზიანი, და მართებული იყოს?! დღეს ჭეშმარიტად განათლებული და გულით და გონებით განათლებისაგან გაფაქიზებული და გამწმენდილი კაცი ითხოვს, რომ ადამიანურად, ადამიანის ღირსების ძირს დაუშვებლად ექცევოდნენ თვით ავაზაკსაც კი, რომელიც უკვე წამოსკუპებულია დამნაშავეთა სკამზედ და მსჯავრი მის მიერ შეგინებულის სათნოებისა უკვე თავს დასტრიალებს სამართლიან ზღვევისათვის. <br />
თუ ავაზაკს ესე უნდა მოვექცეთ, მაშ როგორ უნდა მოვექცეთ ერთმანერთს, როცა ბედი და გარემოება შეგვახვედრებს ხოლმე ერთმანერთის განსაკითხად? ცხადია, როგორც, მაგრამ, ჩვენდა სამწუხაროდ, ჩვენში მართებულ, ზრდილობიან განკითხვისათვის ბევრს აკლია საფანელი, ბევრს გული და გონება ამისათვის საკმაოდ განწმენდილი, გაწურთვნილი არა აქვს. ამიტომაც ისეთს თავზედ ხელაღებულს ლანძღვა-თრევას, ისეთის სიხარულით კაცის ავად ხსენებას არსად ნახავთ, როგორც ჩვენში. საკმაოა ჩვენში კაცმა კაცს რაზედმე საბუთიანი უარი უთხრა, საკმაოა ერთს რომელსამე აზრზედ არ დაეთანხმო, საკმაოა შენი საკუთარი აზრი იქონიო, სხვის სიტყვას, სხვის საქმეს სამართლიანი წუნი დასდო, საკმაოა რაც იმას მოსწონს, თქვენ არ მოიწონოთ, ერთ-ერთი ამისთანა საკმაოა-მეთქი, რომ მომდურავმა კაცმა თავისი კალამი თუ ენა ლაფში ამოავლოს და ზედ თავზედ დაგაბერტყოთ. სამწუხარო ჭირთა ჭირი ის არის, რომ ამის მომქმედს ბარაქალის ქუდსა ვხურავთ და ისიც გაბღინძული და გამოჭიმული დადის და უსირცხვილოდ ჰქადულობს თავის სამარცხვინო საქციელს.<br />
დღე არ გადის, რომ ზოგიერთი ადგილებიდამ ესე ლაფში ამოვლებულ კალმით დაწერილი კორრესპონდენციები არ მოგვდიოდეს. ზოგი ბაზარნიკსა ჰლანძღავს, ასეთი და ასეთიაო და სამსახურიდამ უნდა გაგდებულ იქმნასო, ზოგი მღვდელზედ, ზოგი ბლაღოჩინზედ, ზოგი მეზობელზედ, ზოგი მტერზედ, ზოგი მოყვარეზედ. ყოველის სტრიქონიდამ გამოჰკრთის, რომ აქ ნაწყენი, გადამტერებული, დამუქრებული გული მოქმედებს და არა გამკითხველი, გულდინჯი, ჭკუადამჯდარი მართალი.<br />
ამ ლაფის წვიმის ქვეშ, რა თქმა უნდა, უფრო იმისთანანი ჰდგანან, რომელთაც უბედური სვე შეხვედრიათ და გამოსულან გასარჯელად საზოგადო მოედანზედ საზოგადო სამსახურისათვის შეძლებისამებრ. იმისთანა უნუგეშო, უმწეო, ხელთაღუპყრობელი კაცი არ არის ჩვენში, როგორც საზოგადო საქმის მოღვაწე. როგორც გადატეხილს ღობეს, დიდი და პატარა მისდგომია და სთელავს. არავის სტკენს გულს ეს ასეთი უსამართლო ქცევა, არავის ეზიზღება, არავის ეთაკილება. ისე გაბიაბრუებული, ისე გაუპატიურებული არავინ არის ჩვენში, როგორც სვეუბედური მსახური საზოგადო საქმისა. აქაოდა მოედანზედ სდგას და ნიშანში ადვილი ამოსაღებიაო, აღარაფერს ვერიდებით, ვასორსლებთ ტალახის გუნდას და პანტასავით თავზე ვაყრით.<br />
<br />
უცდომელი არავინ არის და შესაძლოა საზოგადო მოღვაწე ბევრში სცდებოდეს, ბევრში არ ემარჯვოს, ბევრში იმედი გაუმტყუნდეს და ამასთანავე შესაძლოა, რომ გული, ნამუსი, სინიდისი წმინდა ჰქონდეს, სურვილი, განზრახვა, გულისნადები პატიოსანად ერჩოდეს. არ გამარჯვება, იმედთა გამტყუნება, შეცდომილება საზოგადო მოღვაწისა ჩვენ სასიხარულო ამბად მიგვაჩნია იმიტომ რომ შემთხვევას გვაძლევს ლანძღვის გუდას პირი მოვხსნათ და გაბიაბრუების, გაუპატიურების საწამლავში ამოვლებულ ისრით გული გავურღვიოთ და რამდენად უფრო სატკენია, საწყენია ეს ამბავი მოღვაწისათვის, მით უფრო ბევრს ბარაქალას ვეუბნებით მსროლელსა.<br />
<br />
ამ ჭუჭყს მოვერიდნეთ. კმარა ასეთი სამარცხვინო ქცევის შეწყნარება. სამართლიანის გულისწყრომით ზურგი შევაქციოთ სხვის გამაუპატიურებელს და ყოველივე ლანძღვა-თრევით გაბიაბრუებული ჩვენს საფარველქვეშ მივიღოთ და სარჩლი გავუწიოთ. ამას ითხოვს ჯანმრთელობა საზოგადოებისა, ამას ითხოვს ნამუსი და პატიოსნება ყველასი ერთად და თვითვეულისა ცალკედ. გულმტკივნეულად მომქმედი მართებული განმკითხველია და არა შემაგინებელი და მლანძღავი. პირველს მხარი მივსცეთ და მეორე კი... მეორემ კი ილაწლაწოს, ვიდრე თვის საკუთარს ლაფში სული შეუგუბდება და დაირჩობა.<br />
<br />
<br />
<b>ილია ჭავჭავაძე. თხზულებანი ოც ტომად. ტ. 9. თბ. 2008. გვ. 648–651</b>ketinahttp://www.blogger.com/profile/11982318996497610151noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2440352797062649399.post-88027015401175375652011-01-02T01:39:00.000-08:002011-01-02T01:41:26.052-08:00რა გითხრათ, რით გაგახაროთ? ილია ჭავჭავაძე<div align="left" class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><object class="BLOGGER-youtube-video" classid="clsid:D27CDB6E-AE6D-11cf-96B8-444553540000" codebase="http://download.macromedia.com/pub/shockwave/cabs/flash/swflash.cab#version=6,0,40,0" data-thumbnail-src="http://1.gvt0.com/vi/KfYBK_W9180/0.jpg" height="266" width="320"><param name="movie" value="http://www.youtube.com/v/KfYBK_W9180&fs=1&source=uds" /><param name="bgcolor" value="#FFFFFF" /><embed width="320" height="266" src="http://www.youtube.com/v/KfYBK_W9180&fs=1&source=uds" type="application/x-shockwave-flash"></embed></object></div>აჰა, ერთი კიდევ ახალი წელიწადი... რა მოვულოცოთ ჩვენს თავს, ქართველნო? რა გვაქვს დღეს სასურველი, რომ დავიკვებოთ და შევირჩინოთ, რა გვაქვს ხვალ სანატრელი, რომ ვინატროთ და მოვილოდინოთ? უკან მივიხედავთ ამ ახლო ხანებში და ისეთი არა გვრჩება რა, რომ თავი მოვიწონოთ ან ნანვითა ვთქვათ: „ჰოი, წამო სიხარულისავ, ესე სწრაფად სად წახვედი!“ წინ ვიყურებით და ხვალინდელის ნისლში იმისთანა არა მოსჩანს რა, რომ გული გულის ადგილსავე დაგვრჩეს, ან ნატვრით ვთქვათ: „მოვიდინ, დღეო სიხარულისაო!“ რა გითხრათ, რით გაგახაროთ?<br />
<br />
ნუთუ ისევე ძველებურადვე თავი უნდა დაგიკრათ და მოგახსენოთ: „შემოვდგი ფეხი, გწყალობდეთ ღმერთი...“ სულ წყალობა ღვთისა და წყალობა ღვთისა, ერთხელ ჩვენ თვითონაც თითი გავძრათ. ერთხელ ჩვენ თითონაც მივდგეთ-მოვდგეთ. წყალობა ღვთისა კარგია, მაგრამ რა ქმნას მარტო წყალობამ, თუ ღვთის მიერ ნაწყალობებს თითონ ადამიანი არა ჰრწყავს, არა სხლავს, არა ჰფურჩქნის, არ უვლის, არ ჰპატრონობს. ღმერთმა, რაც წყალობა იყო, უკვე მოიღო ჩვენზე. დანარჩენი თქვენ იცით და თქვენმა კაცობამაო. რა კაცობა გამოვიჩინეთ? რა გითხრათ? რით გაგახაროთ?<br />
<br />
ჩვენთვის ღმერთს არა დაუშავებია რა, არა დაუზოგვია რა, არა დაუკლია რა; თუ ქვეყანაზე ერთი-ორი კუთხეა იმისთანა, რომ კაცს ეთქმოდეს - ქრისტე ღმერთმა თავისი კალთა უხვებისა აქ დაიბერტყაო, იმათში უკანასკნელი საქართველო არ არის. რაც ღვთის შემძლეობით არის და არა კაცისათი, ის ყველაფერი უკვე მოგვმადლა ღმერთმა. ხელთ გვიჭირავს ეს მშვენიერი ქვეყანა, რომლის მნახავთ შეუძლიათ სამართლიანად სთქვან: „სხვა საქართველო სად არის, რომელი კუთხე ქვეყნისა“. ამ სამოთხე ქვეყანაში მარტო ქართველს უგუბდება სული, გული ელევა, ხორცი ადნება... რა გითხრათ? რით გაგახაროთ?<br />
<br />
ტყე-მინდორი, მთა-ბარი, მიწა-წყალი, ჰავა-ჰაერი იმისთანა გვაქვს, რომ რა გინდა სულო და გულო არ მოიხვეჭო, არ იშოვო, არ გამოიყენო. აქ, ჩიტის რძეს რომ იტყვიან, ისიც იშოვება. ოღონდ ხელი გასძარ, გაისარჯე, იმხნევე, მუცელსა და გულის-თქმას ბატონად ნუ გაიხდი. იცოდე, დღეს მძლეთა მძლეა გარჯა, შრომა და ნაშრომის გაფრთხილება, შენახვა, პატრონობა, გამოზოგვა საჭიროებისამებრ და არა გაუმაძღარ სურვილისამებრ. ვართ კი ასეთნი? რა გითხრათ? რით გაგახაროთ?<br />
<br />
რა არ გადაგვხდენია თავს, რა მტრები არ მოგვსევიან, რა ვაი-ვაგლახი, რა სისხლის ღვრა, რა ღრჭენა კბილთა არ გამოგვივლია, რა წისქვილის ქვა არ დატრიალებულა ჩვენს თავზედ და ყველას გავუძელით, ყველას გავუმაგრდით. შევინახეთ ჩვენი თავი, შევინარჩუნეთ ჩვენი ქვეყანა, ჩვენი მიწა-წყალი. ლანგ-თემურებმა ჩვენს საკუთარ სისხლში გვბანეს და მაინც დავრჩით და გამოვცოცხლდით. შაჰ-აბაზებმა ჩვენის კბილით გვაგლეჯინეს ჩვენი წვრილშვილნი და მაინც გამოვბრუნდით, მოვსულიერდით. აღა-მაჰმად-ხანებმა პირქვე დაგვამხეს, ქვა-ქვაზედ არ დაგვიყენეს, მოგვსრნეს, მოგვჟლიტეს და მაინც ფეხზედ წამოვდექით. მოვშენდით, წელში გავსწორდით. გავუძელით საბერძნეთს, რომსა, მონღოლებს, არაბებს, ოსმალ-თურქებს, სპარსელებს, რჯულიანსა და ურჯულოს და დროშა ქართველებისა, შუბის წვერით, ისრით და ტყვიით დაფლეთილი, ჩვენს სისხლში ამოვლებული, ხელში შევირჩინეთ, არავის წავაღებინეთ. ცოდვა არ არის, ეს დროშა ახლა ჩრჩილმა შესჭამოს, თაგვმა დაგვიჭამოს. დრო-ჟამი ამას გვიქადის... რა გითხრათ? რით გაგახაროთ?<br />
<br />
ქრისტე-ღმერთი ჯვარს ეცვა ქვეყნისათვის და ჩვენც ჯვარს ვეცვით ქრისტესათვის. ამ პატარა საქართველოს გადავუღეღეთ მკერდი და ამ მკერდზედ, როგორც კლდეზედ, დავუდგით ქრისტიანობას საყდარი, ქვად ჩვენი ძვლები ვიხმარეთ და კირად ჩვენი სისხლი. და ბჭეთა ჯოჯოხეთისათა ვერ შემუსრეს იგი. გავწყდით, გავიჟლიტენით, თავი გავიწირეთ, ცოლ-შვილნი გავწირეთ, უსწორო ომები ვასწორეთ, ხორცი მივეცით სულისათვის და ერთმა მუჭა ერმა ქრისტიანობა შევინახეთ, არ გავაქრეთ ამ პატარა ქვეყანაში, რომელსაც ჩვენს სამშობლოს, ჩვენს მამულს - სამართლიანის თავმოწონებით ვეძახით. ცოდვა არ არის, ეს ერი მოსწყდეს; ცოდვა არ არის, ეს ლომი კოღომ საბუდრად გაიხადოს, ცოდვა არ არის, მელა-ტურამ გამოღრღნას, როგორც მძოვარი, როგორც ლეში. რათ? რისთვის? ვის რა ვირი მოვპარეთ? რა გითხრათ? რით გაგახაროთ?<br />
<br />
ყველა ეს შევძელით და საკითხავად საჭიროა - რამ შეგვაძლებინა? რამ გვიხსნა? ჯვარცმულნი ქრისტესთვის როგორ გადავრჩით? წამებულნი და სისხლმთხეველნი მამულისათვის რამღა გვაცოცხლა, რამ გვასულიერა? მან, რომ ვიცოდით - იმ დროს რა უნდოდა, რა იყო მისი ციხე-სიმაგრე. მისი ფარ-ხმალი, ვაჟკაცობა უნდოდა, ვაჟკაცნი ვიყავით, ხმალი უნდოდა, ხმლის ჭედვა ვიცოდით, ომის საქმეთა ცოდნა უნდოდა, ომის საქმენი ვიცოდით. აი, რამ შეგვაძლებინა, რამ გვიხსნა, რამ შეგვინახა... იმ დროთა ჩარხზე გაჩარხულნი ვიყავით, იმ დროთა ქარ-ცეცხლში გამოფოლადებულნი, იმ დროთა სამჭედურში ნაჭედნი. „სილბო გვქონდა ნაქსოვისა“ - ვით ქრისტიანებს „და სიმტკიცე ნაჭედისა“ - ვით მეომრებსა და მამულიშვილებს. ამით გავიტანეთ თავი. დროთა შესაფერი ღონე ვიცოდით, დროთა შესაფერი ხერხი, დროთა შესაფერი ცოდნა გვქონდა, დროთა შესაფერი მხნეობდა და გამრჯელობა. წავიდა ის დრო: დაჩლუნგდა ხმალი, გაუქმდა ვაჟკაცობა, ეხლა ხმალი თაროზე უნდა შევდვათ, აღარაფრის მაქნისია; ეხლა ან ადლი უნდა გვეჭიროს ხელში, ან გუთანი, ან ჩარხი ქარხნისა, ან მართულები მანქანისა. ეხლა ვაჟკაცობა ომისა კი არ უნდა, რომ სისხლსა ჰღვრიდეს, ვაჟკაცობა უნდა შრომისა, რომ ოფლი ჰღვაროს. კიდევ ვიტყვით, ქვეყანა ეხლა იმისია, ვინც ირჯება და ვინც იცის წესი და ხერხი გარჯისა, ვინც უფრო უფრთხილდება ნაშრომს, ვინც იზოგავს ნაღვაწს. დღეს მძლეთა მძლეა მარტო ის, ვინც მცველია და ბეჯითი სულით და ხორცითა, ცოდნითა და მარჯვენითა. გვჭირს-კი დღეს რომელიმე ეს დროთა შესაფერი სიკეთე? რა გითხრათ? რით გაგახაროთ?<br />
<br />
ხმლიანმა მტერმა ვერ დაგმათმობინა, ვერ წაგვართვა ჩვენი მიწა-წყალი, ჩვენი ქვეყანა. ხმლიანს მტერს გავუძელით, გადავრჩით, ქვეყანა და სახელი შევინახეთ, სახსენებელი არ ამოვიკვეთეთ, შევირჩინეთ, საქოლავი არავის ავაგებინეთ. ხმლით მოსეულმა ვერა დაგვაკლო-რა - შრომით და გარჯით, ცოდნით და ხერხით მოსული კი თან გაგვიტანს, ფეხ-ქვეშიდან მიწას გამოგვაცლის, სახელს გაგვიქრობს, გაგვწყვეტს. სახსენებელი ქართველისა ამოიკვეთება და ჩვენს მშვენიერს ქვეყანას, როგორც უპატრონო საყდარს, სხვანი დაეპატრონებიან. შრომასა და გარჯას, ცოდნასა და ხერხს ვერავინ-ღა გაუძლებს, თუ შრომა და გარჯა, ცოდნა და ხერხი წინ არ მივაგებეთ, წინ არ დავახვედრეთ, წინ არ დავუყენეთ. ვართ კი ყოველ ამისთვის მზად? ან გვეტყობა რაშიმე, რომ ყოველივე ეს ვიცით და ვემზადებით?.. რა გითხრათ? რით გაგახაროთ?<br />
<br />
ეხლაც ომია, ხოლო სისხლის ღვრისა კი არა, ოფლის ღვრისა, ომი უსისხლო, მშვიდობიანი, წყნარი. ამ ომმა არც ბუკი იცის, არც ნაღარა. უბუკ-ნაღაროდ სთესავს, უბუკ-ნაღაროდ მკის. კოკისებურ შხაპუნა ნიაღვარს კი არ ჰგავს, რომ მთა და ბარი თან წაიღოს, მოარღვიოს, მოღაროს და მოგრაგნოს, „მდუმარე წვიმისაებრ ნაყოფის გამომცემელია“. არც რბევა იცის, არც ძარცვა. ეს მის ბუნებაში არა სწერია, თუ თვითონ ადამიანმა გესლი ულმობელის სიხარბისა შიგ არ ჩააწვეთა, ბუნება არ მოუწამლა, არ მოუშხამა. ეს ომი შრომისაა, და ვითარცა შრომა - პატიოსანია, ნამუსიანია და ისეთივე თავმოსაწონებელი, თავ-გამოსაჩენი, როგორც უწინ თოფისა და ხმლის ომი იყო. ვაჟკაცობა ამისთანა ომში ბევრით წინ არის სისხლის ომის ვაჟკაცობაზე. ვაჟკაც გულადზე მშრომელი სამის გაფრენით მეტიაო, - იტყოდა გლეხკაცი თავისებურად ზედგამოჭრით, თუ მართალს ათქმევინებთ. რა გლეხკაცი, თითონ დღევანდელი დღე ამას გვეუბნება, ამას ჰღაღადებს და ჩვენ გვესმის კი ეს ღაღადი? ვაი რომ არა. მაშ რა გითხრათ, რით გაგახაროთ?<br />
<br />
არ ვიცით - რანი ვყოფილვართ, არ ვხედავთ - რანი ვართ, ვერ გამოგვისახია - რანი ვიქნებით. ყურებში ბამბა გვაქვს დაცული და თვალებზე ხელი აგვიფარებია. არც არაფერს ვხედავთ, არც არაფერი გვესმის. უზარმაზარი თხრილია ჩვენ, ქართველების წინ და აინუშიაც არ მოგვდის. ამ თხრილის პირას ვდგევართ და საკმაოა ხელი გვკრან - და შინ გადავიჩეხებით დედაბუდიანად. ორბი, არწივიც კი ვეღარ გვიპოვის, ვეღარ დასწვდება ჩვენს ძვლებს, რომ გამოხრან, გამოსწიწკნონ, ისეთი ღრმაა ეს თხრილი, ისეთი უძირო. ვდგევართ და უღონოდა ვბზუით „მე ვარ და ჩემი ნაბადიო“ და ამ ბზუილიდან არა გამოდის-რა. იქნება იმიტომ, რომ ყველა ბუზი კი ბზუის, ფუტკართან კი ყველა ტყუის.<br />
<br />
ახალო წელიწადო, თუ რამ შეგიძლიან, თვალი აგვიხილე, ყურებიდან ბამბა გამოგვაცალე, ფუტკრისგან გვასწავლე დროთა შესაფერი სამამაცო ზნენია, რომ ჩვენმა შემდეგმა მაინც აღარა სთქვს: რა გითხრათ? რით გაგახაროთ?<br />
<br />
<b>ილია ჭავჭავაძე. თხზულებათა სრული კრებული ოც ტომად. ტ. 13. თბ. 1997. გვ. 492</b>ketinahttp://www.blogger.com/profile/11982318996497610151noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-2440352797062649399.post-78062667266613528892010-12-27T02:13:00.000-08:002010-12-27T02:14:19.086-08:00ბავშვთა უფლებებისა დაცვა. ილია ჭავჭავაძე<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiDr4AHcQptib7H1YWaX3wVktLSpyyeJWxNNDb-nxM1MqCipCIvPAcg_1SNMrRt398mDENb9vxJrKjbsWiTWWHbyRyLVUtwadDhqD8Tg-DqNW7h8ZXGmHYt34mFn7V3u6tuHeennpJg52M/s1600/809902_hand.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiDr4AHcQptib7H1YWaX3wVktLSpyyeJWxNNDb-nxM1MqCipCIvPAcg_1SNMrRt398mDENb9vxJrKjbsWiTWWHbyRyLVUtwadDhqD8Tg-DqNW7h8ZXGmHYt34mFn7V3u6tuHeennpJg52M/s1600/809902_hand.jpg" /></a></div><b>ობლებზე ზრუნვა დიდი და მძიმე ვალდებულებაა </b><br />
<br />
ერთი დიდი და ფრიად მძიმე ვალდებულება სახელმწიფოსი ის არის, რომ მზრუნველობა, მფარველობა და პატრონობა გაუწიოს იმას, რომელსაც ან ბუნებითად, ან მცირეწლოვანებით, ან უთაურობით მოვლა და პატრონობა თავის თავისა და თავის ქონებისა არ შეუძლიან. ამათ შორის ყველაზედ მეტად გულშესატკივარნი არიან მცირეწლოვანი ობლები, რომელნიც იმ ასაკში არიან, რომ ვერასგზით ვერ გაუძღვებიან ვერც თავიანთს ზნეობითს საჭიროებას, ვერც ქონების მოვლასა და პატრონობას. ამათი უპატრონოდ დაგდება ორნაირს ვნებას უქადის სახელმწიფოს და საზოგადოებას. ჯერ ერთი იმას, რომ, შესაძლოა, კაცი კაცად ვერ დამთავრდეს და სასარგებლო კაცის მაგიერ გაიზარდოს ავი კაცი, უზნეო, უხეირო და ზოგჯერ ავაზაკიცა და ამით გაძლიერდეს ავზნეთა კაცთა რაზმი, რომელსაც დღე და ღამ ებრძვის სახელმწიფო და საზოგადოება წესისა და მშვიდობიანობისათვის. მეორე იმას, რომ ცალკე სიმდიდრე ობლისა, რომელიც საზოგადო ერის სიმდიდრის ნაწილია, შესაძლოა, გაიფლანგოს, გაქარწყლდეს უპატრონობით და ამ გზით ავალა მიეცეს ღარიბთა გამრავლებას, რომელთა შენახვა და გამოკვება ბოლოს სამძიმოდ უხდება სახელმწიფოსაცა და საზოგადოებასაც. ამას აღარ ვიტყვით, რომ ხშირად ეგ სიღარიბე სათავედ უხდება ათასნაირს ავკაცობასა და წარამარობას.<br />
<br />
სახელმწიფოს ყველგან საჭიროდ დანახული აქვს და თავის ვალდებულებადაც ცნობილი, პატრონობა მცირეწლოვან ობლებისა და ამისათვის მთელი ნაწილია კანონებისა ამ საჭიროებაზედ გამოჭრილი და მიქცეული. ჩვენშიაც ეგრეა, მხოლოდ არ შეგვიძლიან არ ვაღიაროთ, რომ ამ ნაწილის კანონები ვერა სწვდებიან იმ კეთილს განზრახვას, იმ საქვეყნოდ სასარგებლო სურვილს, რომელიც ამ შემთხვევაში სახელმწიფოს წინ მიუძღვის. ეგ ნაწილი კანონებისა მთელს რუსეთში დაწუნებულია იმ მხრით, რომ კეთილს განზრახვას სახელმწიფოსას საკმაოდ ვერ ემსახურებაო. თუ ეს ასეა შიგნით რუსეთში, საცა ამ კანონთა გამგებელი დაწესებულება, რაც უნდა იყოს, უფრო რიგსა და წესშია ჩაყენებული, მაშ რაღა უნდა ითქვას ჩვენში, საცა არც ეგ რიგია და წესი თავის გზაზედ დაყენებული და საცა ამგვარებში თვითნებობა "აპეკუნებისა" უფრო მეუფობს, ვიდრე წესი და კანონი. ჩვენში "აპეკაში" მიღება ობლისა და მისის ქონებისა მომასწავებელია ვაისა და ვაგლახისა და არა სიხარულისა, რომ ობოლს და მის ქონებას პატრონი აუჩინესო, აპეკუნი დაუნიშნესო და აბა სწორედ ეხლა დაიღუპა საწყალი ობოლიო! ამას იტყვიან ხოლმე მართლად გულშესატკივარნი კაცნი.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi0ZBjxwy0AfvB_4WefFQS1oFOza8nuj9Fr7qH-OV4KzfZ9gkb0yoVtBGKcDxD6vOysJ0NbwXMG1wTrITaQFi_RPc_1SX_t4lZk5Iq1BgCS-gvwBQu3jvMJE9Ht8yA2MZM-h58WQlK6Mk0/s1600/hands.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi0ZBjxwy0AfvB_4WefFQS1oFOza8nuj9Fr7qH-OV4KzfZ9gkb0yoVtBGKcDxD6vOysJ0NbwXMG1wTrITaQFi_RPc_1SX_t4lZk5Iq1BgCS-gvwBQu3jvMJE9Ht8yA2MZM-h58WQlK6Mk0/s320/hands.jpg" width="320" /></a></div>ამ სახით ეს მშვენიერი და გულშემატკივარი კანონები ობლების მოვლისა და პატრონობისა არამც თუ უქმად არიან ჩვენში, არამედ ხშირად და ძალიან ხშირადაც ვნება მოაქვთ იმათთვის, ვის სასარგებლოდაც დადგენილან. დღეს რუსეთში მთავრობა შესდგომია ამ კანონების შეკეთებას და ისეთის წესების შემოღებას, რომ "აპეკუნები" მართლა მფარველად და პატრონად ექმნენ ობლებსა და არა მძარცველად და მყვლეფავ-მგლეჯავად. რაკი დღეს ეს საქმე შეცვლისა და შეკეთების გზაზედ სდგას რუსეთში მთავრობის თაოსნობით, ნუთუ მეტი იქნება, რომ ჩვენც ჩვენის მხრით გვეზრუნა, მოგვეფიქრნა რამ ამ საქმის შესახებ. ერთი ჩვენის ქვეყნის საჭიროებაზედ გამოჭრილი პროექტი გამოგვერკვია და წარგვედგინა მთავრობისთვის ყურადღების მისაქცევლად. მთავრობაც დაგვიმადლებდა, თუ საკეთილოდ რასმე ვიტყოდით და ქვეყანაც.<br />
ამ საქმეს რომ თაოსნობა გაუწიონ ჩვენმა მარშლებმა, არა გვგონია მათ მიერ წამოდგენილმა პროექტმა ყურადღება არ მიიქციოს მთავრობისა, მით უფრო, რომ ამგვარებში ადგილის კაცია ყოველგვარი რჩევა და აზრი მთავრობისათვის დიდად სასურველი. მარშლებს იმიტომ ვავალებთ ამას, რომ "აპეკის" უწესობით ისე არავინა ჰზარალობს, როგორც თავადაზნაურობა, რომელსაც ცალკე თვისთა წევრთა ობლობის გამო და ცალკე სხვადასხვა მიზეზთაგან უფრო ხშირადა ჰხვდება ხოლმე "აპეკის" ხელში ჩავარდნა და თუ "აპეკის" საქმეთა უხეირობისაგან ვნება ეძლევა ვისმე, თავადაზნაურობას ყველაზედ მეტი.<br />
<br />
<b>ილია ჭავჭავაძე. თხზულებათა აკადემიური გამოცემა. ტ. X. თბ. 1988 </b>ketinahttp://www.blogger.com/profile/11982318996497610151noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-2440352797062649399.post-13602775661005064582010-12-23T01:06:00.000-08:002010-12-23T01:15:44.720-08:00დედათა ემანსიპაციის შესახებ. ილია ჭავჭავაძე<table cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="float: left; margin-right: 1em; text-align: left;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh4JgsczD7b4WCFPO9j2BzauTT1IYX7Yf-RSmCICD5ypNllRKU1qravr7f7oqABB29HMLYQ7qQp0nrVofAZmBgICSLG4uNjKD6jchwOnToNYrnMycobKRn7nmX95vB6BOCHL9xNZHfmdBk/s1600/Women_suffragists_picketing_in_front_of_the_White_house.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; margin-bottom: 1em; margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="152" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh4JgsczD7b4WCFPO9j2BzauTT1IYX7Yf-RSmCICD5ypNllRKU1qravr7f7oqABB29HMLYQ7qQp0nrVofAZmBgICSLG4uNjKD6jchwOnToNYrnMycobKRn7nmX95vB6BOCHL9xNZHfmdBk/s320/Women_suffragists_picketing_in_front_of_the_White_house.jpg" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">თეთრი სახლის პიკეტირება. 1917 წ.</td></tr>
</tbody></table>ერთს დროს დიდი და გაცხარებული ლაპარაკი ჰქონდა ევროპიის ლიტერატურას და ნამეტნავად რუსეთისას ეგრეთწოდებულ "დედათა ემანსიპაციის" თაობაზედ. მომხრენი ამ საქმისა ჰხედავდნენ, რომ ეხლანდელი ურთიერთობა მამათა და დედათა სქესისა ვერ არის სამართლიანად მოწყობილი და აშენებულია უმართლო მოძღვრებაზედ, ვითომ დედაკაცი მამაკაცთა ტყვე და მონა არისო და ამის გამო ბევრში უფლებას თავისუფალის ადამიანისას მოკლებულიაო. ამის მიხედვით დაჩაგრულთა დედათა მომხრენი სწერდნენ და ჰქადაგობდნენ, რომ ქალებს უნდა მიენიჭოთ ყოველივე უფლება, რაც მამაკაცთა აქვთ მინიჭებული, ასე რომ ამ ორ სქესთა შორის ურთიერთობა სამართლიანის თანასწორობით დადგენილ იქმნას კაცთა ცხოვრებაშიო.<br />
<table cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="float: right; margin-left: 1em; text-align: right;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiRYUBifY9q_iLWqXSixpQPWjo_L7BprgBQ89pHBodP3fkD87tg_Pot8Fb0ZgkKXjkNjau7tSqn1_y6unGa6NwP25lExcDghcJsJyf9BsJ6ksmIULP8vHZC6UiNhg_XWM9AzffI-xderPo/s1600/suffragists.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; margin-bottom: 1em; margin-left: auto; margin-right: auto;"><br />
</a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"></td><td class="tr-caption" style="text-align: center;"></td><td class="tr-caption" style="text-align: center;"></td><td class="tr-caption" style="text-align: center;"></td><td class="tr-caption" style="text-align: center;"></td><td class="tr-caption" style="text-align: center;"></td></tr>
</tbody></table><br />
ბევრი კარგი რამ ითქვა ამაზედ, ბევრი საბუთიანი "ჰო" და "არა" გამომჟღავნდა და ბევრიც უქმი, წინდაუხედავი სიტყვა დაიხარჯა. მაინცდამაინც საბუთი აქვს კაცს სთქვას, რომ ეს საგანი საკმაოდ გამორკვეულია დღეს და თეორიულად მრავალკეცად და გონებადასმით გარჩეული და გაჩხრეკილი. ჩვენ ეს ბუნება და ისტორია ამ ფრიად საყურადღებო საქმისა აქ დღეს ორიოდე სიტყვით მოვიხსენიეთ, იმიტომ რომ აზრად არა გვაქვს ამ საგნის ბუნება და ისტორია დაწვრილებით გამოვიკვლიოთ.<br />
<br />
<table cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="float: right; margin-left: 1em; text-align: right;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjRUL8Q45d6hRi1gGxNOXK5Y2OZAxu9I6oXpZGMJi5QnEcUIypwPD7pc4hKEHjYhHUDPql004Rht7sXm68anGk3gn7okreZf-tX2dVZ8bxArU-0mOBouF-glNM5x26147OevwSfFCXm6Cs/s1600/suffragists.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; margin-bottom: 1em; margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="242" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjRUL8Q45d6hRi1gGxNOXK5Y2OZAxu9I6oXpZGMJi5QnEcUIypwPD7pc4hKEHjYhHUDPql004Rht7sXm68anGk3gn7okreZf-tX2dVZ8bxArU-0mOBouF-glNM5x26147OevwSfFCXm6Cs/s320/suffragists.jpg" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">იაპონელი სუფრაჟისტები. მე–20 ს. 20–იანი წლები</td></tr>
</tbody></table>ჩვენ მარტო ის გვინდა ვსთქვათ, რომ ამ თეორიულად საკმაოდ კარგად გარჩეულმა საქმემ საზოგადოების ყურამდე სრულის სავსებით ვერ მიაღწია. ბევრს კაცსა, თუ ქალსა ჰგონია დღესაც რომ აქ მარტო იმაზეა ლაპარაკი, ვითომც ამ ემანსიპაციის საქმეში სხვა არა არის რა, გარდა იმისა, რომ ქალთა, თუ დედათა მხოლოდ უფლება მიენიჭოთ და იმას კი აღარავინა ჰფიქრობს, რომ არ არის არც ერთი იმისთან უფლება კაცთა ურთიერთობაში, რომელსაც არ მოსდევდეს მოვალეობაცა. მართალია, მამაკაცს ეხლანდელს ცხოვრებაში ბევრი იმისთანა უფლება აქვს, რომელიც სამართლიანად ქალსაც ეკუთვნის, მაგრამ მამაკაცი ამასთანავე მსახურია სახელმწიფოსი, ქვეყნისა, საზოგადოებისა, ოჯახისა და ყოველგვარი მძიმე ტვირთი ადამიანთა რთულის ცხოვრებისა კისრად ადევს. დღეს ქალები რომ იძახიან, _ მოგვეცით უფლებაო, ეს ძახილი თუმცა სამართლიანია, მაგრამ ჰრჩება ხმად მღაღადებლად უდაბნოსა შინა: იმიტომ რომ ყველანი ჰხედვენ, რომ ქალები ბევრწილად უქმნი და უვარგისნი არიან იმ მოკლედ შემოხაზულ წრეშიაც კი, რომელშიაც დღეს იმყოფებიან, და იმ მცირეოდენს მოვალეობასაც ვერ უძღვებიან, რაც დღეს მიზომილი აქვთ საზოგადოებასა, თუ ოჯახობაში.<br />
<br />
ეს დღევანდელი უქმობა და უვარგისობა ქალებისა ხელზედ დახვეული აქვთ ყველას, ვინც კი დედათა ემანსიპაციას არ ემხრობა და ეწინააღმდეგება. თითო-ოროლა მაგალითი საქმითა და გამჭრიახობით გამოჩენილ ქალებისა ამ წინააღმდეგობის საბუთს ბევრს არას არღვევს. ამ მაგალითებს მარტო ბედნიერ შემთხვევად სთვლიან და უფროს-ერთს ქალზედ კი ისევ ის უვარგისობის აზრი ჰრჩება.<br />
<br />
ამერიკაში იგრძნეს ქალებმა, რომ ეს ასეა და სამართლიანის ემანსიპაციის მოსაპოვებლად იმას აღარა სჯერდებიან, რომ იძახონ: უფლება მოგვეცითო. იმათ უფრო უკეთესი სახსარი, უკეთესი გზა ამოურჩევიათ. იმათ უფიქრნიათ, რომ ქვეყანას უნდა დავანახვოთ, რომ ჩვენც შეგვიძლიან რადმე ყოფნა ქვეყანაზედ, ჩვენც შეგვიძლიან ყველა მოვალეობას ადამიანისას გავუძღვეთ, ჩვენც შეგვიძლიან არამც თუ ხელით გარჯა, შრომა, საქმის კეთება, არამედ გონებითაც, ჭკვითაც და არც ერთსა და არც მეორეში მამაკაცს არ ჩამოვუვარდებითო. ამ პატიოსანს გაზრახვას შესდგომიან და, როგორც ჰნახავთ, საკვირველის ძლევამოსილობითაც შეუსრულებიათ.<br />
<br />
<table cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="float: left; margin-right: 1em; text-align: left;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhweFGbDMn85PaVUSbjM2yUs9GqFccUBy699YrrzNgn0tQhhMn4wWEilHf_dGqBO4rCFgcS3k83sEtn4LPXnFTybn_4_awcCTShZvyhz4VX62sL4VMkSFO6KBHOXnIoSkFDn4169KEbBUc/s1600/Suffragists_Parade_Down_Fifth_Avenue%252C_1917.JPG" imageanchor="1" style="clear: left; margin-bottom: 1em; margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="199" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhweFGbDMn85PaVUSbjM2yUs9GqFccUBy699YrrzNgn0tQhhMn4wWEilHf_dGqBO4rCFgcS3k83sEtn4LPXnFTybn_4_awcCTShZvyhz4VX62sL4VMkSFO6KBHOXnIoSkFDn4169KEbBUc/s320/Suffragists_Parade_Down_Fifth_Avenue%252C_1917.JPG" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">1917 წ. მარტი. ნიუ–იორკელი ქალების აქცია </td></tr>
</tbody></table>ამის დასამტკიცებლად ჩვენ მოვიყვანთ საოცარს ამბებს, ერთის გერმანულის ჟურნალიდამ ამოკრებილს. ამ ამბების მიხედვით უტყუარად გამოარკვევს კაცი თუ, რის შემძლებელი არის ქალი და რა მონაწილეობას ჰღებულობს იგი ამერიკაში საზოგადო ცხოვრების წარსამატებლად და რარიგად ეცილება მამაკაცს ცხოვრების მოედანზედ, სატეხნიკო სარბიელზედაც კი. ეს ამბები მით უფრო საკვირველია, რომ ქალის გამჭრიახობასა და შემძლებელობას იმისთანა საქმეში გვიჩვენებს, რომელიც დღეს აქამომდე ქალისათვის უფრო ხელმიუწვდომელი ეგონა ადამიანს.<br />
<br />
იგი გერმანული ჟურნალი ამბობს: ჩრდილო-ამერიკის არხივებიდამ ამოკრებილიაო ცნობანი, რომ ქალებს ამერიკაში 1900 პატენტი მიუღიათ მათ მიერ მოგონილ სხვადასხვა მაშინების გამო. ერთი ამ საქმის მცოდნე ამერიკელი უმატებს: ის კი ანგარიშში არ მოგვყავს, რომ ბევრი ქალი დაჰხმარებია მამაკაცს ამისთანა საქმეშიო. ეს ხომ საოცარია და საოცარი, უფრო საკვირველი ის არის, რომ იქაურ ქალებს იმისთანა საქმეშიც გამოუჩენიათ თავი, რომელიც ქალის ცხოვრებაზედ ერთობ შორს არის და ქალის ბუნებას უნდა ეუცხოვებოდეს. მაგალითებრ, ერთს ქალს, გვარად მატერს, ნიუიორკში მოუგონია ტელესკოპი მიწის ქვეშეთისათვის (подземный телескоп), ქალს გვარად მონტგომერს _ ფოლადის ჯავშანი საომარ ხომალდისათვის, ქალს გოშამს _ ახალგვარი ზარბაზანი, ქალს ბიზელს _ წყლისაგან გადასარჩენი ნავი, ქალს ტანნეის _ მაშინა ზღვაში დაღუპულ ხომალდების ამოსაღებად და სხვანი. საქალო საქმეშიაც გამოუჩენიათ თავი. მაგალითებრ, ქალს როზენტალს უფრო უკეთესი საკერავი მაშინა მოუგონია, ვიდრე აქამომდე იყო.<br />
ყოველივე ეს, რასაკვირველია, ძლიერი საბუთია `დედათა ემანსიპაციის~ მომხრეთათვის და ამისთანა საბუთს სიტყვას შეუბრუნებს მხოლოდ კერპობა და ჯიუტობა ადამიანისა. არ იქნება ურიგო, რომ ჩვენმა ქალებმაც ყური ათხოვონ ამისთანა მაგალითებს და ხალისი მოიპოვონ ამისთანა მოღვაწეობისა და მოქმედებისათვის.<br />
<br />
<b>ილია ჭავჭავაძე, თხზულებათა აკადემიური გამოცემა, ტ. X, თბ. 1988</b>ketinahttp://www.blogger.com/profile/11982318996497610151noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-2440352797062649399.post-40256646359743708212010-12-16T04:45:00.000-08:002010-12-16T04:52:58.988-08:00რა არის თავისუფლება. ილია ჭავჭავაძე<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgh10iIoLGqhoR4rzk0eY6WHMWLTJO6vk6n42JfU_N0JGJhgaZFI3G6kJ_0OImJFg9TXYVfdJDsm1oKeBF0TkwG659OrDI_a9dD823V7E3Y_4x06LvUZNtBVwhyphenhyphen7TY_SMVpo64CH8FDzAY/s1600/protest.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="246" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgh10iIoLGqhoR4rzk0eY6WHMWLTJO6vk6n42JfU_N0JGJhgaZFI3G6kJ_0OImJFg9TXYVfdJDsm1oKeBF0TkwG659OrDI_a9dD823V7E3Y_4x06LvUZNtBVwhyphenhyphen7TY_SMVpo64CH8FDzAY/s320/protest.jpg" width="320" /></a></div><div class="separator"><span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">თავისუფლება</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">იგი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ყოფა</span>-<span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მდგომარეობაა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ადამიანი</span><span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">საო</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ამბობს</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ბოსსუეტი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">თავის</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მსოფლიო</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ისტორიაში</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">საცა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ყოველი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ემორჩილება</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მარტო</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">კანონსა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">და</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">საცა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">კანონი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">უძლიერესია</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ყოველ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ცალკე</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">კაცზედაო</span>; <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ასეთის</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">თვალით</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">უყურებდა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">თავისუფალებას</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ძველი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">რომაელი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">და</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ძველი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ბერძენიო</span>. <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ეს</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ჭეშმარიტი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">და</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ზედმიწევნილი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მნიშვნელობა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">თავისუფალებისა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ეხლაც</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ცნობილია</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">და</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">აღიარებული</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ეხლანდელ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მეცნიერთა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">და</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">სახელმწიფო</span><span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">თაგან</span>. <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ჭეშმარიტი</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">რიგიანი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">აგებულება</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">და</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">წყობილება</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">კაცთა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">საზოგადოებისა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">სწორედ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ამ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ქვაკუთხედზედ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">უნდა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">იყოს</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ამოყვანილი</span>. <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">საცა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ეგ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">არ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">არის</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">იმ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">კაცთა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">საზოგადოებური</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ცხოვრება</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">რომელიც</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ერთმანეთზედ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">დამოუკიდებლად</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">და</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">გადუბმელად</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">შეუძლებელია</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მარტო</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ძალმომრეობაა</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ერთმანეთის</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">თელვაა</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ერთმა</span><span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ნეთის</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ჩაგვრა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">და</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ძარცვა</span><span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">გლეჯა</span>. <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მაშინ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ყოფა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ადამიანისა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ნადირთ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ყოფაა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">და</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ადამიანი</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ეგ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">კერძი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ღვთისა</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ნადირად</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">გადაქცეულია</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">იმიტომ</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">რომ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">თვი</span><span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">თვეულის</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">სვე</span>-<span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ბედი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">თვითვეულის</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ფარ</span>-<span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ხმლით</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">საგერი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">და</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">სატევია</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">და</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">არა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">საერთო</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მფარველობისა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">და</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">შემწეობისაგან</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ნათავდებები</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">და</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">დაკუთვნებული</span>. <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ამ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ყოფით</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ცხოვრება</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ცნობიერს</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">და</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ჭკვათამყოფელს</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">სუ</span><span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ლიერს</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">არ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">შეუძლიან</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">და</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">თვით</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">იმ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">კრებულს</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ჭკვათა</span>-<span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მყოფელს</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">სულიერთა</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">რომელსაც</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ჩვენ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">კაცთა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">საზოგადოებას</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ვეძახით</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მიზეზი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">არსებობისა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">და</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ყოველივე</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მნიშვნელობა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ეკარგება</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">და</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">უბათილდება</span>.</div><br />
<span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ხოლო</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">კაცმა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">რომ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">იმისთანა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">პატივსაცემი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">და</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მართალი</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ადამიანისათვის</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">თავმოსაწონი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">თავისუფალება</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">იქონიოს</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">როგორსაც</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ბოსსუეტი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ამბობს</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">საკმაო</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">არ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">არის</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მარტო</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">არსებობა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">კანონებისა</span>. <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">კანონი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">რჯულია</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ცხოვრებისა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">და</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ამიტომაც</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">იგი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">სამართლისაგან</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ამოწვდილი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ხმალიც</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">არის</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ურჩთათვის</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">და</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ფარიც</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">არის</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">საგერად</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">და</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">სახსნელად</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ჩაგრულთათვის</span>. <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">თუ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ხმლობაში</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">კანონს</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">უსამართლოდ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ჰხმარობს</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ვინმე</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მაშინ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ფარობამ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">კანონისამ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">თავი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">უნდა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">იჩინოს</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">საგერად</span>. <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">კანონი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მაშინ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">არის</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">კაცთათვის</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მადლის</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მიმნიჭებელი</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">როცა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ამ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ორნაირს</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">უწმინდაეს</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მნიშვნელობას</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მისას</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ჰპატრონობს</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">თვითონ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">საზოგადოება</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">თვითვეული</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">წევრი</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">თვითვეული</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">კაცი</span>. <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">როცა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">კანონის</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">სახელით</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მისევა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">თუ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მოგერიება</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ჰბღალავს</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ჰლახავს</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">გრძნობას</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მართლიერებისას</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მაშინ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მე</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ვიჩაგრები</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ამისაგან</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">თუ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">სხვა</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მაინც</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მოვალე</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ვარ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">თავი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">გამოვიდო</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">კანონის</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">სახელი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ძირს</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">არ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">დავცე</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">და</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">არ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">გავაქელვინო</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">იმიტომ</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">რომ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">კანონი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ყველასი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ფარ</span>-<span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ხმალია</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">და</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მაშასადამე</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ჩემიცა</span>. <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">აქ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">სიდიდე</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">საქმისა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">არაფერს</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">შუაშია</span>. <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">შეიძლება</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">საქმე</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ჩალის</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ფასადაც</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">არა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ჰღირდეს</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მაგრამ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">გალახული</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">გაუპატიურებული</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">გრძნობა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">სიმართლისა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">კი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მაინც</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ალაპარაკდეს</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">და</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">კანონს</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">გამოესარჩლოს</span>. <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ეს</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მარტო</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მაშინ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">არის</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">შესაძლებელი</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">როცა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">გრძნობა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">სიმართლისა</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ეგ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ერთადერთი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">თავდები</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">კაცთა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">საზოგადოების</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ბედნიერე</span><span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ბისა</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ყველას</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">გაღვიძებული</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">აქვს</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">და</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ყარაულად</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">უდგა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">თვით</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">კანონს</span>.<br />
<br />
<span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">სწორედ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ესეც</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">არის</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ყველგან</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">საცა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">კი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ერთი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ამ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მხრით</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">საზოგადოებურ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ცხოვრებაში</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">წარმატებულია</span>. <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">აი</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">თუნდა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ამისი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მაგალითი</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">რომელიც</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ჩვენებურს</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">კაცს</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">იქმება</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">სასაცილოდაც</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">არ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ეყოს</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">და</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">რომელსაც</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">კი</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ჩვენის</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">აზრით</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">დიდძალი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მნიშვნელობა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">აქვს</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">იმოდენად</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">დიდძალი</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">რომ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">უამისოდ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ყოველივე</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">კანონი</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">რაც</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">უნდა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">კარგი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">იყოს</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">უქმი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">თამასუქია</span>. <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ბრესლავში</span> (<span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">პრუსიის</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ქალაქია</span>) <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ერთი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მდიდარი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">სოვდაგარია</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">თურმე</span>. <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მას</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ეხლახან</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ჯვარი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">დაუწერია</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">პატარძალი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">შინ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მიუყვანია</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">და</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">პოლიციისათვის</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">კი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">არ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">შეუტყობინებია</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">რომ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">სახლში</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ახალი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ადამიანი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">დაუბინავებია</span>. <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">პრუსიის</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">კანონებით</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">კი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ყოველი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">პატრონი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">სახლისა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მოვალეა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">აცნობოს</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">პოლიციას</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">სამის</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">დღის</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">განმავლობაში</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">თუ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ვინმე</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">უცხო</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">კაცი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">თავის</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ბინაში</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">დააბაინავა</span>. <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">პოლიციამ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ამ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">კანონის</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">დარღვევისათვის</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მანათზედ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ცოტა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მეტი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ჯარიმა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">დააწერა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">სოვდაგარსა</span>. <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">სოვდაგარმა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ჯარიმის</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">გადახდევინება</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">უსამართლოდ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">იცნა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">და</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">პოლიციას</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">უჩივლა</span>. <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">სასამართლოში</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">სოვდაგარი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ამტკიცებდა</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">რომ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">პოლიციას</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ამ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">შემთხვევაში</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ხელი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">არა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ჰქონდა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ჯარიმა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">გადაეხდევინებინა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ჩემთვისაო</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">იმიტომ</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">რომ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">კანონში</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მოხსენებულია</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">რომ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">თუ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">უცხო</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">კაცი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">დავაბინავე</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ჩემს</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">სახლში</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">და</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">პოლიციას</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">არ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">შევატყობინე</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მაშინ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">უნდა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">გადამხდეს</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ჯარიმაო</span>; <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ცოლი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">კი</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">არც</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">კანონით</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">და</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">არც</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">საღვთო</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">წერილის</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ძალით</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">უცხო</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">კაცად</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">არ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ჩაითვლება</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ქმრისთვისაო</span>. <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">არც</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">სასამართლომ</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">არც</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">სასამართლოს</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">პალატამ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">არ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">შეიწყნარა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">სოვდაგარის</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">საბუთი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">და</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ზემოხსენებული</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ჯარიმა</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">სულ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ერთი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მანათი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">და</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ერთი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">შაური</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მჯავრად</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">განუჩინა</span>. <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">სოვდაგარმა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მაინც</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">თავისი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">არ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">დაიშალა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">და</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">გადიტანა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">საჩივარი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">დიდს</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">სახელმწიფო</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">სამართალში</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">რომელსაც</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">რეიჰსგერიხტი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ჰქვიან</span>. <br />
<br />
<span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">სასაცილოა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">განა</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მკითხველო</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ასეთი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">დავიდარაბა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ერთის</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მანათის</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">გულისათვის</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მერე</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ვისგან</span>? <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მდიდარის</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">სოვდაგარისაგან</span>. <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ჩვენებური</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">კაცი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მაშინვე</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ამოიღებდა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ქისიდამ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ერთს</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მანათს</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">და</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მაშინვე</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">დაამწყრალებდა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">პოლიციას</span>. <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მაგრამ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">აქ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">საქმე</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">განა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მარტო</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ერთს</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მანათზეა</span>! <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">რა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">არის</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ერთი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მანათი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">სოვდაგარისათვის</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ხელის</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ჭუჭყია</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მტვერია</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">და</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">სხვა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">არაფერი</span>. <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მაგრამ</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">აბა</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ახლა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">შიგ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ჩაიხედეთ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ამ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">საქმეში</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">გუნება</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">და</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ბუნება</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">გაუგეთ</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მაშინ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">სიცილის</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მაგიერ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">გრძნობა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">პატი</span><span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ვისცემისა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მიგახედებთ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ამ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">სოვდაგარზედ</span>. <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ცხადია</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მდიდარს</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">სოვდაგარს</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ის</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">კი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">არ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ანაღვლებს</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">რომ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ერთი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მანათი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ერთმევა</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">არამედ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ის</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">რომ</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მისის</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">აზრით</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">კანონი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">და</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">სამართალი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ირღვევა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">და</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">კანონი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">და</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">სამართალი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">კიდევ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მისის</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">თავისუფლების</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ციხე</span>-<span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">სამაგრე</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">იმოდენად</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ძვირფასია</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">რომ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">განურჩევლად</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">განუკითხველად</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ხელს</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">არავის</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ახლებინებს</span>. <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">აი</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ნამდვილი</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ჭეშმარიტი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მოქალაქობრივი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">თავგამოდება</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">აი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ჭეშმარიტი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ქველობა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">კაცთა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">საზოგადოების</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">წევრისა</span>. <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ამოდენა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">დავიდარაბაში</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">სამს</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">სამართალში</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">საქმის</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">გატარებაში</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ერთი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მანათი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">კი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">არა</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">იქნება</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ასი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მანათიც</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">დაეხარჯოს</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მაგრამ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">იგი</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ერისათვისაც</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">იღწვის</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მისთვის</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ყოველს</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ქონებაზედ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">უფრო</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ძვირფასია</span>. <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">კაცმა</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მისის</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">აზრით</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">უსამართლოდ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მოაწვდინა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მასზედ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">კანონის</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ხმალი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">და</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">იგი</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">იმავ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">კანონსა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">თავის</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">კაცურის</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">კაცობის</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ფასად</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">წინ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">უყენებს</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">და</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">განკითხვას</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">სამართლისაგან</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ელის</span>. <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">კაცური</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ადამიანური</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ცხოვრებაც</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ამას</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ჰქვიან</span>: <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ამისთანა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">კაცთა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">შორის</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ყველა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">შეკრულია</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ბოროტისათვის</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">და</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ყველა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">გზა გახსნილია</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">სიკეთისათვის</span>. <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">თავისუფლებაც</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ადამიანისა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">სხვა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">არა</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">არის</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">რა</span>, <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">რომ</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ბოროტისათვის</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">სრულად</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">შეკრული</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">იყოს</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">და</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">სიკეთისათვის</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">უხვად</span> <span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">გზაგახსნილი</span>.<br />
<br />
<b><span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ილია</span></b><b><span style="font-family: "Calibri", "sans-serif";"> </span></b><b><span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ჭავჭავაძე</span></b><b><span style="font-family: "Calibri", "sans-serif";">. </span></b><b><span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">თხზულებათა</span></b><b><span style="font-family: "Calibri", "sans-serif";"> </span></b><b><span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">აკადემიური</span></b><b><span style="font-family: "Calibri", "sans-serif";"> </span></b><b><span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">გამოცემა</span></b><b><span style="font-family: "Calibri", "sans-serif";">. </span></b><b><span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ტ</span></b><b><span style="font-family: "Calibri", "sans-serif";"> 9. </span></b><b><span style="font-family: "Sylfaen", "serif";">თბ</span></b><b><span style="font-family: "Calibri", "sans-serif";">. 1988</span></b> <b><span style="font-family: "Sylfaen", "serif";"> </span></b>ketinahttp://www.blogger.com/profile/11982318996497610151noreply@blogger.com3tag:blogger.com,1999:blog-2440352797062649399.post-11411206046936580312010-11-25T23:25:00.000-08:002010-11-25T23:25:58.437-08:00დიმიტრი ყიფიანი. ადამიანის უფლებები<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgFtfs6jrzI-ppAfgAXqBesYAGs1QFrDh9R9M4Q9sgTRmp2Qk0qIYBiIGlMIgJ6Xgjp31J1Im5EwblzMe4MJrNV9jQaGwOnZzW-Wcf_0I7SUfuZ6jG7odvG1IodZMGVa1uD1cOoZUk7iaU/s1600/2546_4b4463930c583.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgFtfs6jrzI-ppAfgAXqBesYAGs1QFrDh9R9M4Q9sgTRmp2Qk0qIYBiIGlMIgJ6Xgjp31J1Im5EwblzMe4MJrNV9jQaGwOnZzW-Wcf_0I7SUfuZ6jG7odvG1IodZMGVa1uD1cOoZUk7iaU/s320/2546_4b4463930c583.jpg" width="251" /></a></div><div align="left" class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen","serif"; mso-ansi-language: "GEO\/KAT";">მოცემულ</span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen","serif"; mso-ansi-language: "GEO\/KAT";"><em><strong> </strong></em></span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen","serif"; mso-ansi-language: "GEO\/KAT";">ტექსტში </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen","serif"; mso-ansi-language: "GEO\/KAT";"><em><strong>თურქმენული ცხენი </strong></em></span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen","serif"; mso-ansi-language: "GEO\/KAT";"> დიმიტრი ყიფიანი მსჯელობს ადამიანის უფლებათა სავალალო მდგომარეობის შესახებ სპარსეთსა და თურქეთში. ის განიხილავს, ზოგადად, აღმოსავლურ ეთოსსა და კულტურას, თუმცა, სიუჟეტის გაუცხოურების მეთოდით ირიბად მიუთითებს და ზოგან პირდაპირ მსჯელობს ქალთა უფლებების შელახვასა და კანონის დარღვევაზე მე–19 საუკუნის ქართულ ყოფაში.</span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen","serif"; mso-ansi-language: "GEO\/KAT";"> </span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><br />
</div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><br />
</div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen","serif"; mso-ansi-language: "GEO\/KAT";"><strong>ფრაგმენტი</strong></span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><br />
</div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen","serif"; mso-ansi-language: "GEO\/KAT";"> </span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen","serif"; mso-ansi-language: "GEO\/KAT";">ეს მოხდა ჩყკ-სა [1820] ზოგი სპარსეთში და ზოგი თურქისტანში.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen","serif"; mso-ansi-language: "GEO\/KAT";">ახლა ამ მოთხრობაში მეორე კარია შესაღები. მანამდისინ ამ კარს შევაღებდეთ, როგორ მოითმინოს კაცმა, რომ პატარა ხანს არ შეფიქრდეს, ასაღებ-დასადები, გამოსარკვევი და კაცობრივის მსჯელობით შესაწონი საგანი საქმეში ურიცხვი არის ხოლმე და ამ მოთხრობაშიაც არის, რასაკვირველია. ამბავი რაც უნდა შემოკლებული იყოს, კაცი თუ ყოველსავე გამოსაკიდებელს გამოეკიდა, შეიძლება „ყარამანიანის“ ოდენი წიგნი დაიწეროს. მაგრამ მე რომ შენი ხასიათი ვიცი, აქ შენს ყურადღებას მარტო ორს საგანზედ მოვითხოვ:</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><br />
</div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen","serif"; mso-ansi-language: "GEO\/KAT";">უფლება და სამართალი არის რამე იმ ქვეყანაში თუ არა, რომ ალლაიარის მდგომარეობაში მყოფმა კაცმა მთავრობას მიჰმართოს და იმისგან ითხოვოს სამართალი ამგვარის მტაცებლობისა? - ეს ერთი.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><br />
</div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen","serif"; mso-ansi-language: "GEO\/KAT";">ნურ-აღასგან რომ აქ კრინტი არა ამოღებულა-რა, სხვა ქალებიც ამ მდგომარეობაში არიან იქა, თუ მარტო იმას დაემართა, რაც დაემართა? - ეს მეორე.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><br />
</div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen","serif"; mso-ansi-language: "GEO\/KAT";">დიაღ მართალია, რომ ამ ორი საგნის გამოძიება მაგდენად არაფრად არის საჭირო არც შენთვის, ჩემო უძვირფასესო თეიმურაზ, და არცა ჩემთვისა; მაგრამ ცოდნა ვის მოჰსჭარბებია და აქ რომ ცოტაოდენი ვილაპარაკოთ რამე, ზარალი მაინც ვის რა მოუვა.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen","serif"; mso-ansi-language: "GEO\/KAT";"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>მართვა და მსჯელობა, უეჭველია, ყოველს ქვეყანაში არის, მაგრამ იმდენნაირი, რამდენნაირიც ხალხი და საზოგადოებაა ქვეყანაზედ, სხვა და სხვა ტომისა და სხვა და სხვა ჰსჯულისა.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><br />
</div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen","serif"; mso-ansi-language: "GEO\/KAT";">ალლაიარს სპარსეთში მოსტაცეს ცოლი და თურქისტანში გაიყვანეს. სპარსეთში და თურქისტანში, მოგეხსენებათ, თემის მმართველნიც არიან, მაზრისაცა და სოფლისაცა; იმათი დაწყობილებაც ისე არის შეთანხმებული იქაურს ადგილ-მდებარეობასთან, ქვეყნის ჩვეულებასთან და საზოგადო მსჯელობასთანა, როგორც ყოველგან სხვაგანა. იმათი ხელმწიფობითი წესდებულება და იმათი სამართლის კანონები ქართულს ენაზედ რომ გადმოთარგმნილი წინ გედვას და გულისყურით წაიკითხო, ასე იტყვი: რას ემართლებიან იმ ქვეყნებსა, ყოველივე დაწყობილება დიაღ კარგი ჰქონიათო. მაგრამ საქმით კანონი უღონოა და ბოროტმოქმედება იქაურის მმართველობის მოსამსახურეებისა იქამდინ არის გავრცელებული, რომ თვითმნებლობა უძევს საფუძვლად ყოველს მმართველსა და მსაჯულსა. ქვეყნის სიკეთისა და მშვიდობიანობისათვის რომ იქ გულით ჰზრუნავდეს ვინმე, თვითანვე იტყვის „ერთი კაცმა მკითხოს, მე რაღაზედ ვიცივებ თავსაო“. ასე იტყვის კაცი, თუ რომ სვინიდისი, ეს ზეციერისაგან მიჩენილი მოსამართლე, არ დაჰსდუმებია და გული არ გაჰქვავებია. მანამდისინ საზოგადო თვისება არ მოგვაგონდება ადამიანის ხასიათისა, ასე უნდა ვიტყოდეთ: ქვეყანაზედ არა იქნება-რა არც სახიარება და სათნოება ისეთი, არცა სიბილწე და სიმყრალე ზნეობითი, რომ კაცს იმისი შეჩვევა გაუჭირდებოდეს. საოცარი ქმნილება არის კაცი: მფლობელი არის აუარებელის ნიჭისა და, თუ მოიწადინა, შეუძლია ძლიერება უძლეველი და სიწმინდე ანგელოზის შესადარებელი შეიმოსოს. თუ არადა შეუძლია დამდაბლდესცა სულითა და ხორცით უმდაბლეს ყოვლად საზიზღარის ქვეწარმავალისა.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><br />
</div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen","serif"; mso-ansi-language: "GEO\/KAT";">თურქისტანშიც ისეა ხალხი შეჩვეული მმართველების უსვინდისოებასა და ბოროტმოქმედებასა, რომ, ზემოთ რომ ვჰთქვით, „მე რაღაზე ვიცივებ თავსაო“ - ამას კი აღარავინ იტყვის - სხვა რასმე ღონისძიებას მოიხმარს თავისის წადილის შესასრულებელსა; </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen","serif"; mso-ansi-language: "GEO\/KAT";">ისეთ ღონისძიებასა, რომ საზოგადო ზნეობითს გარყვნილებას შეეფერებოდეს.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><br />
</div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen","serif"; mso-ansi-language: "GEO\/KAT";">ალლაიარს რომ თურქისტნის მთავრობისათვის მიემართა, მოურავებისა, დივანბეგებისა, ბეგლარ-ბეგებისა, მსაჯულებისა და მსაჯულთ-უხუცესების კარებების ცვეთას მოუნდებოდა თვითანაცა და ყოველი იმისი საცხოვრებელიცა, ამიტომ რომ, - აღორძინდით და განმრავლდითო, - ამის მაგიერად სხვა სიტყვა არის ჩვეულებით ჰსჯულად დადებული იქაურს მოხელეებში: „ისარგებლეთ და იცხოვრეთ, გვასარგებლეთ და გვაცხოვრეთო“. ალლაიარმა კარგათ იცოდა ეს ჩვეულება ჰსჯულთუმტკიცესი და მიანება დრომდის თავი გულის დამჩაგვრელს თავისს საქმესა.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><br />
</div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen","serif"; mso-ansi-language: "GEO\/KAT";">ახლა, ნურ-აღამ რატომ ხმა აღარ ამოიღოო, მასრ-ულლა რომ იტაცებდაო. </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen","serif"; mso-ansi-language: "GEO\/KAT";">ნურ-აღა, - ნუ დავივიწყებთ ამასა, - ქალი იყო და სადაც კი კაცის ბუნებაზედ „ყარამანიანის“ ოდენი წიგნი დაიწერება, იქ ქალის თვისებასა და ქალის მნიშვნელობას არც ოთხი წიგნი ეყოფა ასაწერად და განსამარტებლად.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><br />
</div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen","serif"; mso-ansi-language: "GEO\/KAT";">რაც ამაზედ სხვა და სხვა საქვეყნო ჩვეულებაში სხვა და სხვა აზრი არსებობს, რამდენსამე უმთავრესს აქ მოგახსენებ და იმედი მაქვს, რასაც აქ სხარტულად გამოგიხატავ, ისიც საკმაო იყოს ფილოსოფიურის მსჯელობის შესაფიქრებლად. სადაც წარმართობა და კერპთ თაყვანისცემა არსებობს, იქ ქალისას იტყვიან: იმისთვის არის გაჩენილიო, რომ გულისთქმა მამრისა, ან ასე ვთქვათ, ბუნებითი მიზიდულება სქესებრი მოიოხებოდეს და შესრულდებოდესო. სხვა არცა-რა მნიშვნელობა აქვს იმათში ქალსა და არც არა ღირსება კაცობრივი. ზოგან ისეა ქალი ჰსჯულით დამდაბლებული, რომ დაქვრივებული ცოლი სახმილში თან უნდა ჩაჰყვეს ცოცხალი მიცვალებულს ქმარსა და იმასთან ერთად უნდა დანაცრდეს.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen","serif"; mso-ansi-language: "GEO\/KAT";"><br />
</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen","serif"; mso-ansi-language: "GEO\/KAT";">მაჰმადიანები ცოტა უფრო მაღალს ხარისხზედ აყენებენ ქალის მნიშვნელობასა. მართალია, ქალს იმათში არც საზოგადო საუბარში გარევა შეუძლია, სამსჯელო თუ სამეცნიერო ბაასში, და არცარა ქვეყნის გამოსადეგი მოქმედება რამე, რადგან ჭკუა მოკლე აქვსო, ასე ამბობენ და ჰსჯერათ კიდეცა, რასაც ამბობენ, მაგრამ შინაობაში სახლის მართვა და ბატონის ქმრის სიამოვნება ქალსა აქვს მითვისებული. კანონი აღიარებს ქალსა საშინაო მომსახურედ და მემცხედრედ ქმრისათვის, ან, ასე ვჰსთქვათ, ცოლად (თანაწოლად, თანამწოლად) და კაცს ნება აქვს, სამი ერთად იყოლიოს ამგვარი ცოლი კანონიერად და რამდენისაც რჩენა შეეძლოს, იმდენი უკანონოდ. არც კანონიერთაგანსა და არც უკანონოთაგანს ქმართან ხმა სულ არა აქვს არც შინ და არც გარეთ. ბძანება ქმრისა უცვალებელი არის.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen","serif"; mso-ansi-language: "GEO\/KAT";"><br />
</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen","serif"; mso-ansi-language: "GEO\/KAT";">ქრისტიანენი, სწორეთ ღვთიურის ჰსჯულის აღმსარებლები, ვამბობთ, რომ სული ქალისა თანასწორ არიანო ღვთისა წინაშე. ქალი არის მეუღლე, შეტოლებული მეგობარი კაცისა, იმდენად პატივცემული, რომ ზოგიერთს საქვეყნოს ჩვეულებაში უწინ ისინი იხსენებიან: დედ-მამა, ცოლ-ქმარი, ცოლ-შვილი, ქალ-ვაჟი. აღვიარებთ, რომ ქალის ნიჭიერება ხანდახან გადააჭარბებს კიდეცა კაცის ნიჭიერებასა, და ქალი არის ის ქვა ოთხკუთხედი, რაზედაც ეფუძნება ამ წუთის სოფელში სიამოვნება და ბედნიერება კაცისა და მეგობრობითად წარიმართება ხელი სათნოდ ცხოვრებისათვის.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen","serif"; mso-ansi-language: "GEO\/KAT";"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ქალებზედ ეს არის უმთავრესი მოძღვრება ჩვენი სარწმუნოებისა და სარწმუნოებაზედ დამყარებულის ჩვეულებისა და სხვას არას ჰსჯულში არ არის ქალის მნიშვნელობა ამ სიმაღლემდის აყვანილი.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><br />
</div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen","serif"; mso-ansi-language: "GEO\/KAT";">მაგრამ ჩვენს ქრისტიანობაშიაც რამდენნაირად არის შეიწროებული თუ გავრცელებული კაცობრივი სამართალი ქალისა, ამას ვინ მოჰსთვლის. </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen","serif"; mso-ansi-language: "GEO\/KAT";">ზოგან პატივი შესაბამი ჰსძევს ქალსა, მაგრამ წრე იმის მოქმედებისათვის არის სახლი, გათხოვებამდინ სამშობლო და გათხოვების შემდეგ-საქმრო. </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen","serif"; mso-ansi-language: "GEO\/KAT";">ზოგან გათხოვებამდინ სრულიად არაფერი ნება არა აქვს-რა ქალსა და რომ ქმარს შეირთავს, მაშინ კი თავისუფალია და წევრი საზოგადოებისა. </span><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen","serif"; mso-ansi-language: "GEO\/KAT";">ზოგან გათხოვებამდინა აქვს სრული თავისუფლება ქალსა. როგორც ჩვენში საცოლო ყმაწვილი კაცები, ისე იქ გასათხოვარი ქალები თავისუფლებით ჰმსვლელობენ და პატივი ჰსძევთ ისეთი, რომ მაგალითად, მრთელი ამერიკა რომ მარტო შემოიაროს ერთმა ქალმა, ყოველი კაცი მოსამსახურეა იმისი და ხელის გამმართავი და დიაღ ძვირათ მოჰხდება შეგინება იმის პატიოსნებისა ან დარღვევა იმის კეთილ ზნეობისა, თუ არ შეამჩნიეს-გავარდნილთაგანი არისო. და რა რომ ეს ქალი, თავის ნებით და აღრჩევით, ქმარს შეირთავს, იმ დღეიდამ მოკიდებული, თითქმის სულ ხელაღებულია ქვეყნიერებაზედაცა და საზოგადოებაზედაც. ყოველი ზრუნვა და ყურადღება შინაურს საქმეებზედა აქვს მაშინ მიქცეული და შვილების აღზრდაზედ. ევროპიულმა განათლებამ მხოლოდ ამერიკაში დააყენა ქალი ამ<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>საპატიო ხარისხზედ.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><br />
</div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen","serif"; mso-ansi-language: "GEO\/KAT";">ახლა მგონია ადვილათ დავიჯეროთ, რომ ნურ-აღა ვერცა რას იტყოდა და ვერცა რას გაჰბედავდა, სადაც ერთის მხრით ქმარი ეგულებოდა სრულის უფლების მექონი და მეორეს მხრით მეტოქე ქმრისა, კაცი, რომლისაგან, ვინ იცის, იქნება უფრო მეტს გამოელოდა ალერსსა და ფუფუნებასა.</span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><br />
</div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen","serif"; mso-ansi-language: "GEO\/KAT";">1862 წელი </span></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen","serif"; mso-ansi-language: "GEO\/KAT";"> </span></div>ketinahttp://www.blogger.com/profile/11982318996497610151noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2440352797062649399.post-74791850322999526742010-11-14T04:14:00.000-08:002010-11-24T09:50:14.428-08:00ცხოველთა უფლებები ეკატერინე გაბაშვილის მოთხრობაში<div align="left" class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><b></b></div><div align="left" class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgeA_OVlNqrzSahekm7RssYaS1kQe2VmVeZD3SqOqaItLll9RtZHBcZ7a-iGZuw16Xg6VExgGJf7P7ibAWchMPkJoJ4ensQNy3alVuby2uJDJchB1TBym6mHR2Y-8j8DDeinSLVy66qOpg/s1600/copy-of-p1040657.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgeA_OVlNqrzSahekm7RssYaS1kQe2VmVeZD3SqOqaItLll9RtZHBcZ7a-iGZuw16Xg6VExgGJf7P7ibAWchMPkJoJ4ensQNy3alVuby2uJDJchB1TBym6mHR2Y-8j8DDeinSLVy66qOpg/s320/copy-of-p1040657.jpg" width="310" /></a></div><b>ხატაური ჩემია</b><br />
<br />
<br />
სვიმონიანთ ეზოში გაზაფხულის ერთს მშვენიერ დილას საიდგანღაც გამოღონღიალდა პატარა გამხმარი, ტურტლიანი, თვალებამოწირპლული კატის კნუტი. შიმშილისაგან ძლივს დალასლასებდა.ივანიანთ სანზარეულოდგა მწვადის სუნი ეცა და იქითკენ გაემართა, მზარეულს საცოდავად შეჰკნავლა, მოწყალება სთხოვა, მზარეულმა ქაფქირი მოუღერა და ეს საცოდავი მშიერი კარში გაუძახა. კნუტი მეორე მეზობლის ღია ფანჯარასთან აკნავლდა, დიასახლისმა საშინელი, მწუხარე, მისუსტებული კნავილი რომ გაიგონა, ფანჯრიდან გამოიხედა, მაგრამ წირპლიანი, ტუტყიანი კნუტი რომ დაინახა, ზიზღით გააფურთხა და შეჰყვირა.<br />
__ აცხა, აცხა, შე ოხერო! იქით დაიკარგე, ქეციანი იქნები...<br />
ციცუნა ახლა სხვა ღია კარს მიადგა, მაგრამ იქაც დაუტატანეს და გამოაგდეს. თავჩაღუნული, შეწუხებული, შიმშილისაგან ილაჯგაწყვეტილი დაჯდა უკანა ფეხებზედ შუა ეზოში და საშინელი კნავილი გააბა.<br />
მაღლა აივანზედ პატარა მარო იდგა, გემრიელი ნაზუქის ყუას ძმუძნიდა და აქეთ-იქით იცქირებოდა, თან რაღაცას ღიღინებდა. კნავილზედ დაბლა ჩაიხედა, დაინახა საბრალო მშიერი არსება და თავისის ბავშვურის გულით მიხვდა იმისს მწუხარებას. საჩქაროდ მოუტეხა ნახევარი თავისის ყუისა და გადაუგდო. კნუტი გიჟივით მივარდა ლუკმას. ფაცაფუცით, თითქმის დაუღეჭავად გადაყლაპა და ისევ შეჰკნავლა თავისს პატარა მოწყალეს. მარო მზარეულ დედაკაცთან გაექანა, პატარა ხორცის ნაჭერი სთხოვა კატისთვის. დედაკაცმა გადახედა ,,ქეციანს“ და დაუტატანა:<br />
__აცხა, აცხა!შე ოხერო!<br />
მერე მარიკოს დარიგება მისცა:<br />
__ხელი არ ახლო, ხელი არ ახლო, გენაცვალე, თორემ კატისაგან ხელებზედ ქეცი გადაგედება, შენც ქეციანი შეიქნები და ახლო აღარავინ მოგეკარება!<br />
მარო დაღონდა, ქეცის გადადებამ შეაშინა და შინ შებრუნდ.<br />
მეორე დილით “ქეციანი“ კიდევ აკნავლდა სვიმონიანთ ეზოში, კიდევ ყველამ შეთათხა და უმოწყალოდ გააგდო. მარომ კი ვერ მოითმინა, დედის და მზარეულის ჩუმად ერთი დიდი ნაჭერი, გუშინდელი სადილის ნარჩენი, შემწვარი ხორცი გამოიღო განჯინიდგან და სამბრალო მშიერს გადაუგდო.<br />
კნუტი ხორცის დანახვაზედ სიხარულით გადაირია. მოიტაცა და ისე დაბღუჯა, თითქო ართმევს ვინმეო, ბრჭყალებში მოიგდო, თვალები გიჟსავით დააჭყიტა, აიბურძგნა, ფხუკუნ-ბღუილი დაიწყო, უკან-უკან დაიწია და მერე საშინელი სისწრაფით სახლის სახურავზედ შეხტა და თავისის ძვირფასის ნაშოვნით მიიმალა.<br />
მესამე დღესაც ეწვია ციცუნა ეზოს, მაგრამ ახლა სხვას აღარავის მიმართა,__პირდაპირ აივნის წინ ჩაცუცქდა და კნავილი დაიწყო. მარო მალე გამოვიდა თავისის მოწყალე ხელით სავსე ლამბაქი რძე და ქადის ნატეხი გამოუტანა.<br />
მთელი ორი კვირა კნუტი ყოველდღე ერთსა და იმავე დროს აკნავლდებოდა და მაროც მაშინვე საზრდოთი იქ გაჩნდებოდა.<br />
პატარა ქეციანი გასუქდა, თეთრი და მოწითალო ზოლებიანი ბეწვი დაეწმინდა, წირპლიანი თვალები სრულებით მოეწმინდა. თავჩაღუნული აღარ იყო და, სუსტი ლასლასის მაგივრად სულ კუნტრუში დაიწყო; მაროს დანახვაზედ გაექანებოდა, შეახტებოდა, დაუწყებდა თამაშობას, კრუტუნით მიუს-მოუსვამდა და თავს მაროს ხელებზედ და თვალებში შეაჩერდებოდა ხოლმე სიხარულით გაბრწყინვებულის მწვანე თვალებით. მაროს ჯერ ეშინოდა ქეცის შეყრისა, მორიდებით იყო, ვერ ბედავდა ხელში აეყვანა. მაგრამ კატის ალერსმა მალე დაავიწყა სიფრთხილე. კატა და ბავშვი დიდად დამეგობრდნენ.<br />
ციცუნა ახლა უფრო ხშირად მოდიოდა, მერე აღარც კი იმალებოდა სახლის სახურავში და ერთს მშვენიერ დღეს მაროს ოთახშიაც კი გაბედა შესვლა. მარომ სიყვარულით აიყვანა ხელში, ყელზედ ლურჯი ლენტი შეაბა, მაგიდაზედ ლამბაქით რძე დაუდგა და იმისს სლაპასლუპით რძის თქვლეფას სიხარულით შეჰყურებდა. მერე ძაფზედ დახვეული ქაღალდი გამოაბა, გაუქნივ-გამოუქნია. კატა წამოხტა, გამოეკიდა ქაღალდს, დაიჭირა, მერე მაღლა ააგდო თათებით და ისევ დაიჭირა. იმისი ყველა მოძრაობა ისეთი ცქვიტი და მოხდენილი იყო, რომ მარო ხმამაღლა ხარხარებდა.<br />
__რა ამბავია, რა გახარხარებს, გოგონაჯან!__ამ სიტყვებით შევიდა მაროს ოთახში დედა და თვითონაც პირს ღიმილი მოუვიდა მშვენიერი ხატაურის ცელქობაზე.<br />
__ რა კარგი ციცუნიაა, რა მშვენიერი ზოლები აქვს, სწორედ ვეფხვსა ჰგავს! ვინ გაჩუქა, გენაცვალოს დედა?<br />
__ ხატაური ჩემია! მე თვითონ ვიპოვნე, მოვარჩინე! ხედავ, დედაჯან, ქეციანი აღარ არის, აღარც თვალები სტკივა! ახლა ხომ შეიძლება ყოველთვის ჩემთან იყოს?!<br />
__ “ქეციანი!“ ნუთუ ეგ ის წირპლიანი, მოთხუპნულიკნუტია, მთელ ეზოს კნავილით აბეზრებდა თავს?<br />
__ ის არის, დედა, ის! ხომ ხედავ, როგორ გავასუქე, როგორ გავახარე. ახლა აღარ კნავის, აღარ დალასლასებს! სულ ხტის, თამაშობს, მალაყებს გადადის. არა, ჩემო ფისო, ჩემო ციცუნია?! აბა, ერთი ჰეი, გელდი. აბა, ერთი! __ შეჰყვირა მარომ, ძაფგამობმული ქაღალდი გადაუგდო და ციცუნიაც შეხტა, შეითამაშა, გაიქც-გამოიქცა, გადმოხტ-გადახტა და თავისი კეკლუცი მოძრაობით და ქესკუმობით მაროსთან ერთად იმის დედაც გაახარა.<br />
დედამ შვილი გულში ჩაიკრა და ტკბილი ალერსით წაუტუტუნა:<br />
__ ღმერთმა ქნას, ჩემო მშვენიერო, რომ ბოლომდის შეგრჩენოდეს ეგ მოწყალე გული!ketinahttp://www.blogger.com/profile/11982318996497610151noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2440352797062649399.post-90491022766526528302010-10-28T00:48:00.000-07:002010-10-28T00:48:44.118-07:00ქართველთა ტოლერანტობის შესახებ საუბრობს იაკობ გოგებაშვილი<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhmpQf_9A_bcghbD7mfUbsyfDKMZ1EqH5oDseMVsVr-L7nrUuvkEPmc-PmAmne199i6IgCOZdKbJcz7HLRSP0BMNM-lEQNfLFyREsWkNx4rA9zhuE4eiaKL5HixWh7yw0kuOZBVHVurRkY/s1600/nariyala.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"></a><div align="left" class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi0GFvN1Zri2VrjA2UpFi3meS9yYKQFXihohFS8qX5ukrB5alB66FW_ZxBrtOLnFE5O1tMMo5DErSsb3wuDYQXoGf-Cq9axE3PRcBrbjFT413LBCX67WBQkHoPV9IP4iq0i0vxDoGrMr_M/s1600/nariyala.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="315" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi0GFvN1Zri2VrjA2UpFi3meS9yYKQFXihohFS8qX5ukrB5alB66FW_ZxBrtOLnFE5O1tMMo5DErSsb3wuDYQXoGf-Cq9axE3PRcBrbjFT413LBCX67WBQkHoPV9IP4iq0i0vxDoGrMr_M/s320/nariyala.jpg" width="320" /></a></div><span style="color: #134f5c;">იაკობ გოგებაშვილის პუბლიცისტური წერილის ამ ნაწყვეტმა, სადაც ავტორი საქართველოს ისტორიას აანალიზებს ჰუმანისტური და ლიბერალური ფასეულობების პერსპექტივაში, არ უნდა გამოიწვიოს ჩვენში უსაფუძვლო ამპარტავნება. არაერთხელ მომიკრავს ყური ასეთი გამონათქვამებისთვის, "ევროპელები სად იყვნენ, ჩვენში რომ ტოლერანტობა არსებობდა". სამწუხაროდ, ჩვენს ყოფაში, ლიტერატურასა და, ზოგადად, კულტურაში შეუწყნარებლობის მაგალითებიც ბევრია. თუმცა, რა თქმა უნდა, როგორც თანამედროვე პედაგოგიკაშია მიღებული, ჩვენ კარგ ნიმუშებს წარმოგიდგენთ, ცუდზე რატომ უნდა გავამახვილოთ ყურადღება... :)</span><br />
<br />
<br />
<strong>ნაწყვეტი</strong><br />
სასიქადულო კაცთ მოყვარეობა ქართველებს განასხვავებს თავიანთ ისტორიულის არსებობის ყოველ ხანაში. საქართველოს სამეფოში მოქცეულს ყოველ ხალხს ქართველებთან თანასწორი უფლება ჰქონდათ მინიჭებული და არასოდეს არ განუცდიათ შევიწროება არც სარწმუნოებაში და არც ენის საქმეში. მათ მხოლოდ მოეთხოვებოდათ სახელმწიფოს ერთგულება. საქართველოში ძველიდგანვე სცხოვრობდნენ ურიები, მაგრამ საშუალ საუკუნეებშიაც კი არ დასდგომიათ გაჭირვება ქართველთაგან, და ურიების დარბევა, რაც ასე ხშირად იყო და ეხლაც არის ევროპაში, არასოდეს არ მომხდარა საქართველოში. ებრაელებს საქართველოს მეფენი სამძიმო დიპლომატიურ საქმესაც კი მიანდობდნენ ხოლმე. თათრები ისე იყვნენ კმაყოფილნი თავიანთ ბედისა საქართველოს სამეფოში, რომ თავგანწირულად ებრძოდნენ შემოსეულ თათრებსვე. სომხები ყოველთვის შეადგენდნენ საქართველოს სამეფოს ბლომს ნაწილს, და არა თუ ქართველთაგან მტრობა არ განუცდიათ, არამედ ყოველთვის მინიჭებული ჰქონდათ სრული თანასწორობა ქართველებთან და, ასე გასინჯეთ, მემკვიდრეობითაც კი ეჭირათ ქართველთა სახელმწიფოში დიდ-დიდი თანამდებობა. შესანიშნავია, რომ რამდენიც უფრო ძლიერი იყო საქართველო, იმდენი უმეტესის სულგრძელობით და კაცთმოყვარეობით ეპყრობოდა თავის ქვეშევრდომ უცხო ხალხებსა...<br />
<br />
თამარ მეფემ, რომლის დროსაც საქართველოს სამეფომ მიაღწია თავისის ძლიერების ზენიტსა, გააუქმა თავისს სამეფოში მეთორმეტე საუკუნეში არა თუ სიკვდილით დასჯა, არამედ სხეულის სასტიკი სასჯელიცა, შთამომავლობისა და სარწმუნოების განურჩევლად ყოველის ქვეშევრდომისათვის ერთნაირად... ამის გამო თამარის მეფობამ ისე განვლო, რომ არ ყოფილა სიკვდილით დასჯილი არც ერთი თათარი, არც ერთი ურია, მით უმეტეს ქრისტიანი. ეს კაცთმოყვარული სამართლიანობა სხვა სჯულის ხალხების შესახებ მით უფრო შესანიშნავია, რომ ქართველები წინა საუკუნოებში ყოველთვის აღგზნებულნი იყვნენ ძლიერი სარწმუნოებრივი გრძნობით.<br />
რაოდენი ძალა უნდა ჰქონოდათ ქართველებს მოწყალებისა და კაცთმოყვარეობისა, თუ იმათს მხურვალე სარწმუნოების ერთგულებასაც კი ქედი უნდა მოეხარა ამ კაცთმოყვარეობის ძალის წინაშე!<br />
ქართველებს ამჟამად არაფერი სწადიათ მის მეტი, რომ მათ მიუწყონ იმავე საწყაოთი, როგორითაც ისინი მიუწყავდნენ ყოველთვის სხვებსა...<br />
<br />
იაკობ გოგებაშვილიketinahttp://www.blogger.com/profile/11982318996497610151noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-2440352797062649399.post-70305054317271624172010-10-21T00:59:00.000-07:002010-10-26T07:58:54.044-07:00განსხვავებულთა თანაარსებობაჩვენი განათლებული თუ ნახევრად განათლებული საზოგადოების საგრძნობ ნაწილში ხშირად გაიგონებთ ყოვლად ველურ და უხეშ აზრსა და გამოთქმებს ეროვნულ უმცირესობათა შესახებ. ეს არათუ ქრისტიანული საქციელი არ არის, არამედ დიდი შეცდომაცაა. ეს ჩვენი ნამდვილი უბედურებაა... დროა, დიდი ხანია დროა, გავიგოთ, რომ მრავალფეროვნების საწყისი მხოლოდ ავსებს და ანაყოფიერებს ერთიანობის საწყისს. სრედნევსკის საუცხოო გამოთქმით, თავისებურება, რომელიც თითოეული ხალხის ცხოვრებასა და მეტყველებას ახასიათებს, შეიძლება მუსიკალური ტონების თავისებურებას შევადაროთ; ყოველი მათგანი საჭირო და თვითმყოფადია, თუმცა იგი სხვა ტონებსაც უკავშირდება. <br />
<br />
იაკობ გოგებაშვილი<br />
<br />
<br />
ამ აზრს ეხმიანება და მის შინაარსს განავრცობს გრიგოლ რობაქიძის სიტყვა:<br />
<br />
ყოველი ხალხი რომელიმე განსაკუთრებული სახით აცნაურებს მსოფლიოს. სხვაა ჰომიროსის სამყარო, სხვაა რუსთაველისა, სხვაა გილგამეშისა, სხვაა ათარვაბედასი, ჰინდუსთა. ამიტომ ყოველი ნამდვილი კულტურა ინდივიდუალურია, რამდენად ინდივიდუალურია კულტურა, იმდენადვე უნივერსალურია იგი. შეეყრებიან, მაგალითად: ზემოდხსენებული სამყარონი ერთიმეორეს, იხილავენ ერთიმეორეში მთელს სამყაროს, იხილავენ, ვინაიდგან თითოეული მათგანი, თუმცა ერთი სახით, აცნაურებს მსოფლიოს, იმავე დროს ასარკულად ამცნევს უკანასკნელს, როგორც მთელს. <br />
<br />
გრიგოლ რობაქიძეketinahttp://www.blogger.com/profile/11982318996497610151noreply@blogger.com2tag:blogger.com,1999:blog-2440352797062649399.post-79312409777943830762010-09-29T01:06:00.000-07:002010-11-01T03:35:43.161-07:00ლიბერალების ტრიადა აკაკი წერეთლის ლექსში<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiBNFD7AC_ryn35CvTkHQHIUTvs5Yb72WiYdfwe7hqiMxeMsszzzsa3yX0X6-8l-V6a2NBJdXS7P-a-69AW4GEpRwRwLS9auzuZxsfhR1DZSl7Z4B3oglhGA_GnM8EktwT7Iw3njPV2XC4/s1600/%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%A2.jpg" onblur="try {parent.deselectBloggerImageGracefully();} catch(e) {}"><img alt="" border="0" id="BLOGGER_PHOTO_ID_5522245901414898530" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiBNFD7AC_ryn35CvTkHQHIUTvs5Yb72WiYdfwe7hqiMxeMsszzzsa3yX0X6-8l-V6a2NBJdXS7P-a-69AW4GEpRwRwLS9auzuZxsfhR1DZSl7Z4B3oglhGA_GnM8EktwT7Iw3njPV2XC4/s320/%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%A2.jpg" style="cursor: hand; cursor: pointer; float: left; height: 205px; margin: 0 10px 10px 0; width: 320px;" /></a><br />
"ძმობა, ერთობა, თანასწორობა" – ეს იყო რუსი დეკაბრისტების ლოზუნგი. ლიბერალიზმის იდეოლოგიით შთაგონებულმა ამ ტრიადამ შთაბეჭდილება მოახდინა სტუდენტებზე, რომლებიც პეტერბურგში იღებდნენ განათლებას და რომლებიც ქართულ ლიტერატურაში იწოდებიან "სამოციანელებად".<br />
<b><br />
</b><br />
<b> – – –</b><br />
მთელ ქვეყანაზე და კაცთა შორის<br />
იყოს წყეული... ის იყოს კრული,<br />
ვისაც არ სწამდეს და არ უნდოდეს:<br />
"ძმობა, ერთობა და სიყვარული".<br />
საერთშორისო მტკიცე კავშირი,<br />
ეს არის ქრისტეს სწავლა და მცნება,<br />
საყოველთაო, სამარადისო,<br />
და არ საწუთო სიზმარ-ოცნება.<br />
ვისაც ესა სწამს წრფელის განზრახვით<br />
და ჭეშმარიტად არს გამსჭვალული,<br />
მას შეერგება ციურ მანანად<br />
"ძმობა, ერთობა და სიყვარული".<br />
ვინც გაიძახის ცარიელ სიტყვებს<br />
და გულში სულ სხვა აქვს დამარხული,<br />
ამაო არის მისი ნათქვამი<br />
"ძმობა, ერთობა და სიყვარული".<br />
მთელ ქვეყანაზე და კაცთა შორის<br />
იყოს წყეული... ის იყოს კრული,<br />
ვინც მხოლოდ სიტყვით დაიძახოდეს:<br />
"ძმობა, ერთობა და სიყვარული".<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<div class="MsoNormal"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen", "serif";"><b>„ძმობა“, „ერთობა“ და „სიყვარული“</b></span></div><br />
<br />
<div class="MsoNormal"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მსურს, რომ ქვეყანა გულში მივიკრა</span></div><div class="MsoNormal"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">და გახსნილი მაქვს ყველასთვის გული!</span></div><div class="MsoNormal"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">დაბადებიდან თან ჩამესახა:</span></div><div class="MsoNormal"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">„ძმობა“, „ერთობა“ და „სიყვარული“.</span></div><div class="MsoNormal"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მაგრამ მერე რა? ვიღას-ღა უნდა</span></div><div class="MsoNormal"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">„ძმობა“, „ერთობა“ და „სიყვარული“?</span></div><div class="MsoNormal"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">დღეს სუყველგანა და ყველასათვის</span></div><div class="MsoNormal"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">კუჭია მხოლოდ გამეფებული.</span></div><div class="MsoNormal"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ძალმომრეობა და მტაცებლობა</span></div><div class="MsoNormal"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">კანონი არის და სამართალი.</span></div><div class="MsoNormal"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ვინც დამარცხდება-ის მტყუანია,</span></div><div class="MsoNormal"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ვინც გაიმარჯვებს-ის კი მართალი!</span></div><div class="MsoNormal"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">აი, ხომ ხედავთ, ჩემზე რომ მოდის?</span></div><div class="MsoNormal"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">სახლიკაცია და მეზობელი...</span></div><div class="MsoNormal"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">უნდა ჩემს სახლ-კარს დაეპატრონოს</span></div><div class="MsoNormal"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">და ზედ დამაკლას ჩემი მშობელი.</span></div><div class="MsoNormal"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ნუთუ სკვითი კი არ მეყოფოდა,</span></div><div class="MsoNormal"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ახლა რომ მოდის კიდევ სხვა მეხი?</span></div><div class="MsoNormal"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ჩემს მიწა-წყალზე ჰსურს დაესახლოს</span></div><div class="MsoNormal"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">და მოიმაგროს სამკვიდროდ ფეხი!</span></div><div class="MsoNormal"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ვხედავ, ვუყურებ, მაგრამ მე მარტოს</span></div><div class="MsoNormal"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">არ მაქვს საბრზოლო ძალი და ღონე...</span></div><div class="MsoNormal"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ვიწვევ მოძმეებს დაუფარავად</span></div><div class="MsoNormal"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">და არვინ არის მათში გამგონე.</span></div><div class="MsoNormal"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მაშ, რას მიშველის გულგახსნილობა,</span></div><div class="MsoNormal"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">დამშვიდებული რომ არ მაქვს სული</span></div><div class="MsoNormal"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">და რად ვატარო?მ ვისთვის და რისთვის,</span></div><div class="MsoNormal"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">„ძმობა“, „ერთობა“ და „სიყვარული“?</span></div> <br />
<br />
<b>სხვადასხვა ერი</b><br />
<b>(ფრანგები)</b><br />
<br />
ფრანგებმა თავის წილ–ხვედრი<br />
სხვადასხვარიგად გამართეს,<br />
ბევრიც იშფოთეს და შემდეგ<br />
წითელი დროშა ამართეს...<br />
<br />
<br />
<div class="MsoNormal"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">დასწერეს: „თავისუფლება,</span></div><div class="MsoNormal"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ძმობა და სიყვარულიო,</span></div><div class="MsoNormal"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ვისაც არ ჰსურდეს ქვეყნისთვის,</span></div><div class="MsoNormal"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ღვთისაგან იყოს კრულიო!“</span></div><div class="MsoNormal"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">სწავლა და ხელოვანება,</span></div><div class="MsoNormal"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">სიბრძნე და მეცნიერება</span></div><div class="MsoNormal"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მისათვის უნდათ, რომ სხვებსაც</span></div><div class="MsoNormal"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მისცენ მით ბედნიერება!</span></div><div class="MsoNormal"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">შრომობენ შესანიშნავად,</span></div><div class="MsoNormal"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">გულდასმით, პირმომცინარედ</span></div><div class="MsoNormal"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">და ჯერ არავის უნახავს</span></div><div class="MsoNormal"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">უსაქმურად და მძინარედ.</span></div><div class="MsoNormal"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ჭირში და ლხინში ერთგვარად</span></div><div class="MsoNormal"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მაღალსულობით ქებულან,</span></div><div class="MsoNormal"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ბევრჯერც ჰქონიათ შავი დღე,</span></div><div class="MsoNormal"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მაგრამ არ შეშინებულან!</span></div><div class="MsoNormal"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">სითკენაც უნდა ისროლოთ,</span></div><div class="MsoNormal"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ვით კატა, ფეხზედ სდგენიან!</span></div><div class="MsoNormal"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">რა ჭირიც უნდა მიადგესთ,</span></div><div class="MsoNormal"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">სხვის შემწედ ემზადებიან.</span></div><div class="MsoNormal"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">კისრულიც ბევრჯერ უქნიათ,</span></div><div class="MsoNormal"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">არ დამტვრევიათ ფეხები...</span></div><div class="MsoNormal"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">და სჩანს, რომ ვერას დააკლებს</span></div><div class="MsoNormal"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მათ, გინდ აწვიმოს მეხები.</span></div><br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<div class="MsoNormal"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen", "serif";"><b>გამოტეხილი სიტყვა</b></span></div><div class="MsoNormal"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen", "serif";"><br />
</span></div><div class="MsoNormal"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მთელ საუკუნის ბატონ-მონობამ</span></div><div class="MsoNormal"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">დაგვიბორკილა ხელი და ფეხი</span></div><div class="MsoNormal"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">და რჯულთან ერთად ეროვნებასაც</span></div><div class="MsoNormal"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">საშვილიშვილოდ თავს დასცა მეხი.</span></div><div class="MsoNormal"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">აიმღვრა ჩვენი ცხოვრების წყარო</span></div><div class="MsoNormal"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">და აირია მით მონასტერი!</span></div><div class="MsoNormal"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">ვსწყევლი და ვჟუჟავ ავსულსა ბატონს</span></div><div class="MsoNormal"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">და იმავე დროს მიწასაც ვსტირი.</span></div><div class="MsoNormal"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">გზადაბნეული, როგორც რომ ცხვრები,</span></div><div class="MsoNormal"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">მივდივართ, მივხტით, არა გვყავს მწყემსი;</span></div><div class="MsoNormal"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">დიდგულას თოფი ზარბაზნად მიგვაჩნს</span></div><div class="MsoNormal"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">და დიდ მახვილად პატარა ნემსი.</span></div><div class="MsoNormal"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">არა, ჩვენ უნდა ჩვენი ბორკილი</span></div><div class="MsoNormal"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">შეერთებულად ჯერ ავიყაროთ</span></div><div class="MsoNormal"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">და მერე უნდა „ძმობა-ერთობით“</span></div><div class="MsoNormal"><span lang="GEO/KAT" style="font-family: "Sylfaen", "serif";">და თანასწორობით ჩვენც გავიხაროთ.</span><br />
<br />
<br />
<br />
</div>ketinahttp://www.blogger.com/profile/11982318996497610151noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-2440352797062649399.post-25596600536580220402010-09-28T02:08:00.000-07:002010-09-28T02:12:28.673-07:00ებრაული მელოდია, ტიციან ტაბიძე<a onblur="try {parent.deselectBloggerImageGracefully();} catch(e) {}" href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiU83T6K1oO5P9SWPF-9pnCGoBj0q3Z2cnG6v-uAoYbKYyvD4ciHQdQR9GSl1dSdo0WK1lR4BiiHye2Hy5A_9hc_EYoPF2TK5qayZ8BeK1DOSOLnjqvlrTdbkw82KN-81oiEEttaT2bJhA/s1600/img.JPG"><img style="float:left; margin:0 10px 10px 0;cursor:pointer; cursor:hand;width: 320px; height: 198px;" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiU83T6K1oO5P9SWPF-9pnCGoBj0q3Z2cnG6v-uAoYbKYyvD4ciHQdQR9GSl1dSdo0WK1lR4BiiHye2Hy5A_9hc_EYoPF2TK5qayZ8BeK1DOSOLnjqvlrTdbkw82KN-81oiEEttaT2bJhA/s320/img.JPG" border="0" alt=""id="BLOGGER_PHOTO_ID_5521889742689299298" /></a><br />ბაბილონიდან <br />ახლო იყო მაინც სიონი, <br />მოჰქონდათ სუნთქვა <br />კედრონისა უდაბნოს ქარებს. <br />და სდარაჯობდა <br />გულზვიადი კავკასიონი, <br />ხალხთა ტომების <br />გადარაზულ, დაკეტილ კარებს. <br />ცრემლი ცრემლია, <br />ორმაგია ცრემლი მიწისა; <br />იჯდენ, სტიროდენ <br />მდინარეზე ბაბილონისა. <br />თითქო ათას წლის <br />წინ ედგათ მკვდარი, <br />არაქსის მოთქმას <br />ბანს აძლევს მტკვარი. <br />მოჰყვება რიჟრაჟს, <br />წაჰყვება დაისს, <br />ისმის ზრიალი <br />ოჰ, ადონაისს. <br />ტანჯვა-წამება <br />რაც შეაგროვა, <br />რისხვად თავს აყრის <br />ხალხს იეღოვა. <br />ეს წიგნი სისხლით <br />შეღებილია <br />და სისხლს მოითხოვს <br />მაინც ბიბლია. <br />დახუჭავ თვალებს <br />და სიზმარში ცრემლნი მოდიან, <br />აქამდე სტირის <br />ებრაული ეს მელოდია. <br />და ჟღერს უკვდავი <br />ბაირონის მრისხანე ქნარი, <br />ჰანრიხ ჰაინეს <br />მიმატებულ ცრემლით დამდნარი. <br />პოეტის სიყრმე <br />განა ამ ხმას სადმე ასცდება?.. <br />ჩქარა, მგოსნებო, <br />თორემ გული მართლა გასკდება... <br /><br /><br /><br />2 <br />მეც მაგონდება ჩემი ბავშვობა, <br />მესმის, ღუღუნებს დავითის ქნარი. <br />ჲაფეთის ქალი, პანტოფრეს ცოლი, <br />ყრმა იოსების მშვენებით მკვდარი <br />და სიდონია, სვეტიცხოველი, <br />შემოხიზნული აბიათარი. <br />ამ დროს ეზოში დაყეფავს ძაღლი <br />და მიასკდება გაღებულ ჭიშკარს, <br />შუკის ბოლოში ისმის ძახილი <br />და დანიელა მოუხმობს მუშტარს. <br />წინ გაუგდია თავის ისაკა, <br />ერთს თვითონ იტყვის, სხვას ბავშვი ბღავის: <br />- საპონი, შპილკა, გუნდა, მიხაკი, <br />ნუთუ არ გინდათ, ხალხო, არავის? <br />აბა ფართალი, ფარჩა, ფართალი! <br />დაედევნება მეწვრილმანესა <br />ცელქი ბიჭების მთელი კალია, <br />და საწყალ ცხენის ძუა სად არი? <br />ფიცავს და სტირის, ცრემლი არ გჯერა, <br />ღმერთსაც ატყუებს დღეში ასჯერა. <br />ვინ იცის, თავს მას რაოდენი გადახდენია <br />თრევა, წანწალი და ჩარჩობა მისი ბედია. <br />ცრემლით ვთხოვ დედას, ამ საწყალ კაცს ნუ ევაჭრება, <br />თითქო გულს ადევს თავის ადლზე საპნის ნაჭრებად. <br />შემდეგ გავიგე ამ საწყალის ხმა განწირული, <br />როცა ბეილისს გაუმართეს გასამართლება. <br />გრგვინავდა მაშინ სტუდენტების გული გმირული, <br />მაგრამ მართალი გულის კაცი აქ რას გახდება. <br />ღატაკ უბნებში გაიმართა ფიცხელი ომი, <br />საბედისწერო მე ვიგრძენი სიტყვა ”პოგრომი”.ketinahttp://www.blogger.com/profile/11982318996497610151noreply@blogger.com0